|
Nhằm giảm các khâu trung gian nâng giá thuốc, Sở Y tế Hà Nội và Tổng công ty Dược Việt Nam đang xây dựng đề án cung ứng thuốc trực tiếp và toàn diện tới các bệnh viện. Theo đó, 2 công ty Dược phẩm Trung ương 1 và Hapharco sẽ cung ứng thuốc tới bệnh viện Thanh Nhàn. Hai công ty sẽ nhập thuốc rồi đưa thẳng tới bệnh viện này với lãi suất 6-7%. Về thuốc nội, họ sẽ đặt hàng rồi cung cấp với giá ổn định. |
Các doanh nghiệp dược đều khẳng định, khi ZPV kết thúc việc phân phối thuốc nhập khẩu vào tháng 9 tới, họ sẽ tìm nguồn hàng thay thế để nhập. Tuy nhiên, rất khó tránh được tình trạng khan hiếm một số mặt hàng thuốc lúc giao thời. Có thể sẽ có tình trạng găm hàng, đầu cơ tăng giá bất hợp lý. Lãnh đạo Sở Y tế Hà Nội tuyên bố sẽ nghiên cứu tìm biện pháp ngăn chặn.
TP HCM cũng đang khẩn trương tìm biện pháp "lấp lỗ hổng" của ZPV. Theo điều tra của Sở Y tế thành phố, ZPV đã cung cấp 270 mặt hàng cho các bệnh viện thuộc Sở. Cơ quan này đã yêu cầu các doanh nghiệp dược đầu đàn của thành phố gấp rút lập danh sách các mặt hàng thuốc mà công ty mình có thể nhập khẩu, tìm đối tác, nhà cung cấp uy tín, ổn định lâu dài...
Hiện nay, ZPV cung cấp lượng thuốc với 180 hoạt chất (trong 900 hoạt chất thuốc nước ngoài có số đăng ký tại Việt Nam). Hầu hết là thuốc chuyên khoa đặc trị của các công ty dược phẩm lớn trên thế giới. Có tới 97 loại chỉ có duy nhất 1 biệt dược (loại thuốc độc quyền, đang trong thời gian bảo hộ sở hữu trí tuệ); 18 loại có trên 5 biệt dược nhưng chỉ Zuellig Pharma cung cấp. Vì vậy, rất dễ xảy ra tình trạng khan hiếm thuốc khi công ty này ngừng phân phối vào tháng 9 tới.
Ông Nguyễn Văn Thanh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược, cho biết, Bộ Y tế đang chuẩn bị để việc rút lui của Zuellig không gây biến động trên thị trường dược phẩm, đồng thời cung ứng đủ thuốc cho nhu cầu phòng và chữa bệnh của nhân dân. Ngoài việc dự trữ thuốc, Bộ đã có văn bản chỉ thị cho các doanh nghiệp dược chủ động nghiên cứu thị trường để tìm nguồn hàng nhập khẩu, cho phép nhập khẩu song song.
Việc nhập thuốc trực tiếp từ nhà sản xuất thay vì qua một công ty phân phối như Zuellig, theo ông Thanh, là được phép. Tuy nhiên, điều này có thể bị cản trở bởi hợp đồng giữa các nhà sản xuất và Zuellig. Chẳng hạn, theo hợp đồng, chỉ Zuellig được phép phân phối mặt hàng A tại thị trường Việt Nam.
Ông Lê Văn Truyền, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, cho rằng, Bộ nên đứng ra đàm phán với các công ty đa quốc gia về giá một số mặt hàng độc quyền. Về lâu dài, các doanh nghiệp trong nước cần sản xuất các thuốc đã hết hạn bảo hộ trí tuệ có tác dụng tương đương với thuốc ngoại nhập để thay thế dần nguồn nhập khẩu.
Ông Hoàng Hữu Đoàn, Giám đốc Xí nghiệp dược phẩm trung ương 1, cho biết, độc quyền thuốc có 3 loại: biệt dược, hoạt chất và dạng bào chế. Theo ông, khó khăn lớn nhất khi Zuellig Pharma ngừng phân phối thuốc là thiếu các hoạt chất độc quyền, nghĩa là chỉ một sản phẩm duy nhất được bào chế từ hoạt chất đó, đang trong giai đoạn bảo hộ sở hữu trí tuệ. Những thuốc này hầu như không thể thay thế trong điều trị. Còn với các thuốc khác thì việc khắc phục sẽ dễ hơn: nếu thiếu một biệt dược mà Zuellig độc quyền phân phối, có thể dùng thuốc khác có cùng hoạt chất; nếu là thuốc độc quyền về dạng bào chế thì có thể tạm dùng dạng bào chế khác.
Ông Đoàn cho rằng, khó khăn khi Zuellig ngừng phân phối thuốc là có, nhưng sẽ được khắc phục. Vì không chỉ phía Việt Nam nỗ lực để cung ứng đủ thuốc cho bệnh nhân mà các nhà sản xuất cũng sẽ tìm mọi cách để đưa hàng của mình vào một thị trường còn "đói". Tuy nhiên, để làm được điều này cần phải có thời gian.
Thanh Nhàn