Ngày 31/3, tại Sơn Trạch (Bố Trạch, Quảng Bình), Ban quản lý Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng phối hợp với Công ty TNHH MTV Chua Me Đất tổ chức họp báo giới thiệu kế hoạch lặn khảo sát, thám hiểm sông ngầm trong hang Sơn Đoòng - hang động lớn nhất thế giới.
Với kinh nghiệm 30 năm thám hiểm hang động ở Việt Nam, chuyên gia hang động Hoàng gia Anh Howard Limbert dự đoán, trong Sơn Đoòng có một sông ngầm nối với hang Thung, nằm về phía tây nam. Sơn Đoòng hiện mới khảo sát hang khô, riêng hệ thống sông ngầm vẫn là điều bí ẩn.
Hang Sơn Đoòng dài 9 km, thể tích 38,5 triệu m3. Chếch về tây nam hang Sơn Đoòng là hang Thung, dài 3,3 km, thể tích 1,6 triệu m3. Hang Thung cũng có hệ thống hang ngầm đa dạng. Các chuyên gia nghi ngờ có sự kết nối giữa hai hang qua hệ thống sông ngầm dài 600 m. Việc lặn nhằm làm rõ nghi ngờ này, mở ra thời kỳ khảo sát, nghiên cứu sông ngầm vốn rất nhiều ở Phong Nha.
Tham gia lặn là bốn chuyên gia quốc tịch Anh. Cả bốn từng lặn cứu hộ đội bóng nhí Lợn Hoang ở Chiang Rai (Thái Lan) tháng 7/2018, có từ 13 đến 40 năm kinh nghiệm lặn thám hiểm hang động. Chuyến thám hiểm sông ngầm Sơn Đoòng dự kiến từ ngày 1 đến 6/4.
Nhóm thợ lặn sẽ đi vào từ cửa hang Sơn Đoòng, cắm trại ở hố sụt đầu tiên và bắt đầu lặn ở cách điểm cắm trại khoảng 150 m. Mỗi lần sẽ có một thợ lặn thám hiểm, mang theo đoạn dây thừng dài 200 m để đánh dấu. Hết 200 m, thợ lặn trở ra để người khác tiếp tục ở vị trí của người trước cho đến khi tìm được đầu ra.
Thợ lặn Rick Stanton cho biết nhóm trang bị nhiều thiết bị chuyên dụng như đèn pin, máy quay phim dưới nước, dây thừng, bình khí... Thợ lặn mang hai bình khí hai bên người kết nối với thiết bị tuần hoàn, giúp thời gian lặn kéo dài đến sáu tiếng. Hệ thống này từng được sử dụng khi giải cứu đội bóng Lợn Hoang, mang lại nhiều thuận lợi cho thợ lặn.
"Chuyến thám hiểm dự kiến 5-6 ngày, nhưng tùy vào điều kiện thực tế của hệ thống sông ngầm. Nếu may mắn, chúng ta có tin tốt sau chuyến thám hiểm", thợ lặn Rick Stanton nói. Cuộc thám hiểm sẽ rất khó khăn vì chưa ai lặn thám hiểm trong con sông ngầm này, nhưng là cơ hội khám phá với các thợ lặn.
Quá trình thám hiểm sẽ có nhiều trở ngại khó xác định. "Chúng tôi chưa có thông tin về sự kết nối giữa hai hang cho đến khi đội thợ lặn trở về, nhưng chắc chắn có rất nhiều điều thú vị bên dưới mặt nước", trưởng nhóm thợ lặn Martin Holroyd nói.
Ông Howard Limbert cho biết các chuyên gia thám hiểm rất khao khát khám phá sông ngầm. "Chúng tôi tìm hiểu liệu có sự kết nối giữa hai hang hay không. Nếu có sự liên kết vật lý, hang Sơn Đoòng sẽ khẳng định vị thế hang lớn nhất thế giới về cả thể tích và chiều dài", ông Howard Limbert nói.
Nếu thành công, hang Thung sẽ trở thành một bộ phận của hang Sơn Đoòng, giúp nâng chiều dài hang Sơn Đoòng từ 9 lên 12,3 km, thể tích từ 38,5 triệu m3 lên 40,1 triệu m3.
Ông Nguyễn Châu Á, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Chua Me Đất, hy vọng việc thám hiểm thành công sẽ kéo các đoàn làm phim về khoa học đến Quảng Bình, từ đó quảng bá và thu hút du khách. "Việc lặn lần này mang ý nghĩa nghiên cứu nhiều hơn là du lịch, vì lặn trong hang động khó khăn", ông Á nói.