Một học sinh lớp 9 ở tỉnh Kanagawa cho biết không thích tiếng Anh và điểm trung bình môn này thấp hơn các môn khác khoảng 20 điểm.
"Hồi tiểu học, từ duy nhất em biết là 'quả táo'", nam sinh kể. "Có quá nhiều thứ để học ở trường bằng tiếng Anh".
Tại Nhật, tiếng Anh là môn bắt buộc. Theo chương trình giảng dạy tiếng Anh THCS mới, áp dụng từ năm 2021, học sinh phải nắm vững 1.600-1.800 từ, tăng so với mức 1.200 từ của quy định cũ.
Trước đó, học sinh được dạy 600-700 từ vựng ở tiểu học (lớp 1-6). Nhưng ở bậc học này, tiếng Anh chưa phải môn chính thức, mà chỉ với mục đích cho học sinh tiếp xúc ban đầu qua các trò chơi.
Vì thế, khi bước vào cấp THCS (lớp 7-9), nhiều em thấy choáng ngợp trước lượng kiến thức phải học. Chẳng hạn, động từ "can" trước đây được dạy vào cuối năm lớp 7, nhưng chương trình mới dạy ngay từ đầu. Học sinh còn phải học câu giả định và thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn, những kiến thức trước đây được dạy ở bậc trung học phổ thông.
Học sinh lớp 7 học cách sử dụng "can" trong tiết tiếng Anh ở trường THCS Sasazuka ở Tokyo, tháng 5/2023. Ảnh: Asahi Shimbun
Rise Nagasawa, giáo viên tiếng Anh ở một trường THCS, đánh giá chương trình ngày càng dày và khó hơn.
"Chúng tôi không thể bao quát toàn bộ nội dung chỉ bằng các bài học trên lớp. Tôi muốn học sinh cũng phải học ở nhà", cô Rise cho biết.
Một giáo viên khác cho hay sự khác biệt về trình độ giữa các học sinh ngày càng tăng sau khi chương trình mới được áp dụng. Do đó, họ gặp khó khăn để thu hút các em trong cùng một bài học.
"Một số học thêm ở trung tâm dạy tiếng Anh hay lò luyện để bù đắp những gì trường công không thể đáp ứng", cô giáo nói. "Tuy nhiên, không phải tất cả đều có điều kiện học thêm".
Theo một cuộc khảo sát do Wakayama-ken Kokumin Kyoiku Kenkyujo, viện nghiên cứu giáo dục ở tỉnh Wakayama, thực hiện năm 2022, 70% trong 107 giáo viên THCS nói học sinh phải chịu gánh nặng lớn hơn.
64% cho rằng chương trình có quá nhiều chủ đề và cần phải lựa chọn cẩn thận, trong khi 35% nói khó triển khai các bài học. Chỉ 7% giáo viên nhận xét bài học được sắp xếp dễ dàng hơn. Không ai được hỏi thấy nội dung trở nên đơn giản hơn với học sinh. Với số lượng từ vựng được yêu cầu, 69% người nói "quá nhiều".
Giáo viên tại các trung tâm luyện thi cũng đồng quan điểm. Trong cuộc thăm dò toàn quốc của hệ thống luyện thi Eikoh Seminar, 75,2% trong 440 người tham gia cho biết bài kiểm tra tiếng Anh đầu tiên dành cho học sinh lớp 7 theo chương trình mới khó hơn trước. Số học sinh đạt 40% số điểm hoặc thấp hơn tăng vọt.
Một giáo viên điều hành lò luyện thi ở tỉnh Kanagawa đánh giá chương trình hiện tại là gánh nặng với học sinh.
"Khi bước vào bậc THCS, trẻ phải ghi nhớ quá nhiều từ", ông nói. Vì kỳ thi tuyển sinh vào trung học ngày càng khó khăn hơn, một số trung tâm luyện thi khuyên học sinh ưu tiên các môn học khác, nhằm nâng điểm thi tổng thể.
Trước các ý kiến trên, một quan chức của Bộ Giáo dục Nhật Bản cho biết chương trình được cập nhật 10 năm một lần, và trình độ tiếng Anh của học sinh đã được cải thiện.
Ông dẫn khảo sát của Bộ, dựa trên đánh giá của giáo viên, cho thấy 49,2% học sinh có thể vượt qua bậc 3/7 (chuẩn đầu ra tiếng Anh với học sinh THCS) vào năm 2022, tăng 2,2 điểm phần trăm so với năm học trước.
Về số lượng từ vựng tiếng Anh được dạy ở cấp hai, đại diện Bộ Giáo dục nói học sinh được kỳ vọng làm quen với những từ đó nhưng có thể không sử dụng tất cả khi viết và nói.
Nhiều chuyên gia và giáo viên không đồng tình với ý kiến này. Haruo Erikawa, giáo sư Đại học Wakayama, gọi chương trình mới là một "thất bại lớn". Giáo dục bắt buộc (từ tiểu học đến THCS) nhằm cải thiện kết quả học tập của tất cả học sinh, bất kể hoàn cảnh kinh tế. Nhưng những đứa trẻ sinh ra trong gia đình khá giả có thể học thêm và được lợi thế hơn.
"Nhiều học sinh gặp khó khăn có xu hướng tránh xa tiếng Anh", ông nói.
Erikawa cho rằng chương trình giảng dạy nên được điều chỉnh, để học sinh thích học tiếng Anh và giúp giáo viên linh hoạt hơn.
Bình Minh (Theo Asahi Shimbun)