Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa giao các bộ, ngành liên quan chuẩn bị tốt phương án triển khai áp dụng "hộ chiếu vaccine" và mở lại đường bay quốc tế, giao thương có kiểm soát.
Trước thông tin trên, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng "hộ chiếu vaccine" chính là chìa khóa mở đường bay quốc tế và vấn đề với Việt Nam bây giờ là tốc độ triển khai.
Theo ông Long, nếu có quy trình cụ thể, sự phối hợp trong việc mở lại đường bay quốc tế, tổ chức du lịch cho khách bay quốc tế đã có "hộ chiếu vaccine" và quản lý phòng chống dịch, hiệu quả mang lại sẽ rất lớn. "Đây là cơ hội để chúng ta hồi phục phát triển kinh tế", ông Long nêu quan điểm.
Các bộ được Chính phủ giao chủ trì cần tổ chức đánh giá, triển khai ngay phương án nêu trên. "Đừng chậm trễ như năm ngoái, khi đã có chủ trương đồng ý mở bay quốc tế với những quốc gia kiểm soát dịch tốt, nhưng các hãng hàng không mãi không bay được vì các bộ vẫn chưa ban hành quy trình quản lý, kiểm soát khách nhập cảnh", ông Long nói.
Nhân viên y tế khử trùng máy bay ở sân bay Nội Bài, Hà Nội. Ảnh: Giang Huy
PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Viện trưởng nghiên cứu phát triển du lịch, phân tích ngành du lịch đóng góp lớn cho sự phát triển đất nước, tổng doanh thu đạt 36 tỷ USD năm 2019, song phải đóng băng hơn một năm qua. Do vậy việc dần mở lại đường bay quốc tế là cần thiết. Tuy nhiên, ông Lương lo ngại nếu quy trình nhập cảnh không chặt chẽ, chỉ cần sơ suất nhỏ, một trường hợp mang mầm bệnh vào trong nước, lây ra cộng đồng thì không chỉ ảnh hưởng đến ngành du lịch mà nhiều ngành khác, gây thiệt hại kinh tế rất lớn.
Vì vậy, Việt Nam chỉ nên công nhận "hộ chiếu vaccine" của các quốc gia, vùng lãnh thổ đã có quy trình kiểm định, cấp hộ chiếu hoặc chứng chỉ tiêm vaccine Covid-19 một cách chặt chẽ. "Nghĩa là phải đảm bảo chính xác, an toàn, dù có hộ chiếu vaccine thì sau khi nhập cảnh vẫn phải xét nghiệm bắt buộc", ông Lương nói.
Thời gian đầu, Việt Nam nên mở cửa đón khách quốc tế đến các địa điểm cụ thể như Đà Nẵng, Nha Trang, vịnh Hạ Long; hạn chế việc di chuyển qua nhiều địa phương của du khách... "Người dân ở những nơi mở cửa cần được tiêm vaccine để tạo miễn dịch cộng đồng. Nếu chưa có điều kiện tiêm cho tất cả thì ưu tiên những người phục vụ trong ngành du lịch", PGS Lương đề xuất.
Theo TS Bùi Doãn Nề, Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam, mới đây Hiệp hội đã kiến nghị Chính phủ từng bước mở cửa, nối lại đường bay quốc tế, chấp nhận cho khách nước ngoài nhập cảnh khi có chứng nhận tiêm vaccine; đặc biệt từ các quốc gia có lượng khách lớn hoặc tiềm năng, đã kiểm soát được dịch bệnh cho hành trình Việt Nam và ngược lại như Châu Âu, Australia, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản...
Ngày 17/3, Ủy ban Châu Âu đã thông qua Chứng chỉ xanh kỹ thuật số, dưới dạng ứng dụng cài trên điện thoại hoặc in ra giấy (tương tự Sổ tiêm chủng quốc tế). Chứng chỉ này chỉ lưu giữ những thông tin cá nhân tối thiểu, bao gồm họ tên, ngày sinh và số thẻ căn cước. Phần thông tin y tế sẽ bao gồm ngày tiêm chủng vaccine Covid-19, loại vaccine, kết quả xét nghiệm, hoặc xác nhận đã hồi phục sau khi bị nhiễm virus. Những người có chứng chỉ này sẽ được đi lại, du lịch ở 27 nước châu Âu.
"Chúng tôi rất mong Bộ Y tế sớm ban hành chứng chỉ tương tự như thế này và quy trình kiểm tra, nhập cảnh với khách quốc tế đến Việt Nam trên các chuyến bay thương mại. Đây là cơ hội để Việt Nam chứng tỏ với thế giới về một đất nước cởi mở, hội nhập và kiểm soát dịch hiệu quả", ông Nề nói.
Việt Nam dừng toàn bộ đường bay thương mại với các nước từ ngày 1/4/2020.
"Hộ chiếu vaccine" là tài liệu kỹ thuật số chứng minh một cá nhân đã được tiêm phòng virus, trường hợp này là Covid-19 (còn được gọi là thẻ sức khỏe kỹ thuật số). Tài liệu này được lưu trữ trên điện thoại hoặc ví kỹ thuật số, dữ liệu hiển thị dưới dạng mã QR.
Một số nước đã phát hành "hộ chiếu vaccine" Covid-19, như Trung Quốc. Thái Lan cũng đã công bố kế hoạch cấp hộ chiếu vaccine và giảm thời gian cách ly bắt buộc những người đã tiêm chủng. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi thận trọng với các loại hộ chiếu y tế, yêu cầu các nhà chức trách và nhà điều hành du lịch không coi bằng chứng về việc tiêm chủng là điều kiện để du lịch quốc tế.