Phát biểu khai mạc Quốc hội, Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng nhận định, kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII diễn ra trong bối cảnh tình hình trong nước và thế giới có nhiều phức tạp. Kinh tế thế giới phục hồi song tiềm ẩn nhiều rủi ro, kinh tế vĩ mô chưa thật sự ổn định, những yếu kém của nền kinh tế chậm khắc phục... Chính phủ cần nhiều giải pháp đồng bộ để kiểm soát lạm phát, phục hồi đà tăng trưởng, đảm bảo an sinh xã hội, sử dụng hợp lý nguồn lực của đất nước, đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, lãng phí.
Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Quốc hội sẽ nghe và thảo luận báo cáo của Chính phủ về tình hình Biển Đông. Các đại biểu sẽ cho ý kiến về vấn đề này với tinh thần bằng mọi biện pháp kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, đồng thời gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, kiên trì bảo vệ, giữ vững quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Trung Quốc.
Ông Nguyễn Sinh Hùng nhận định, tình hình Biển Đông diễn ra rất phức tạp và khó lường. "Việc Trung Quốc đặt giàn khoan trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cùng với sự hộ tống, trong đó có cả tàu chiến và máy bay quân sự bảo vệ là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, Công ước Liên hợp quốc về luật biển 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông; bất chấp cả những thỏa thuận cấp cao giữa hai Đảng và hai Nhà nước Việt Nam - Trung Quốc", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
"Hòa bình và an ninh đang bị đe dọa. Đồng bào ta thực sự lo lắng và kiên quyết phản đối; cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm, chia sẻ tình đoàn kết với Việt Nam", ông Hùng nói.
Vấn đề biển Đông cũng được nhắc đến trong báo cáo đánh giá kết quả kinh tế xã hội năm 2013 của Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Theo Phó thủ tướng, trước việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã cực lực phản đối, kiên quyết đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, lợi ích chính đáng, phù hợp với luật pháp quốc tế và truyền thống yêu chuộng hòa bình của dân tộc Việt Nam.
Tuy nhiên, một số người đã lợi dụng biểu tình phản đối Trung Quốc để có hành vi phá hoại tài sản của Nhà nước, cá nhân, doanh nghiệp và chống người thi hành công vụ, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an toàn xã hội và môi trường đầu tư kinh doanh.
Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp kiên quyết ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; đồng thời thực hiện các biện pháp hỗ trợ, giúp đỡ phù hợp. "Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội đã được bảo đảm; hầu hết các doanh nghiệp đã trở lại hoạt động bình thường", Phó thủ tướng nói.
Một trong những nhiệm vụ giải pháp tập trung chỉ đạo, điều hành trong những tháng còn lại của năm 2014 là thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp hòa bình để bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia ở biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC).
Đồng thời, Việt Nam cần tăng cường thông tin truyền thông, tạo sự đồng tình, ủng hộ của đồng bào trong và ngoài nước, của cộng đồng quốc tế. Bên cạnh đó, Việt Nam cần chủ động ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, bảo đảm giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Thực hiện các biện pháp cần thiết theo đúng pháp luật và các cam kết quốc tế của Việt Nam, bảo đảm an ninh và an toàn tuyệt đối cho các cơ quan, doanh nghiệp và người nước ngoài tại Việt Nam.
Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân do Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân trình bày cũng nêu rõ, nhân dân cả nước rất bất bình về việc Trung Quốc đã ngang nhiên hạ đặt giàn khoan nước sâu Hải Dương 981 trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Trung Quốc đã huy động một lượng lớn tàu, thuyền, kể cả tàu quân sự và máy bay để bảo vệ cho việc làm trái luật pháp quốc tế này, đe dọa và làm tổn hại tàu, thuyền của Việt Nam hoạt động hợp pháp tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Nhân dân trong và ngoài nước đã lên tiếng cực lực phản đối. Điều này gây tổn hại nghiêm trọng cho quan hệ hợp tác hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Đồng thời, nhân dân bày tỏ sự đồng tình với lập trường, quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước qua phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24 tại Myanmar ngày 11/5 và phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại phiên bế mạc Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương khóa XI ngày 14/5.
Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc cho biết, nhân dân tin tưởng và mong muốn Đảng, Nhà nước tiếp tục có biện pháp phát huy truyền thống đoàn kết, anh dũng, kiên cường, nhân nghĩa của dân tộc Việt Nam, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, phù hợp với luật pháp quốc tế; đồng thời làm cho Chính phủ và nhân dân các nước trên thế giới hiểu rõ và ủng hộ chính nghĩa của Việt Nam, phản đối việc công khai vi phạm luật pháp quốc tế, thỏa thuận giữa các nước ASEAN và Trung Quốc để Trung Quốc đưa giàn khoan nước sâu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, giữ ổn định ở khu vực, đảm bảo tự do hàng hải quốc tế, giữ gìn quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc, vì lợi ích của nhân dân hai nước, các nước trong khu vực và trên thế giới.
Nhân dân cũng kiên quyết phản đối, lên án một số kẻ xấu đã tổ chức các hoạt động xâm phạm quyền, lợi ích của các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, ủng hộ chủ trương của Chính phủ xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật, làm tổn hại đến các nhà đầu tư và uy tín của đất nước.
Tại kỳ họp này, Quốc hội cũng xem xét thông qua 10 dự án luật, nghị quyết, chương trình thi hành luật, điều chỉnh chương trình nhiệm kỳ quốc hội khóa 13, cho ý kiến 16 dự án luật khác. Cùng với đó, Quốc hội xem xét nghị quyết 35 về lấy phiếu tín nhiệm. Kết quả lấy phiếu tín nhiệm này có ý nghĩa quan trọng để cơ quan tổ chức xem xét đánh giá cán bộ chính xác hơn. Tuy nhiên, do lần đầu lấy phiếu tín nhiệm nên không tránh khỏi hạn chế cần được sửa đổi.
Nhóm phóng viên