CNN vừa có bài viết về giải thưởng VinFuture. Đây là một trong những giải thưởng khoa học do Tập đoàn Vingroup phát triển, có quy mô toàn cầu, nhằm tôn vinh những nghiên cứu khoa học công nghệ mang lại ảnh hướng tích cực tới cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới. Theo CNN, VinFuture là sáng kiến đáng chú ý nhằm xoá bỏ nhiều rào cản, trong đó có việc tiếp cận nguồn lực đầu tư.
Trang báo dẫn lại câu chuyện về Nina Tandon, nhà sáng lập và CEO của Epibone (Mỹ), công ty y sinh chuyên về tái tạo xương từ tế bào gốc. Bà là nhà khoa học tiên phong nghiên cứu cách sử dụng các tín hiệu điện năng để kích thích phát triển các mô nhân tạo phục vụ việc cấy ghép tại Đại học Columbia (Mỹ). Thậm chí, bà từng biến các tế báo trích xuất từ tim của chuột thành mô đập của tim, có giá trị ứng dụng cao trong y học. Bằng phương pháp trích xuất và thiết kế các tế bào gốc nhằm tái tạo xương cho cơ thể người, kết quả này mang lại nhiều thành tựu đột phá và mang lại nhiều danh tiếng khoa học cho bà Tandon.
Trong một buổi phỏng vấn vào năm 2018, bà Tandon chia sẻ, bản thân được khuyến khích khám phá sinh học có ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày như thế nào. Bà được truyền cảm hứng và khao khát nghiên cứu bởi có những người chị bị mù màu và anh trai bị mù bóng đêm do rối loạn di truyền và hàng nghìn bệnh nhân khác. Nhà khoa học này hiểu rõ, anh chị của mình và nhiều bệnh nhân tương tự cần những giải pháp chữa trị phù hợp với khả năng kinh tế.
Trong hành trình của Nina Tandon, nhiều quỹ và học bổng như Học bổng Ted, Học bổng Fulbright... đã tài trợ để thúc đẩy bà khám phá thế giới học thuật y sinh. Có nét tương đồng, giải thưởng VinFuture cũng nhận nhiều phản hồi tích cực bởi tạo ra "sân chơi" khuyến khích các nhóm yếm thế phá bỏ rào cản và tiếp cận nguồn lực như tài chính.
Nữ kỹ sư thực tập kiểm tra dây chuyền lắp ráp robot trong cơ sở nghiên cứu. Ảnh: CNN.
Hàng năm, giải thưởng lớn VinFuture Grand Prize trị giá 3 triệu USD sẽ trao cho tác giả của các nghiên cứu đột phá, các sáng chế công nghệ đã được chứng minh có khả năng làm cho cuộc sống của con người trở nên tốt đẹp hơn và cải thiện môi trường sống bền vững cho những thế hệ tương lai. Bên cạnh đó, hướng tới sự đa dạng, sự công bằng về cơ hội và hướng tới tương lai, VinFuture cũng trao 3 giải đặc biệt, mỗi giải trị giá tương đương 500.000 USD cho tác giả của những phát minh trong các lĩnh vực mới; nghiên cứu, sáng chế đến từ các nước đang phát triển và các nhà khoa học nữ.
CNN trích thư ngỏ của giải thưởng để nêu lên tâm nguyện của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vingroup và vợ, bà Phạm Thu Hương: "Tạo nên sự thay đổi tích cực để mang tới một cuộc sống tốt hơn cho mọi người. Đó luôn là mục tiêu của chúng tôi trong kinh doanh cũng như trong cuộc sống".
Với tầm nhìn toàn cầu và hướng đến mục tiêu khoa học phụng sự nhân loại, tiêu chí của giải thưởng nhằm vinh danh các tiến bộ trong khoa học công nghệ phù hợp với 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDGs). Các vấn đề chú trọng gồm xóa nghèo, chấm dứt nạn đói, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống, tạo cơ hội hưởng thụ nền giáo dục tiến bộ, nước sạch, năng lượng tái tạo, giảm bất bình đẳng, ứng phó với biến đổi khí hậu... Tỷ phú giàu nhất Việt Nam cam kết bỏ ra 100 triệu USD duy trì giải thưởng.
Bà Lê Mai Lan, Phó chủ tịch Tập đoàn Vingroup kiêm Đại diện uỷ quyền của VinFuture cho biết, quỹ đã nhận hơn 700 đăng ký tham gia từ các cá nhân và tổ chức. Bà chia sẻ với CNN rằng, đây là con số "thực sự ấn tượng", tiếp thêm niềm tin vào ý nghĩa phụng sự nhân loại và sự "đúng thời điểm", "đúng nhu cầu" của VinFuture. Con số này cũng thể hiện sự đồng hành, ủng hộ của cộng đồng khoa học thế giới với giải thưởng.
Bà Nguyễn Thục Quyên, giáo sư tại khoa Hóa học - Hóa sinh tại Đại học California, Santa Barbara, là đồng chủ tịch Hội đồng Tư vấn của VinFuture. Theo CNN, bà Quyên ủng hộ tầm nhìn của quỹ với mục tiêu khoa học và công nghệ cần được tiếp cận đến số đông.
"Có rất nhiều công nghệ và đột phá tuyệt vời nhưng chúng chưa được phổ cập toàn diện tới những người có hoàn cảnh khó khăn. Ví dụ, vẫn còn hơn 800 triệu người không được tiếp cận với điện trên toàn cầu", bà Quyên nhấn mạnh.
Hội đồng giải thưởng đã họp phiên toàn thể lần I vào ngày 20/1, thống nhất các đề cử sẽ tìm kiếm từ mọi quốc gia trên phạm vi toàn cầu. Ảnh: Vingroup.
VinFuture cũng nhận nhiều phản hồi tích cực từ nhà khoa học của các trường đại học, viện nghiên thế giới như Đại học Harvard (Mỹ), Viện Sức khoẻ quốc gia Mỹ (NIH), Đại học Cambridge - Đại học Oxford, Hiệp hội Max Planck (Đức), Đại học Tokyo và Viện Hàn lâm khoa học Trung Quốc.
Giáo sư Jennifer Tour Chayes, thành viên Hội đồng Giải thưởng VinFuture và cũng là Phó hiệu trưởng Trường Máy tính, Khoa học Dữ liệu và Xã hội, Đại học California (Mỹ), cho rằng, theo thời gian, giải thưởng VinFuture sẽ vươn tới quy mô và có tầm vóc lớn. "Tôi hy vọng VinFuture sẽ có vị thế và sánh vai với các giải thưởng lớn hiện nay như Giải Field Medal cho lĩnh vực Toán học hay Giải Turing trong lĩnh vực khoa học máy tính", ông nói.
Tiểu Gu (theo CNN)