Trưa 31/10, tại Trung tâm Y tế huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, bà Lê Thị Nhàn, 53 tuổi, nằm khóc trên giường bệnh với chân phải đang nẹp cố định, chờ bó bột. Con trai bà, anh Cao Văn Toàn, 31 tuổi, đang nằm trong nhà xác. Chuyến đi lễ của hai mẹ con bất ngờ trở thành thảm kịch.
Bà Nhàn kể, rạng sáng 30/10, bà cùng con trai dậy chuẩn bị đồ đi lễ. 4h30, xe Hyundai 16 chỗ đón hai mẹ con từ nhà ở phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, sau đó chạy thẳng Lạng Sơn. Trong 15 người đi lễ, chỉ có 3 đàn ông, còn lại là các bà, các mẹ tuổi 40-75, đa số ở phường Hà Trung, TP Hạ Long.
Hành khách trên xe hầu hết quen biết nhau vì thường được bà Bùi Thị Thủy, người có điện thờ ở phường Hà Trung, tổ chức đi lễ ở các tỉnh xa. Họ thuê tài xế Quách Đình Trọng, 57 tuổi, ở phường Hà Tu, TP Hạ Long, người được cho "rất cẩn thận, nhiều lần chở đoàn đi lễ xa an toàn".
Nhân chứng kể khoảnh khắc xảy ra vụ tại nạn. Video: Huy Mạnh
Quãng đường di chuyển hơn 150 km từ Quảng Ninh tới Lạng Sơn diễn ra suôn sẻ. Để kịp cho mọi người đi làm hôm sau (31/10), chỉ trong một ngày, đoàn đã tới đền Kỳ Cùng, chùa Thành ở TP Lạng Sơn, đền mẫu Đồng Đăng ở huyện Cao Lộc, rồi vòng về huyện Hữu Lũng nghỉ ngơi. Tại Hữu Lũng, họ tiếp tục đi thêm 4-5 đền chùa, điểm cuối cùng là đền Chầu Lục ở xã Hòa Lạc.
Sau khoảng hai tiếng hầu đồng (nghi thức giao tiếp với thần linh thông qua các vị đồng nam, đồng nữ) tại đền Chầu Lục, đoàn lên xe ra về lúc 2h ngày 31/10. Mọi người dàn đều ở 5 hàng ghế, phía sau chất đầy các thùng carton đựng lộc hoa quả, bánh kẹo và quần áo hầu đồng.
Bà Nhàn ngồi ở hàng ghế thứ ba từ trên xuống, con trai ngồi hàng đầu, gần cửa xe. Trong khi bà lơ mơ ngủ vì mệt, mọi người rôm rả trò chuyện về chuyến đi. Thời tiết Lạng Sơn se lạnh, không mưa, rất thuận lợi để họ đi được nhiều nơi.
Xe 16 chỗ lao đi trong đêm, tài xế vẫn để đèn cho mọi người nói chuyện. Khoảng 10 phút kể từ khi rời đền, bà Nhàn nghe hai tiếng "rầm... rầm", xe lồng lên rồi khựng lại, thành bên phải bị xé toạc. Người bà lao về phía trước, đầu đập vào thành ghế, chân kẹt lại đau điếng. Phía trên là hai người nằm gục dính chặt vào thành ghế.
Cố gắng thoát khỏi chỗ mắc kẹt, bà Nhàn bò giữa những hàng ghế đổ xiêu vẹo, giữa nạn nhân bất tỉnh để ra ngoài. "Khung cảnh rất kinh hoàng. 1/3 thân bên phải xe gần như bị phạt mất. Có người văng ra ngoài đường, máu chảy loang lổ", bà vừa khóc vừa kể. Con trai bà kẹt ở cửa xe, tử vong tại chỗ.
Bà Ngoan kể lại vụ tai nạn khiến 5 người cùng đoàn đi lễ tử vong. Ảnh: Lê Tân
Ngồi sau ghế lái, bà Nguyễn Thị Ngoan, 59 tuổi, ngụ phường Hà Trung, bị dồn mạnh về phía trước. "Tôi khó thở, choáng váng, đau ở mạn sườn nên liên tục gọi tài xế mở cửa. Ngoái lại phía sau, tôi thấy bà Thủy nằm bất tỉnh, đè lên một người khác", bà Ngoan kể.
Nhìn thấy tài xế Trọng, bà Ngoan vội la lên rồi bám vào để xuống đường từ lối cửa xe bên trái. Thoát ra ngoài, bà run run gọi cho người nhà ở Quảng Ninh báo tin cả đoàn gặp nạn. "May sao lúc đó tôi đang ôm túi đựng quần áo nên hạn chế được va đập. Giờ tôi chỉ đau vài chỗ phần mềm", bà Ngoan kể.
Trình báo với cơ quan công an, tài xế Trọng cho biết xe chạy được vài km trên quốc lộ 1, đến thôn Rừng Cấm - Chằm Non, xã Hòa Lạc, thấy cành cây để dưới lòng đường làm vật cản, ông đánh lái sang trái để tránh. Đúng lúc đó làn đường đối diện có xe đầu kéo đang lao tới.
Không còn đường tránh, xe 16 chỗ đâm vào đuôi xe đầu kéo đỗ ven đường rồi đâm tiếp vào xe đầu kéo đi chiều ngược lại. Ba chiếc xe choán gần hết 4 làn quốc lộ 1. Đồ đạc, mảnh vỡ của xe văng khắp mặt đường.
Xe 16 chỗ nát bươm, cảnh sát đưa ra nhiều thùng carton đựng lộc. Ảnh: Đào Công
Tài xế của ba xe đã soi đèn tìm kiếm, đưa các nạn nhân ra ngoài. Khoảng 30 phút sau tai nạn, công an và xe cứu thương tới đưa họ đi cấp cứu.
Trung tâm Y tế huyện Hữu Lũng tiếp nhận 4 người bị thương, 4 người tử vong. Trung tâm Y tế huyện Chi Lăng tiếp nhận một người chết, 6 người bị thương. Trừ ba nạn nhân xây xát phần mềm, số còn lại bị gãy tay, chân, xương sườn, trong đó hai người nguy kịch phải chuyển lên Bệnh viện Việt Đức, Hà Nội.
Cục Cảnh sát giao thông cho biết nguyên nhân ban đầu là xe 16 chỗ đi đến đoạn đường dốc, trời tối, không có đèn đường đã đâm vào đuôi bên trái xe đầu kéo đang dừng đỗ. Tài xế xe đầu kéo đặt vật cảnh báo cách xe 16 m. Cả ba tài xế không có nồng độ cồn, không sử dụng ma túy.
Theo cơ quan đăng kiểm, ba xe trong vụ tai nạn đều còn hạn đăng kiểm. Xe khách 16 chỗ sản xuất năm 2019 tại Việt Nam, được kiểm định lần gần nhất ngày 29/8/2023, hạn hết ngày 28/8/2024. Thời điểm gặp nạn, xe này không có dữ liệu thiết bị giám sát hành trình nên không ghi nhận được tốc độ.
Xe cấp cứu đưa thi thể bà Thanh về nhà ở Quảng Ninh làm hậu sự. Ảnh: Lê Tân
Sau tai nạn, Thủ tướng đã gửi lời thăm hỏi, chia buồn tới thân nhân, gia đình các nạn nhân tử vong; chỉ đạo Bộ Công an, Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn khắc phục hậu quả, làm rõ nguyên nhân. Bộ Giao thông Vận tải được giao chỉ đạo kiểm tra việc quản lý, vận hành hệ thống thiết bị giám sát hành trình đối với ôtô kinh doanh vận tải hành khách.
Tỉnh Lạng Sơn hỗ trợ 10 triệu đồng với gia đình nạn nhân tử vong; 5 triệu đồng với nạn nhân bị thương. Ban An toàn toàn giao thông tỉnh Quảng Ninh đã tới thăm, hỗ trợ gia đình người mất 5 triệu, người bị thương 2 triệu đồng.
Trưa 31/10, bà Ngoan và hai người bị thương nhẹ được chính quyền bắt taxi đưa về Quảng Ninh. 5 người tử vong cũng được đưa về nhà lo hậu sự. Ám ảnh về tai nạn, bà Ngoan nói đây có lẽ là chuyến đi lễ hầu đồng cuối cùng của mình.
Phạm Chiểu - Lê Tân