Phân tích về những tâm tư của anh Thành, luật sư Quách Thành Lực, Công ty luật Pháp Trị, cho biết theo các quy định pháp luật, người có nhà ở mặt đường chỉ có quyền sở hữu, sử dụng, quản lý bất động sản theo ranh giới ghi tại các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu sử dụng.
"Phần vỉa hè, lòng đường trước cửa nhà người dân là tài sản công cộng, do nhà nước quản lý. Đã là tài sản công cộng thì mọi người đều bình đẳng trong việc khai thác, sử dụng. Bởi vậy người dân có bất động sản cạnh đường giao thông cũng chỉ có quyền sử dụng phần vỉa hè, lòng đường trước cửa nhà mình như các cá nhân khác trong xã hội", luật sư Lực nói.
Hiện không có quy định nào trao cho chủ nhà có quyền ưu tiên khai thác sử dụng vỉa hè, lòng đường trước cửa nhà mình hơn các chủ thể khác. Họ cũng không có quyền ngăn khác khai thác sử dụng phần tài sản công này và càng không có quyền chiếm lấy làm tài sản sử dụng riêng.
Hành vi tự ý đặt vật cản, lắp đặt các thiết bị trên đường giao thông có thể bị xử phạt 6-8 triệu đồng theo khoản 10, 11 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Theo luật sư, nặng hơn, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Cản trở giao thông đường bộ, theo Điều 261 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt từ phạt tiền đến 100 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Bởi vậy, hành vi tự ý đặt các chướng ngại vật, "cạm bẫy giả" ở lòng đường để ngăn ôtô đậu, đỗ là hành vi trái pháp luật.
Tuy nhiên ngoài khía cạnh "về lý", luật sư phân tích thêm về thực tế sử dụng. Theo đó, dù pháp luật không cho phép nhưng thực tiễn sử dụng và thói quen hàng ngày diễn ra nhiều năm thì hành động này đều được xã hội thừa nhận. Đây gọi là tập quán.
Điều 5 Bộ luật dân sự 2015 nêu: Tập quán là quy tắc xử sự có nội dung rõ ràng trong quan hệ dân sự, được hình thành và lặp đi lặp lại nhiều lần trong một thời gian dài, được thừa nhận và áp dụng rộng rãi trong một vùng, miền, dân tộc, cộng đồng dân cư...
Vỉa hè, lòng đường trước cửa nhà người có đất cần ưu tiên cho chủ nhà khai thác sử dụng và theo khoản 2, điều 5, Bộ luật dân sự 2015: "Trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định thì có thể áp dụng tập quán nhưng tập quán áp dụng không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự".
"Trong một xã hội văn minh, mọi ứng xử của người dân trong các quan hệ dân sự dựa trên các quy định pháp luật, trường hợp pháp luật chưa điều chỉnh thì áp dụng tập quán, áp dụng các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự là lẽ công bằng. Mong rằng chủ nhà, người dân nắm bắt được các nội dung trên để từ đó có hiểu biết và đưa ra các ứng xử hài hòa, phù hợp đảm bảo quyền lợi cá nhân, an ninh trật tự xã hội", luật sư Lực nói.