Chị Nguyễn Thị Thu, 52 tuổi, nhìn trước sau rồi đẩy vội chiếc xe ba bánh thu mua ve chai trên vỉa hè đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TP HCM, vào góc khuất, tâm sự: "Biết bị cấm xe nhưng nếu nghỉ một ngày là nhà mất ăn một ngày".
Chị Thu đã bị công an phạt sáng nay. Chị phải phân trần với công an, theo quy định xe tự chế chỉ được hoạt động từ 22h đêm, lúc đó chẳng lẽ gõ cửa nhà người ta hỏi mua ve chai. Nghề của chị chỉ có thể hoạt động vào ban ngày thôi.
Là trụ cột trong gia đình có 2 con, tất cả gánh nặng mưu sinh dồn lên vai chị Thu. Chồng chị làm nghề đạp xích lô nhưng thu nhập không nhiều vì đã có tuổi, không đủ sức làm việc thường xuyên.
Chiếc xe thu ve chai ba bánh chị đang dùng có giá 600.000 đồng, chị mua trả góp từ một tháng trước, đóng 25.000 đồng một ngày. Vừa trả xong hết tiền góp thì xe bị cấm.
Tranh thủ chạy hàng buổi trưa để tránh công an. Ảnh: Đ.Q |
UBND TP HCM đã lùi thời hạn khai tử xe 3, 4 bánh tự chế đến hết tháng 6; trong thời gian đó, xe lại này chỉ được hoạt động sau 22h đến sáng. Song với nhiều ngành nghề, quy định cấm hoạt động ban ngày khiến không ít người dân gặp khó khăn.
Anh Thanh chủ cửa hàng vật liệu xây dựng trên đường Hàm Tử đang thắc thỏm không yên. Có 4 chiếc xe ba gác chở vật liệu xây dựng nhưng đều chưa đăng ký, toàn bộ số phận cửa hàng phụ thuộc vào phương tiện vận chuyển này. Anh Thanh cho biết, nếu chấp hành đúng quy định, xe chở hàng ban đêm vào các nhà, hẻm thì tiếng xe máy sẽ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của người dân. Hơn nữa cũng không ai xây nhà ban đêm, mua vật liệu sau 22h.
Hiện giá thuê xe ba gác đã tăng gần 50.000 đồng mỗi chuyến. Các bác tài vẫn tìm đủ mọi các để "vượt rào" cảnh sát giao thông (CSGT) như chạy trong các ngõ hẻm, đi buổi trưa tranh thủ lúc công an nghỉ.
Cùng chung cảnh ngộ, dân xóm nghèo quận 8 mấy ngày nay luôn bàn tán xôn xao về việc hạn chế lưu thông xe xích lô, ba gác. Anh Hùng, một người có thâm niên trong nghề chạy xích lô tại quận 8 nói: "Chỉ cho chạy từ 22h tối đến sáng thì biết chở ai đây".
Bác Đang vừa chạy xong một chuyến hàng. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Hà Nội hai ngày qua vắng bóng xe ba bánh. Tuyến phố đê La Thành, "kinh đô" của xe tự chế, nay hiếm hoi lắm mới thấy một, hai chiếc nằm lấp ló ở các con ngõ. Trước 1/1, mỗi ngày có khoảng 60 đến 70 xe ba bánh hoạt động trong khu vực. Nay thì hầu như chỉ còn thương binh dùng xe tự chế.
Vừa chở xong một chuyến hàng lên chợ Đồng Xuân về, bác Đinh Thành Đang, thương binh 1/4 cho biết, dọc tuyến đê La Thành từ trước tới nay chỉ có đúng 8 chiếc xe ba bánh "chính hiệu thương binh".
Với hơn 3 năm chở hàng trên tuyến đê La Thành, bác Đang là người có thâm niên nhất trong số các thương binh hành nghề tại đây. Mất hẳn một chân ở chiến trường Đông Nam Bộ, khi xuất ngũ bác đã làm đủ mọi nghề nhưng vẫn không nuôi nổi mấy miệng ăn trong gia đinh. Năm 2004, theo gợi ý của bạn bè, bác sắm chiếc xe ba bánh gần 15 triệu đồng. Kể từ đó, vợ chồng bác đã không còn quá chật vật lo cho các con ăn, học.
Nhìn chiếc xe đã bắt đầu rệu rã, bác Đang trầm ngâm: "Có việc gì làm được bằng hai tay, có thu nhập là tôi làm ngay. Chạy xe như thế này cũng kiếm được nhưng vất vả lắm, nhất là những hôm trái gió trở trời".
Theo Phòng CSGT công an TP HCM, chỉ hơn 1.000 phương tiện xe tự chế trên địa bàn có biển số đăng ký và đạt tiêu chuẩn về chất lượng an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường. Gần 60.000 xe tự chế khác đang hoạt động tự do. Phòng CSGT đã triển khai kế hoạch xử lý các trường hợp vi phạm xuống các đội, trạm để thực hiện. Tuy nhiên thực tế cho thấy việc quy định thời gian được lưu thông sau 22h đến 4h sáng hôm sau chỉ phù hợp cho những chủ phương tiện làm nghề vận chuyển rau quả từ các vùng ven vào trung tâm thành phố. Trao đổi với VnExpress chiều 2/1, đại diện Sở Giao thông công chính TP HCM cũng cho biết, sẽ trình UBND thành phố duyệt phương án cho phép thương binh, người tàn tật được sử dụng xe tự chế. Trước thềm 1/1/2008, Bộ Giao thông vận tải cũng đã có văn bản cho phép thương binh, người khuyết tật dùng xe 3-4 bánh đến giữa năm. |
Đức Kiên - Nguyễn Hưng