![]() |
Buổi tiếp xúc giữa hai viên chức ngoại giao Mỹ và ông Nguyễn Vỹ Hà. |
Ông Marc Forino bắt đầu buổi làm việc bằng một đề nghị: “Chúng tôi muốn tìm hiểu về hiện tượng người dân tộc biểu tình xảy ra ngày 10/4 ở Gia Lai. Cả hai phía chúng ta đều biết thông tin này, nhưng chúng tôi muốn có những chuyến đi lại, trao đổi để có những thông tin chính xác hơn. Hy vọng ngài chủ tịch vui lòng cung cấp đầy đủ những thông tin đó. Chúng tôi đánh giá cao cơ hội tiếp xúc này với ngài chủ tịch”.
Ông Nguyễn Vỹ Hà trả lời bằng một câu hỏi: "Đằng sau “kịch bản Tây Nguyên” là ai? Tôi khẳng định chắc chắn có ai đó đứng sau cái “kịch bản” được “soạn thảo” trên đất Mỹ này. Tôi nói vụ việc ở Gia Lai nói riêng, Tây Nguyên vừa qua nói chung, kể cả vụ biểu tình của đồng bào dân tộc tháng 2/2001, là một “kịch bản” bởi vì nó đã được dàn dựng chi tiết, cụ thể từ những kẻ lưu vong, phản động bên ngoài.
Như các ngài đã biết và chúng tôi biết rõ hơn các ngài Ksor Kok là ai. Đó là một tên Fulro lưu vong mà chính nhóm phản động này đã từng gây ra những vụ khủng bố, gieo đau thương, tang tóc cho đồng bào các dân tộc Tây Nguyên vào các thập niên 1970, 1980.
Cuối năm 1990, chúng tôi đã đánh tan chúng. Một số trong đám tàn quân này đã sang Mỹ. Một lần nữa, những tên Fulro lưu vong phản động đã giật dây, kích động, xúi giục một bộ phận đồng bào dân tộc.
Tôi nhắc lại là chỉ một bộ phận rất nhỏ chứ không phải như “kịch bản” của chúng từ bên kia, cũng như không phải như chúng tung những thông tin dựng đứng về các con số mà ngay cả một số hãng thông tấn phương Tây cũng mắc bẫy khi dẫn nguồn từ trang web của Quỹ người Thượng...
Dù không muốn, chúng tôi cũng phải nói thẳng rằng liệu có hay không sự ủng hộ Ksor Kok và Quỹ người Thượng từ phía Chính phủ Mỹ?
Chúng tôi ghi nhận tuyên bố của Chính phủ Mỹ rằng không ủng hộ tổ chức phản động Đề Ga, song chúng tôi nhận thấy không hoàn toàn như vậy. Giữa lời nói và việc làm của các ngài có một khoảng cách khiến có lúc chúng tôi cảm thấy quan ngại và nghi hoặc.
Bằng những gì đã xảy ra, tôi nghĩ rằng cá nhân các ngài hôm nay có thể chia sẻ với chúng tôi điều đó. Từ luận điệu lừa gạt, kích động của Ksor Kok, một số người dân tộc sau khi nhận ra lỗi lầm đã nói rằng: người Mỹ sẽ cho máy bay đến đón những người biểu tình, sau khi họ thẳng tay manh động, đập phá trụ sở chính quyền, tài sản nhà nước và mạnh tay gây sát thương những người thi hành công vụ.
Chẳng lẽ các ngài không biết chi tiết này trong “kịch bản Tây Nguyên” của Quỹ người Thượng mà Ksor Kok đã lu loa rầm rộ trước đó từ đất Mỹ?"
![]() |
Viên chức ngoại giao Mỹ tiếp xúc với ông Y Đô (phải), làng K'Đăng Đắc Đoa. |
Trả lời câu hỏi của ông Marc Forino: "Sau sự kiện vừa qua chúng tôi biết có một số người đang lẩn trốn?", ông Hà nói: "Đấy cũng là một phần trong “kịch bản” của Ksor Kok. Thưa các ngài, các ngài đã có nhiều thông tin của “kịch bản” này hơn tôi tưởng. Song chúng tôi thông tin cho các ngài biết là lần lượt họ đã về với gia đình, với buôn làng quê hương, hiện giờ chẳng có trường hợp nào đang lẩn trốn cả".
"Ngài chủ tịch vui lòng cho chúng tôi biết trong số người biểu tình có ai bị bắt, bị xét xử, có bao nhiêu địa điểm xảy ra biểu tình?", ông Noah Zaring hỏi.
“Khoảng vài ba nghìn người biểu tình, gây rối xảy ra ở chín điểm với 30 làng trên địa bàn ba huyện Đăk Đoa, Chư Sê và Ayun Pa - ông Hà trả lời - có làng chỉ vài ba người, có làng khoảng 10-20 người, làng nhiều nhất khoảng 30-40 người tham gia. Tổng cộng khoảng 40-50 xã của ba huyện nói trên có người tham gia gây rối, biểu tình. Chỉ những tên đầu sỏ, hung hãn bị bắt. Tôi nghĩ có thể họ sẽ bị xét xử về tội cố ý gây rối an ninh trật tự công cộng”, ông Hà trả lời.
So sánh vụ 10/4 với sự kiện tháng 2/2001, ông Nguyễn Vỹ Hà cho biết: "Quy mô nhỏ hơn, diễn ra lẻ tẻ và dàn trải hơn. Nhưng lần này tính chất rất hung hãn mang màu sắc khủng bố. Khác năm 2001, lần này, những tên đầu sỏ bịt mặt đứng sau chỉ đạo, xúi giục kể cả hăm dọa bà con dân tộc khi một số người nhận ra sai lầm tự động bỏ về làng.
Khi có lực lượng dân quân xuất hiện để vận động bà con giải tán, vãn hồi trật tự thì chúng tấn công bằng đá, bằng gậy gộc, hậu quả là một người đã bị chúng đánh chết, chúng tôi đã nỗ lực nhưng không cứu kịp.
Về phía những người biểu tình, trong không khí hỗn loạn, bị kích động, họ ném đá vào lực lượng dân phòng vô tình trúng đầu người đi biểu tình đã làm hai người bị chết. Các bác sĩ đã làm hết khả năng cứu chữa nên hạn chế tử vong. Đến giờ này, những người được điều trị đã xuất viện, tất cả trong tình trạng sức khỏe đã phục hồi".
Theo đề nghị của các viên chức ngoại giao Mỹ, toàn bộ băng video tư liệu hiện trường được chiếu đi chiếu lại. Sau buổi làm việc, họ đã đến làm việc với Ban Dân tộc - tôn giáo của tỉnh và đến làm việc tại nhà mục sư Siu Kim ở làng Pleiku Roh, thành phố Pleiku.
Chiều cùng ngày, phái đoàn Mỹ đã xuống các xã K'Dang, Glar, huyện Đăk Đoa, gặp và trao đổi với nhiều bà con dân tộc địa phương. Chính bà con đã nói rằng họ bị lừa gạt, xúi giục, kích động gây rối, biểu tình. Bây giờ họ chỉ tin vào chính quyền, tin chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, yên tâm lao động sản xuất.
(Theo Tuổi Trẻ)