Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trong cuộc gặp hôm qua tại Hà Nội. Ảnh: Reuters
Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì hôm qua có chuyến công du tới Hà Nội, đồng chủ tịch cuộc họp của ban chỉ đạo hợp tác song phương cùng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh. Chuyến thăm thu hút sự quan tâm lớn của báo giới quốc tế.
Với tựa đề "Chuyến thăm của Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì tới Hà Nội mở đường cho việc tái khởi động quan hệ với Việt Nam" South China Morning Post cho biết ông Dương trở lại Hà Nội lần thứ hai trong vòng 4 tháng, khi Việt Nam và Trung Quốc đang cố gắng khôi phục quan hệ sau một giai đoạn khó khăn vì vụ giàn khoan Hải Dương 981.
Carl Thayer, chuyên gia về Đông Nam Á thuộc Học viện Quốc phòng Australia, cho rằng chuyến thăm một ngày của ông Dương là một phần động thái tích cực của Bắc Kinh trước thềm diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tuần tới tham dự sự kiện này tại Bắc Kinh.
Báo Hong Kong cũng dẫn lời ông Zhang Mingliang, chuyên gia về Đông Nam Á tại Đại học Tế Nam, thành phố Quảng Châu, dự đoán chuyến thăm của ông Dương có thể mở đường cho một cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và ông Trương Tấn Sang bên lề hội nghị. "Do sự mất lòng tin và tranh chấp hàng hải, việc hai nước thân thiết trở lại như lời họ từng tuyên bố là điều không dễ", ông Zhang nói. "Nhưng có khả năng chúng ta có thể trở về cấp độ như trước khi xảy ra vụ giàn khoan dầu, khi các cuộc trao đổi cấp cao diễn ra thường xuyên".
Hãng thông tấn Reuters thì đăng bài viết "Trung Quốc, Việt Nam nói đang tiến tới giải pháp lâu dài cho tranh chấp trên biển". Hãng dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết hai quan chức ngoại giao hàng đầu của Việt Nam và Trung Quốc nhất trí "xử lý vấn đề trên biển một cách thích hợp".
"Hiện tại, quan hệ Việt - Trung đang ở giai đoạn quyết định của sự cải thiện và phát triển", Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời ông Dương nói.
Reuters cũng miêu tả rằng hai quan chức ngoại giao cấp cao đã "trao nhau nụ cười và những cái bắt tay nồng ấm, trái ngược với chuyến thăm trước của ông Dương hồi tháng 6".
Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì và Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh. Ảnh: Reuters
Với bài viết "Việt Nam, Trung Quốc nhất trí kiểm soát tốt hơn tranh chấp trên biển", Wall Street Journal nhận xét rằng hai chính phủ có những tuyên bố tích cực sau cuộc gặp. Hai nước nhấn mạnh rằng quan hệ cần tập trung vào việc hợp tác thực chất sâu rộng đồng thời giảm thiếu những mối đe dọa do tranh chấp trên biển gây ra.
Báo Mỹ dẫn thông cáo Bộ Ngoại giao Việt Nam sau cuộc gặp cho biết các lãnh đạo đã nhất trí lập nhóm làm việc nhằm thúc đẩy hợp tác hạ tầng cở sở và tiền tệ.
Cũng theo Wall Street Journal, chuyến thăm Hà Nội của ông Dương được cho là nỗ lực mới nhất nhằm phục hồi quan hệ giữa hai nước kể từ tháng 5. Báo này điểm lại các chuyến công du của Ủy viên Bộ Chính trị Lê Hồng Anh và Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh tới Trung Quốc. Trong chuyến thăm Trung Quốc cách đây hơn một tuần của ông Thanh, hai nước đạt thỏa thuận thiết lập đường dây nóng khẩn cấp giữa hai Bộ Quốc phòng để giúp giải quyết tranh chấp.
Trong khi đó, tạp chí Diplomat, chuyên về các vấn đề thời sự quốc tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đặt tựa đề bằng câu hỏi: "Liệu Việt Nam và Trung Quốc có thể vượt qua tranh chấp lãnh thổ?".
Dẫn nhập bài viết, tạp chí cho rằng việc ông Dương Khiết Trì đến Việt Nam là "đầy lạc quan", nhưng quan hệ Việt - Trung "vẫn mong manh". Tạp chí này cho rằng cuộc thảo luận giữa ông Dương và ông Minh, được tổ chức trong khuôn khổ Phiên họp lần 7 Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc, phát tín hiệu về việc quan hệ trở lại bình thường sau căng thẳng trên biển đầu năm nay.
Các hãng thông tấn Xinhua của Trung Quốc, Kyodo của Nhật, Bloomberg của Mỹ cũng đưa tin, phân tích về sự kiện.
Trọng Giáp