"Những người có hệ miễn dịch tạo phản ứng tế bào T mạnh mẽ nhưng phản ứng kháng thể yếu hơn có thể dễ bị nhiễm virus hơn, nhưng khả năng chống Covid-19 cao hơn và nguy cơ diễn biến nặng cũng ít hơn nhiều", tiến sĩ Peter English, cựu chủ tịch ủy ban y tế công cộng thuộc Hiệp hội Y tế Anh, nhận định về lý do tỷ lệ ca nhập viện, tử vong vì Covid-19 ở Anh gần đây thấp, dù số ca nhiễm vẫn cao.
Ông cho rằng khả năng hợp lý là AstraZeneca, loại vaccine được sử dụng phổ biến ở Anh, tạo phản ứng tế bào T (một loại bạch cầu thuộc dòng tế bào lympho, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch đáp ứng của cơ thể) rất mạnh, đồng nghĩa người Anh vẫn có thể bị nhiễm virus, nhưng không diễn tiến nghiêm trọng.
Pascal Soriot, giám đốc điều hành AstraZeneca, hôm 23/11 nói với Telegraph rằng quyết định tiêm vaccine AstraZeneca cho người lớn tuổi ở Anh có thể là một trong những lý do khiến Anh không chứng kiến "nhiều ca nhập viện như phần còn lại của châu Âu".
Theo Telegraph, AstraZeneca đang chuẩn bị công bố dữ liệu cho thấy vaccine của họ cung cấp khả năng miễn dịch tế bào T lâu dài cho người cao tuổi, ngay cả khi kháng thể suy giảm. Soriot nói rằng khả năng miễn dịch do tế bào T tạo ra có thể "bền vững hơn".
Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Bỉ chỉ tiêm vaccine AstraZeneca cho người dưới 65 tuổi trong giai đoạn đầu triển khai vì cho rằng không đủ dữ liệu để chứng minh vaccine này hiệu quả với người cao tuổi.
Pháp hôm 23/11 ghi nhận ca nhiễm hàng ngày vượt 30.000, mức cao nhất từ tháng 8, với mức tăng 63% trong một tuần. Tỷ lệ tử vong do Covid-19 trung bình 7 ngày ở Đức hiện gấp đôi Anh.
Lọ vaccine AstraZeneca rỗng trên quầy một trung tâm tiêm chủng Covid-19 ở ngoại ô Sydney, Australia, hồi tháng 8. Ảnh: AFP
"Các lãnh đạo châu Âu đã lo ngại không có căn cứ về AstraZeneca cũng như tiêm vaccine này cho người lớn tuổi", một nguồn tin cấp cao trong chính phủ Anh nói. "Nếu nhìn vào dữ liệu, bạn có thể thấy chúng tôi sử dụng AstraZeneca sớm và vô cùng hữu ích để bảo vệ người già và người dễ bị tổn thương trong thời gian lâu hơn".
Trong khi đó, giáo sư Matthew Snape thuộc Đại học Oxford, người dẫn đầu nhóm điều tra về các thử nghiệm tiêm mũi tăng cường, cho rằng "phản ứng tốt nhất của tế bào T dường như xảy ra nếu bạn tiêm mũi đầu AstraZeneca và mũi hai là Pfizer".
Steve Baker, phó chủ tịch Nhóm phục hồi Covid gồm các nghị sĩ đảng Bảo thủ Anh, chỉ trích các chính trị gia châu Âu vì hoài nghi AstraZeneca trong giai đoạn đầu, đồng thời kêu gọi công bố dữ liệu của loại vaccine này.
"Tôi hy vọng chúng tôi sẽ xem dữ liệu và tìm ra sự thật. Nếu chính phủ và AstraZeneca có dữ liệu, sẽ rất hữu ích nếu công khai chúng", Baker nói.
CEO Soriot nói với chương trình Today's Today của BBC Radio 4 rằng khả năng vaccine AstraZeneca kích thích phản ứng lâu dài của tế bào T trên người cao tuổi "có thể là lý do" khiến Anh hiện tránh được tình trạng nghiêm trọng như châu Âu.
"Chúng tôi chưa thấy nhiều ca nhập viện ở Anh. Chắc chắn rất nhiều ca nhiễm nhưng vấn đề là bạn có bị nặng, có phải nhập viện hay không? Và chúng tôi chưa thấy nhiều trường hợp nhập viện như vậy ở Anh", ông nói. "Phản ứng của tế bào T mất nhiều thời gian hơn một chút, nhưng nó thực sự bền vững hơn. Nó tồn tại lâu hơn và cơ thể ghi nhớ cũng lâu hơn".
Ca Covid-19 ở Anh đang tăng trở lại, với 42.484 trường hợp được ghi nhận hôm 23/11, song ca tử vong giảm 5,5% và ca nhập viện giảm 9,5% kể từ tuần trước. Một số thành viên của nhóm nghiên cứu AstraZeneca cho biết người tiêm vaccine này có thể không cần tiêm mũi thứ ba, bởi hai mũi đầu đã cung cấp khả năng bảo vệ lâu dài.
Thái tử Charles thăm cơ sở nghiên cứu của AstraZeneca ở Cambridge, miền đông nước Anh hôm 23/11. Ảnh: AFP.
Eleanor Riley, giáo sư về miễn dịch học và bệnh truyền nhiễm tại Đại học Edinburgh, cho biết ngày càng nhiều thử nghiệm cho thấy AstraZeneca ban đầu cung cấp lượng tế bào T cao hơn, trong khi vaccine công nghệ mRNA như Pfizer sản xuất kháng thể tốt hơn.
"Vaccine AstraZeneca tạo ra các tế bào T tốt hơn nên có khả năng bảo vệ lâu dài hơn khỏi nguy cơ nhập viện và tử vong", bà nói.
Đại diện các hãng vaccine công nghệ mRNA như Pfizer và Moderna chưa bình luận về thông tin này.
Huyền Lê (Theo Telegraph)