Tuần trước, Tesla thông báo doanh số xe điện quý I giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là lần đầu tiên kể từ khi dịch Covid-19, lượng xe bán ra của hãng sụt giảm.
Hãng xe điện Mỹ cho rằng, việc kinh tế Trung Quốc yếu đi, nhà máy tại Đức gặp sự cố và nguồn cung gián đoạn do xung đột tại Trung Đông là những nguyên nhân khiến doanh số của họ đi xuống.
Tuy nhiên, giới phân tích nhận xét những vấn đề của Tesla không hoàn toàn do các yếu tố này. Theo các chuyên gia, Tesla chưa thể ra mắt sản phẩm đủ nhanh để duy trì hứng thú với khách hàng. Trong khi nhiều đối thủ mới đang gia nhập thị trường. Và đến lúc nào đó, họ sẽ bắt đầu ăn mòn doanh số hãng xe điện của tỷ phú Elon Musk.
Tại Mỹ, doanh số bán xe điện gần đây chậm lại, nhưng hai quý qua số liệu này đi ngang, theo ước tính của hãng dịch vụ xe hơi hàng đầu thế giới Cox Automotive.
Khi xem xét số liệu kỹ hơn, Cox Automotive nhận thấy vấn đề nổi lên là xe Tesla ngày càng kém hấp dẫn. Một số hãng xe khác, như Audi, BMW, Mercedes và Rivian, đều ghi nhận tăng trưởng lượng bán xe điện hơn 50% trong năm qua, Stephanie Valdez Streaty - nhà phân tích tại Cox Automotive cho biết. Riêng Ford tăng tới 86%.
"Khi nhìn vào số liệu, bạn sẽ thấy yếu tố kéo giảm lớn nhất là sự đi xuống của Tesla", Valdez Streaty cho biết.
Elon Musk lên xe Tesla khi rời một khách sạn ở Bắc Kinh tháng 5/2023. Ảnh: Reuters
Giai đoạn quý I/2023 đến quý I/2024, doanh số xe điện Mỹ tăng 15%, theo Cox Automotive. Tuy nhiên, nếu không tính Tesla, tốc độ này sẽ là 33%.
Năm ngoái, cổ phiếu hãng xe điện Mỹ tăng 38% so với năm 2022, thấp hơn kỳ vọng của nhà đầu tư. Đầu năm nay, hãng từng cảnh báo tăng trưởng doanh số chậm lại.
Từ đầu năm, cổ phiếu Tesla đã giảm gần một phần ba, khi doanh thu và lợi nhuận gây thất vọng. Đây cũng là một trong những mã giảm mạnh nhất trong chỉ số S&P 500.
Xe của Tesla chiếm khoảng 56% lượng ôtô bán ra tại Mỹ năm ngoái. Con số này thấp hơn nhiều so với 80% năm 2019, theo Edmunds.com, nhưng đây vẫn là tỷ lệ lớn. Khi người Mỹ mất hứng thú với Tesla, thị trường xe điện nói chung cũng bị kéo xuống.
Tesla Model 3 và Model Y - hai sản phẩm được yêu thích nhất của hãng đến nay - đã ra mắt được 7 và 5 năm. Các hãng khác, như Ford, Audi và Hyundai, đều có sản phẩm mới mẻ hơn nhiều.
"Hai sản phẩm cốt lõi của Tesla đều xuất sắc. Nhưng thị trường hiện ngập trong mẫu xe mới. Các lựa chọn từ đối thủ đang khiến nhu cầu xe Tesla chậm lại", Valdez Streaty cho biết trên CNN.
Chiếc bán tải điện Tesla Cybertruck là sản phẩm mới. Tuy nhiên, nó vừa ra mắt và được sản xuất với số lượng hạn chế. Hãng đang tập trung vào phiên bản nâng cấp của Model 3, song CNN cho rằng đây không được coi là mẫu xe hoàn toàn mới. Reuters mới đây cũng đưa tin Tesla từ bỏ kế hoạch làm xe điện giá rẻ.
Các hãng xe Trung Quốc, như BYD, đang là mối đe dọa lớn của Tesla trên toàn cầu. Tuy nhiên, họ không cạnh tranh với hãng xe điện của tỷ phú Elon Musk tại Mỹ. Musk cũng từng gọi họ là "các hãng xe cạnh tranh nhất thế giới".
Tesla Motors được Martin Eberhard và Marc Tarpenning thành lập năm 2003, với tham vọng biến đổi ngành công nghiệp ôtô. Elon Musk không phải người đồng sáng lập Tesla, nhưng những năm gần đây, tên tuổi của ông gắn liền với hãng xe này. Thực tế, khi đảm nhận chức vụ Giám đốc điều hành vào tháng 10/2008, ông là CEO thứ tư của công ty.
Nguyên nhân khác khiến doanh số của Tesla đi lùi có thể chính là CEO của họ - Elon Musk khiến một số người không muốn mua ôtô của Tesla, dù đây là loại xe tốt.
Elon Musk vốn nổi tiếng với các phát ngôn bốc đồng, CNN cho biết. Vài năm gần đây, Musk liên tiếp vướng scandal khi bình luận về vấn đề phân biệt chủng tộc hay bài Do Thái.
Khảo sát của Caliber - công ty Đan Mạch chuyên nghiên cứu về quản trị danh tiếng - cho biết hình ảnh của Tesla xuống cấp trầm trọng từ đầu năm 2022. Đây là năm Musk gây ồn ào vì thương vụ mua Twitter. Số khách hàng cân nhắc mua xe cũng giảm theo.
Số liệu của Caliber không cho thấy mối liên hệ rõ ràng giữa Musk và tình hình kinh doanh của hãng xe điện, nhưng điều này cũng chỉ ra khách hàng đang dần mất thiện cảm với Musk. Phần lớn mọi người khi nghĩ đến Musk là nhớ đến Tesla và ngược lại.
Cả Musk và Tesla đều đạt điểm "uy tín và yêu thích" khá thấp, theo nghiên cứu của Caliber. Điểm này của X cũng giảm, cho thấy vấn đề có thể nằm ở người đứng đầu, Søren Holm - Giám đốc Dịch vụ khách hàng tại Caliber nhận định.
Khi thị trường ngày càng có nhiều sản phẩm với giá, chất lượng tương đương, hình ảnh Musk xây dựng có thể sẽ tác động lớn đến việc kinh doanh của Tesla. "Ông ấy đang dần trở thành một người mất kiểm soát", Holm kết luận.
Hà Thu (theo CNN, Reuters)