Chùa Khmer lớn nhất miền Tây

Nằm cách trung tâm TP Bạc Liêu khoảng 7 km và cách bờ biển khoảng 2 km, chùa Xiêm Cán mang đậm một dấu ấn kiến trúc Khmer.

Chùa được khởi công xây dựng năm 1887 với diện tích hơn 4.500 m2. Đây là một tổng thể kiến trúc gồm nhiều hạng mục như: tường thành bao quanh, cổng tam quan, chính điện, sala, tháp chuông, nơi nghỉ ngơi của các sư, giảng đường, cột trụ biểu, khu mộ tháp. Tất cả đều quay về hướng Đông. Đây là quan niệm của người Khmer khi cho rằng đường tu hành để đạt thành chánh quả của đức Phật đi từ Tây sang Đông.

Bao quanh chùa là một hàng rào xây kiên cố, với nhiều hoa văn ấn tượng. Trong khuôn viên và lối vào có khá nhiều cây xanh cao to được trồng ngay hàng thẳng lối. Bên trong sân chùa luôn có sư sãi quét dọn. 

Quang cảnh thoáng đãng bên trong sân chùa. 

Chùa có khắc tượng hình mô phỏng cảnh thái tử Sidatta qua sông tìm đường giác ngộ. Theo người dân ban đầu chùa có tên gọi là Komphirsakor Prét Chru nghĩa là sông sâu, về sau đổi thành Xiêm Cán mang nghĩa là  “giáp nước”, ý nói một ngôi chùa ngự trên một vùng đất ngay bên cạnh bãi bồi ven biển.

Khuôn viên chùa có hàng chục tượng phật lớn nhỏ, nhiều kích cỡ, diễn tả các thời kỳ hóa thân của Phật. 

Chánh điện chùa hình chữ nhật, được xây dựng ngay giữa khuôn viên theo ba cấp nền cao 4 m và 18 bậc thang để đi lên. Lối vào chánh điện có tượng hình đôi kỳ lân lớn, bên cạnh là những hoa văn được trạm trổ tinh xảo. 

Không gian bên trong chánh điện được trang trí nhiều bích họa, phù điêu kể về cuộc đời đức Phật từ lúc mới sinh ra, cho đến quá trình tu hành đạt thành chánh quả.

Giữa chánh điện là một bệ tượng hình bán nguyệt cao gần 2 m và được chia thành nhiều bậc thờ tượng Phật Thích Ca.

Nhiều chi tiết trong chánh điện được trang trí phù điêu bích họa cầu kỳ, công phu, nhiều màu sắc mang đậm dấu ấn nhà Phật.

Chùa Xiêm Cán có kiến trúc độc đáo, và là nơi lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa trong đời sống tâm linh của đồng bào dân tộc người Khmer. Ở Nam Bộ, chùa ngôi chùa được xem là một trong những biểu tượng cho lối kiến trúc - văn hóa đặc sắc của người Khmer.

Chùa hiện duy trì việc tổ chức lớp học văn hóa Khmer, triết lý nhà phật đến các vị sư sãi trẻ tuổi. Đại bộ phận người Khmer theo Phật giáo Nam Tông, nên chùa chiền là sợi dây vô hình nối kết với đồng bào và bổ sung cho nhau trong quá trình tồn tại và phát triển. Theo phong tục, thiếu niên Khmer từ 12 tuổi trở lên mới được phép tu học tại các chùa.

Một góc không gian sinh hoạt của các vị sư sãi trẻ tuổi trong chùa. Chùa Xiêm Cán được coi là nơi giữ gìn và phát huy tốt các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer.

Người Khmer quan niệm thanh niên tu học đến bậc Sa di là để đền ơn cha, đến bậc Tỳ khưu là để đền ơn mẹ. Có người học nhiều hơn để  nâng cao thêm trình độ cốt yếu là tu để tu tâm, dưỡng tánh, tích thiện.

Cổng chùa về đêm. Hiện tại, chùa Xiêm Cán là một trong những điểm đến thu hút du khách. Trên đường đến chùa, du khách có thể ghé thăm một số điểm tham quan nổi tiếng của Bạc Liêu gần đó như cánh đồng điện gió, vườn nhãn cổ, vườn xoài cổ...