Ngày 1/11, thị xã Từ Sơn trở thành thành phố thứ hai của tỉnh Bắc Ninh. VnExpress phỏng vấn bà Nguyễn Hương Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, về mục tiêu phát triển cũng như thách thức của thành phố.
- Bức tranh TP Từ Sơn sẽ như thế nào trong 10 năm tới, thưa bà?
- Ngay từ trong đề án, chúng tôi đã định hướng phát triển thành phố theo hướng kinh tế đô thị, chuyển dịch cơ cấu kinh tế với các ngành chủ đạo là thương mại, dịch vụ. TP Từ Sơn cũng sẽ tận dụng các thế mạnh sẵn có để phát triển làng nghề, công nghiệp sạch, công nghệ cao và nông nghiệp đô thị theo định hướng xanh và bền vững.
Thành phố sẽ từng bước hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng, tập trung đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng hệ thống giao thông, cải tạo chỉnh trang khu dân cư, hoàn thiện các tiêu chuẩn đô thị loại III và từng bước tiếp cận tiêu chuẩn của đô thị loại II trước năm 2025, góp phần to lớn cùng cả tỉnh về đích trở thành thành phố trực thuộc trung ương sớm nhất.
Chủ trương của thành phố là thu hẹp diện tích nông nghiệp gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm đảm bảo an ninh lương thực. Chính quyền sẽ mở rộng, nâng cấp, xây dựng thêm các vườn hoa, công viên, khu sinh hoạt công cộng, trồng thêm cây xanh trên các tuyến đường, khuôn viên tạo cảnh quan đô thị xanh, sạch, đẹp.
Mục tiêu đến 2025, TP Từ Sơn thu ngân sách trên 1.010 tỷ đồng, không tính nguồn thu từ đất, tăng trưởng bình quân mỗi năm là 4,5%. Chi ngân sách đạt trên 615 tỷ đồng, không tính chi tiền đất, tăng trưởng mỗi năm khoảng 1,6% để xây dựng cơ sở hạ tầng, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống nhân dân.
- Người dân sẽ được hưởng lợi gì từ tiến trình phát triển của TPTừ Sơn trong thời gian tới?
- Một điều chắc chắn là hệ thống hạ tầng của TP Từ Sơn sẽ được đầu tư phát triển để tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Từ đó, nhiều công trình phúc lợi xã hội được đầu tư xây dựng, các chính sách về an sinh xã hội được cải thiện. Người dân ngày càng được tiếp cận, thụ hưởng những giá trị từ việc phát triển hạ tầng kinh tế và chính sách an sinh xã hội.
Bên cạnh đó, nhiều dự án thu hút đầu tư trên địa bàn sẽ góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập ổn định cho người dân. Thu nhập tăng tạo điều kiện cho phép người dân có thể nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bản thân và gia đình. Cụ thể trong những năm tới, thành phố sẽ giải quyết việc làm cho 4.000 người lao động, đưa tỷ lệ thất nghiệp thành thị xuống dưới 2,27%, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 77,8%, tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 0,5%.
Yếu tố sức khỏe và đào tạo con người cũng sẽ được TP Từ Sơn đặt lên hàng đầu với 100% phường đạt tiêu chí quốc gia về y tế, trên 95% người dân tham gia bảo hiểm y tế. Đến năm 2025, trên 85% trường công lập đạt chuẩn quốc gia mức độ 2, tất cả giáo viên đạt chuẩn, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT đạt 98%.
- TP Từ Sơn định hướng phát triển xanh, nhưng trên thực tế nhiều khu vực còn ô nhiễm môi trường. Vấn đề này sẽ được giải quyết thế nào?
- Trong xu thế hiện nay, chúng tôi định hướng phát triển Từ Sơn bền vững, không đánh đổi phát triển kinh tế lấy môi trường. Một việc không chỉ Từ Sơn mà toàn tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện trong thời gian qua là tuyên tuyền phổ biến pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên để các hộ sản xuất, kinh doanh dịch vụ và người dân nắm bắt. Việc này sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới.
Ngoài ra, tỉnh đang nghiêm túc di dời cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi khu vực đô thị, khu dân cư; tập trung sản xuất tại khu công nghiệp theo lộ trình. Những ai quan sát có thể thấy những tháng qua hàng chục cơ sở sản xuất gây ô nhiễm tại các làng nghề đã bị đình chỉ hoạt động, phạt tiền hàng chục tỷ đồng.
Để vấn đề môi trường được tốt hơn nữa, tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị thường xuyên tổ chức kiểm tra, kịp thời xử lý vi phạm nhằm hạn chế tối đa tình trạng ô nhiễm, không để hình thành mới cơ sở thuộc loại hình sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao tại khu đông dân cư; tổ chức triển khai các mô hình bảo vệ môi trường trên địa bàn như: Phân loại, thu gom và quản lý chất thải rắn tại nguồn; thu gom chất thải nguy hại trong cộng đồng dân cư.
- Đợt dịch Covid-19 vừa qua cho thấy TP Từ Sơn nói riêng, tỉnh Bắc Ninh nói chung rất thiếu lao động, phải tuyển dụng quy mô lớn từ các địa phương. Tỉnh tính giải bài toán này như thế nào cho TP Từ Sơn?
- Thành lập TP Từ Sơn sẽ tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh, sản xuất phát triển, thu hút doanh nghiệp, dự án đầu tư, tạo ra nhiều việc làm, dịch chuyển cơ cấu nguồn lao động từ các địa phương khác đến làm ăn, sinh sống. Trong đó, điểm nhấn là phát triển hoạt động kinh doanh sản xuất áp dụng công nghệ kỹ thuật tiên tiến, tạo ra giá trị gia tăng lớn. Việc này sẽ thu hút lao động lành nghề có trình độ, từ đó góp phần nâng cao chất lượng nguồn lao động trên địa bàn.
Bên cạnh đó, nhằm phát triển nguồn nhân lực tại chỗ, Từ Sơn sẽ tiếp tục tập trung đầu tư, phát triển hệ thống giáo dục, đào tạo, đặc biệt là đào tạo nghề tránh tình trạng thừa thầy thiếu thợ. Mục tiêu là cung cấp lượng lớn lao động có tay nghề, trình độ, đáp ứng tốt yêu cầu của các công ty, doanh nghiệp trên địa bàn.
- Điều gì khiến bà trăn trở nhất với kế hoạch phát triển thành phố theo định hướng xanh?
- Bắc Ninh xác định tăng trưởng xanh là sự nghiệp của toàn Đảng bộ, toàn dân, các cấp chính quyền, doanh nghiệp và tổ chức xã hội. Tuy nhiên, giải bài toán này phải có lộ trình và thời gian. Với Từ Sơn, một thành phố non trẻ, làm sao để cân bằng giữa lợi ích phát triển kinh tế, tăng thu nhập bình quân đầu người đồng thời giữ gìn các giá trị truyền thống về văn hóa xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng và bảo vệ môi trường luôn là câu hỏi lớn đặt ra cho nhà quản lý.
Quá trình đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa khó tránh khỏi những hệ lụy, các giá trị đạo đức văn hóa bị suy giảm gây mất an toàn, an ninh trật tự, các vấn đề phát sinh về quy hoạch đô thị và ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên, với các giải pháp quyết liệt, đồng bộ đã được định hướng, tôi tin tưởng TP Từ Sơn sẽ có nhiều bứt phá, thực hiện thành công các mục tiêu đã được đề ra tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã (thành phố) Từ Sơn nhiệm kỳ 2020-2025, xây dựng thành phố phát triển, văn minh, bền vững, hiện đại, xứng tầm trung tâm kinh tế của tỉnh Bắc Ninh.
TP Từ Sơn rộng hơn 61 km2, dân số hơn 200.000 với 12 đơn vị hành chính cấp xã. Thành phố có nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp như: VSIP, Tiên Sơn, Hanaka; các khu công nghiệp vừa và nhỏ, cụm công nghiệp. Một số làng nghề lớn như: Tương Giang, Dốc Sặt, Đình Bảng.
Khái niệm "tăng trưởng xanh", "phát triển xanh" được nhiều tổ chức đưa ra. Ủy ban Liên Hợp quốc về kinh tế - xã hội khu vực châu Á - Thái Bình Dương (UNESCAP) định nghĩa: Tăng trưởng xanh là chiến lược để đạt được phát triển bền vững, tăng trưởng GDP mà duy trì hoặc khôi phục chất lượng và tính toàn vẹn của môi trường sinh thái, đáp ứng nhu cầu của tất cả mọi người với mức thấp nhất có thể tác động đến môi trường. Đó là chiến lược tìm kiếm tối đa hóa sản lượng kinh tế trong khi giảm thiểu gánh nặng về sinh thái.