Nhận định này được ông Nguyễn Thành Phong nói tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình, giải pháp cấp bách phòng, chống Covid-19 do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì ở đầu cầu Hà Nội, sáng 29/5.
Hiện, thành phố ghi nhận 2 ca bệnh làm việc trong hai khu công nghiệp lớn là Khu công nghiệp Tân Bình và Khu công nghiệp Tây Bắc Củ Chi. Trong đó ca nhiễm bán căn tin ở công ty trong Khu công nghiệp Tân Bình là thành viên của Hội thánh Truyền giáo Phục hưng. Sau khi phát hiện, công ty này bị phong toả, khoanh vùng và truy vết, 700 công nhân được cách ly, lấy mẫu xét nghiệm.
"Điều này cho thấy nguy cơ dịch lây từ cộng đồng dân cư vào khu công nghiệp hoặc ngược lại thông qua người lao động. Môi trường làm việc và sinh hoạt trong khu công nghiệp đông người là điều kiện cho dịch lan nhanh ra cộng đồng", ông Phong nói.
TP HCM hiện có 17 khu chế xuất, khu công nghiệp, 1.500 doanh nghiệp đang hoạt động với 280.000 công nhân, 3.000 chuyên gia nước ngoài. Các tỉnh lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An... cũng có nhiều khu công nghiệp tập trung đông công nhân. Các khu công nghiệp là nơi được xem nguy cơ lây nhiễm cao nhất, chỉ sau bệnh viện. Các đợt dịch trong nước từ trước đến nay đều bùng phát mạnh khi nhà máy ghi nhận ca nhiễm.
Hôm 24/5, người đứng đầu chính quyền thành phố yêu cầu Ban Quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất (Hepza) phối hợp chính quyền địa phương và cơ sở y tế nghiên cứu, điều chỉnh giờ làm việc của các doanh nghiệp theo hướng giãn cách các ca làm việc, giảm mật độ tụ tập đông người vào buổi sáng, giờ tan ca.
Chủ tịch UBND thành phố giao Hepza cùng các doanh nghiệp phải tổ chức diễn tập các tình huống và thực hiện các biện pháp sẵn sàng ứng phó dịch bệnh tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. "Đợt dịch này có hơn 66% số ca nhiễm là công nhân. Nếu dịch xuất hiện ở một doanh nghiệp có nhiều công nhân thì phải tạm ngừng hoạt động...", ông Phong nói.
Tại buổi làm việc với Thủ tướng sáng nay, Chủ tịch UBND TP HCM cho biết Covid-19 ở thành phố đang có cả 2 biến chủng siêu lây nhiễm trên thế giới là biến chủng Anh B.1.1.7 và Ấn Độ B.1.617.2. Đặc biệt, ổ dịch liên quan Hội thánh Truyền giáo Phục hưng do chủng Ấn Độ đã ghi nhận 64 ca, trong đó có 37 người trực tiếp sinh hoạt hội truyền giáo.
"Ca bệnh đã xuất hiện rải rác tại hơn 50% số quận huyện của thành phố, với đặc điểm chủng virus lây nhanh, mạnh nên nguy cơ dịch tiếp tục lây lan trong thành phố là rất cao, do mức độ người dân đi lại và giao lưu, tiếp xúc lao động, học tập, sinh hoạt", ông Phong nói và cho biết thậm chí dịch có thể lan đến các tỉnh, thành lân cận vì vừa qua đã ghi nhận bệnh nhận ở Long An là nhân viên khách sạn Sheraton; một bệnh nhân khác sống ở Bình Dương nhưng lại bị lây ở nơi làm việc là Công ty Concentrix tại Công viên phần mềm Quang Trung.
Đánh giá về đặc điểm dịch bệnh tại TP HCM, ông Phong cho biết 55% bệnh nhân lây nhiễm từ sinh hoạt tôn giáo; 25% lây nhiễm tại nơi làm việc; 15% lây nhiễm trong gia đình và 5% lây nhiễm trong quan hệ bạn bè.
"Ngoại trừ lây nhiễm từ một tổ chức tôn giáo thì nguy cơ lây nhiễm tại nơi làm việc là khá cao. Đáng kể là sự lây lan trong các toà nhà văn phòng, thường là môi trường kín, sử dụng máy lạnh trung tâm. Đây là mối lo lớn cho trung tâm kinh tế, công nghệ như TP HCM", ông Phong nói.
Chủ tịch UBND thành phố dẫn chứng thực tế đã ghi nhận "bệnh nhân 6269" đã lây bệnh cho 3 người làm cùng công ty và một người làm khác công ty nhưng chung toà nhà số 30 Đặng Văn Ngữ. Hoặc "bệnh nhân 6291" lây cho 4 người khác làm tại công ty Concentrix tại Công viên phần mềm Quang Trung.
Về biểu hiện bệnh, cả 4 ổ dịch mới đây đều được phát hiện qua sàng lọc bệnh nhân đến khám tại các cơ sở y tế; ngoài ra ổ dịch liên quan ca phát hiện tại bệnh viện Hoàn Mỹ không có yếu tố dịch tễ cho thấy có thể dịch đã lan truyền âm thầm trong thành phố mà không phát hiện được dù đã rất nỗ lực giám sát.
Đến sáng 29/5, trong đợt dịch thứ tư bùng phát từ ngày 27/4, TP HCM ghi nhận 5 chuỗi lây nhiễm với tổng cộng 76 ca nhiễm và nghi nhiễm (một ca bệnh ở Long An). Trong đó, chuỗi liên quan Hội thánh Truyền giáo Phục hưng ở Gò Vấp (64 ca), chuỗi liên quan quán ăn O Thanh, quận 3 (5 ca), chuỗi nữ nhân viên ngân hàng ở Tân Phú (5 ca); chuỗi trong công ty kiểm toán ở quận 3 (2 ca), và chuỗi từ "bệnh nhân 2910" lây ở Hà Nam.
Riêng ổ dịch lớn nhất tại Hội thánh Truyền giáo Phục hưng, ngành y tế thành phố đã truy vết được tổng số 958 F1 (671 mẫu âm tính, 287 chờ kết quả); 37.921 ca F2 (11.483 mẫu âm tính; còn lại đang chờ kết quả). Chủng virus liên quan ổ dịch này là biến chủng từ Ấn Độ B.1.617.2. Biến chủng này được đánh giá khả năng, lây nhiễm nhanh hơn 1,7 lần so những chủng nCoV khác, có thể lây lan nhanh trong không khí ở môi trường kín.
Hiện 3.977 người đang cách ly tập trung, 2.608 trường hợp đang cách ly tại nhà và nơi lưu trú. TP HCM đã mở thêm khu cách ly tập trung tại khu huấn luyện an ninh quốc phòng tại TP Thủ Đức với khoảng 600 giường.
Hữu Công - Thư Anh