Ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn FLC chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp cho những ai có ý định đặt chân vào thương trường.
- Gầy dựng sự nghiệp từ hai bàn tay trắng, ông đánh giá thế nào về cơ hội cho những người trẻ muốn khởi nghiệp hiện nay?
- Cơ hội kinh doanh luôn có. Khi nhìn ra cơ hội kinh doanh thì bạn có cơ hội khởi nghiệp. Và khởi nghiệp là cần thiết, nên khuyến khích. Nếu đi làm thuê, bạn có thể lo cho cá nhân, gia đình mình. Còn khi tạo ra doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, bạn có thể lo cho rất nhiều người.
Các chính sách của Chính phủ thời gian qua đã cởi mở, từ việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài, cải cách thủ tục hành chính đến chính sách tài khóa, tiền tệ. Lao động Việt Nam, tài nguyên đất đai cũng rất thuận lợi để bạn có thể khởi nghiệp. Ngay Nghị quyết 35 của Chính phủ ban hành đầu năm 2016 cũng cho thấy chủ trương khuyến khích phát triển doanh nghiệp của Việt Nam rất rõ ràng.
Mỗi năm có rất nhiều doanh nghiệp mới hình thành. Tôi tin rằng, hầu hết những người khi mới mở công ty đều có hoài bão, ý tưởng kinh doanh. Nhưng không phải ai cũng thành công. Những rủi ro liên quan đến nguồn tài chính ban đầu, nhân sự, mối quan hệ, thậm chí là nhiều câu hỏi rất đơn giản như: cách vận hành doanh nghiệp, xây dựng quy trình, hạch toán sổ sách giấy tờ, thủ tục hành chính khác… cũng khiến những ai mới lập nghiệp ngần ngại. Đó chưa kể là các vấn đề về cạnh tranh thương trường.
- Đâu là thách thức lớn nhất khi bắt đầu khởi nghiệp?
- Những thứ các bạn có khi mới khởi nghiệp thường chỉ dừng lại ở ý tưởng và nhiệt huyết.
Có bạn thiếu kinh nghiệm, hơi lạc quan quá về thị trường, chi mạnh tay ngay từ đầu trong khi doanh thu chưa theo kịp nên bị hụt hẫng về tài chính. Một số bạn trẻ có ý tưởng tốt, nhưng thiếu kỹ năng triển khai, chưa lường hết các vấn đề phát sinh nên lúc bắt tay vào thực tế dễ nản.
Một vấn đề mà tôi thấy nhiều mô hình khởi nghiệp bị thất bại là khi bắt đầu quy mô nhỏ thì rất tốt. Đến khi mở rộng lại bị vướng vì không kiểm soát được, và cuối cùng nhấn chìm cả những thành tích đã đạt trước đó.
- Làm thế nào để người trẻ đủ tự tin đưa những ý tưởng hay thành hiện thực?
- Mọi chuyện đều có cách giải quyết. Bạn ngại các vấn đề về thủ tục hành chính, quy trình, sổ sách… đã có công ty luật, công ty tư vấn, công ty dịch vụ. Phí dịch vụ cho các công ty mới thành lập khá thấp.
Bạn thiếu vốn, có thể huy động từ những nhà đầu tư có tên tuổi, lên phương án kinh doanh tốt. Tôi nghĩ cơ hội luôn có cho tất cả mọi người.
Các bạn nên biết "liệu cơm gắp mắm", đừng làm hoành tráng ngay từ đầu, và nên sử dụng các dịch vụ hỗ trợ để tiết kiệm chi phí. Lên phương án khả thi, đặc biệt là phương án thị trường phù hợp cho sản phẩm, dịch vụ của mình cần được tính đến. Nếu có một nhà đầu tư trường vốn tài trợ sẽ tốt hơn.
Khởi nghiệp cần cẩn trọng, nhưng đừng thận trọng quá, vì nếu cứ ngồi tính toán rủi ro, bạn sẽ không làm gì được cả. Hãy tham khảo ý kiến của những người từng khởi nghiệp để lấy sự khích lệ và kinh nghiệm. Có một thống kê khá thú vị là, thông thường, những người cản trở bạn khởi nghiệp lại là gia đình. Nhưng dù sao bạn vẫn nên có sự ủng hộ của người thân.
- Theo ông, độ tuổi phù hợp để bắt đầu đặt chân vào thương trường là khi nào?
- Tôi không nghĩ tuổi nào là phù hợp, mà quan trọng là ý tưởng, nhiệt huyết. 15 tuổi có cách khởi nghiệp của tuổi 15, người 80 tuổi lại có cách đi khác. Cứ khởi nghiệp nếu bạn đam mê và phương án khả thi, vì nếu có thất bại về kinh doanh, bạn vẫn thu được kinh nghiệm
- Ông sẽ làm gì trước một ý tưởng khởi nghiệp tốt?
- Tôi là người làm kinh doanh, nên với tôi, mọi cơ hội đều được cân nhắc. Nhưng ý tưởng kinh doanh tốt không đủ. Tất nhiên, ở hệ thống hiện tại của FLC, tôi có thể hỗ trợ nhiều cho các phương án kinh doanh mới, nhưng tôi cần một ý tưởng khởi nghiệp tốt của một người dám đam mê.
- Ông đánh giá cao lĩnh vực nào nhất?
- Tôi đang làm về dịch vụ tư vấn luật, đầu tư bất động sản, tài chính… nên đây là 3 lĩnh vực mà tôi ưa thích và đánh giá cao cơ hội tăng trưởng. Nhưng tôi cho rằng, các lĩnh vực khác liên quan đến chăm sóc đời sống người dân như: giáo dục, y tế, nông nghiệp, thực phẩm - đồ uống… cũng rất hấp dẫn.
- Nếu có ai yêu cầu đưa ra lời khuyên lựa chọn nhóm ngành đầu tư lúc này, ông có thể nói gì?
- Tôi chỉ nói về cơ hội đầu tư cho nhà đầu tư đại chúng nói chung. Còn cơ hội cho khởi nghiệp, thì nên dựa theo ý tưởng, cơ hội kinh doanh, thế mạnh, đam mê riêng của mỗi người. Và như tôi đã nói, khởi nghiệp là cơ hội để đổi đời, nhưng cũng có nhiều rủi ro, thất bại.
Với việc lựa chọn kênh đầu tư cho người dân nói chung, tôi vẫn hướng đến 2 mảng là bất động sản và chứng khoán.
Ví dụ tại Hà Nội, tốc độ tăng dân số nhanh, trong đó tăng hữu cơ và tăng do di dân về thành phố đều rất lớn. Mấy năm trước chúng ta còn lo hàng tồn kho lớn, dự án đắp chiếu… nhưng đến nay nhìn lại, số dự án mới phát triển còn lớn hơn nhiều số dự án tồn của giai đoạn trước. Nhu cầu nhà ở thực vẫn rất lớn, và tôi tin cơ hội đầu tư vào đây vẫn còn nhiều. Các phân khúc khác của bất động sản cũng vậy thôi. Ở những chu kỳ ngắn, nhà đầu tư có thể lỗ khi mua đúng đỉnh, nhưng nhìn dài hạn, bất động sản vẫn tăng giá.
Thứ hai là chứng khoán. Đầu năm vừa rồi, nhiều chuyên gia đã đưa nhận định khá bi quan về vĩ mô năm nay, nhưng đó là chuyên gia trong nước. Còn các nhà đầu tư ngoại vẫn không ngừng đưa ra đánh giá cao về triển vọng thị trường trong nước, và mua vào. Thực tế là các chỉ số thị trường đã tăng khá ấn tượng. Tôi tin là, với chính sách vĩ mô tốt, lãi suất vừa điều chỉnh giảm, kênh đầu tư vào ngoại tệ hạn chế, dòng vốn ngoại đang vào tích cực… thì chứng khoán vẫn là lựa chọn tốt.
Mới đây, có nhà đầu tư đã hỏi tôi vì sao đăng ký mua vào nhiều thế. Tôi nghĩ đơn giản rằng, mình đánh giá chứng khoán là kênh đầu tư tốt, hiểu rõ nhất doanh nghiệp mình điều hành thì không có lý do gì để không mua vào thêm nếu có điều kiện.
Phát Đạt