"Chúng tôi đánh giá có thể có người Việt làm chỉ điểm trong vụ này, vì lực lượng khám xét biết rõ ai có tiền trong nhà, thậm chí để ở đâu", ông Nguyễn Hải Anh, Phó Chủ tịch Hội người Việt Nam ở tỉnh Odessa, trả lời riêng VnExpress sáng nay.
Theo ông Hải Anh, Hội người Việt đã từng tìm ra một số người liên quan tới các vụ tương tự. Sau đó chính quyền Ukraine cùng Đại sứ quán Việt Nam tại nước này đã phối hợp để trục xuất về Việt Nam. Hiện lãnh đạo Hội đã biết một số cá nhân nhưng chưa có chứng cứ rõ ràng.
Vào lúc 3h sáng ngày 28/1, một nhóm an ninh của Ukraine đến Làng Sen, họ bắt đầu khám xét 10 căn hộ vào khoảng 5h sáng. Thậm chí họ còn phá cửa và két của những người không có ở nhà. Lãnh đạo Hội cũng bị ngăn liên lạc với chính quyền địa phương. Khi bà con phản kháng, lực lượng nói trên đã gọi những người bịt mặt đến và bắn chỉ thiên, nhiều người Việt rất hoảng sợ và hoang mang.
Lệnh khám lực lượng này đưa ra là tìm 5 người nhập cư trái phép, làm giấy tờ giả, tuy nhiên họ lại thu giữ tiền là chính, ông Hải Anh cho hay.
Khi Hội người Việt đề nghị một số cơ quan truyền thông của tỉnh đến đưa tin, các nhân viên trong nhóm khám xét đều cho hay họ là bên an ninh, không được phép trả lời. Thời điểm đại diện của Đại sứ quán Việt Nam đến họ cũng không cho biết cụ thể, nói rằng đang điều tra, những người Việt sống ở Ukraine phải tuân theo luật pháp của nước này.
Ông Hải Anh cho biết các vụ lục soát đột xuất trên thực tế đã xảy ra khoảng 4-5 năm nay, khoảng 2012, từ chỗ lẻ tẻ chuyển thành phổ biến hơn. Ước tính mỗi năm xảy ra khoảng 2-3 lần, chủ yếu tập trung vào những người có tài sản.
Hội người Việt ở Odessa và Đại sứ quán năm ngoái khi biết có 6 lệnh khám xét của tòa án đã làm việc với trưởng công an tỉnh, chánh tòa án và các ban ngành khác. Sau khi có kiến nghị thì chính quyền địa phương đã dừng, không tiến hành lục soát nữa. Tuy nhiên, lực lượng khám xét sau này còn xin lệnh khám từ tận Kiev và phối hợp với an ninh từ thủ đô tới nên chính quyền địa phương không can thiệp được.
Người Việt Nam ở Odessa chủ yếu buôn bán hàng tiêu dùng và làm dịch vụ, kinh doanh ở Chợ Cây số 7, là chợ lớn nhất của Ukraine.
"Chúng tôi chủ yếu khuyên bà con nên chuyển đổi hình thức kinh doanh làm sao an toàn hơn, tránh buôn bán bất hợp pháp để họ lấy cớ gây hại đến mình", ông Hải Anh nói.
Hiện ước tính có hơn 3.000 người Việt ở Odessa, trong đó số kinh doanh ở chợ khoảng 700-800 người.
Việt Anh