Tính đến chiều 18/5, Bắc Giang trở thành điểm nóng nhất về dịch bệnh Covid-19 với 507 ca nhiễm cộng đồng trong tổng số 1.473 ca ghi nhận ở 28 tỉnh, thành. VnExpress phỏng vấn Chủ tịch tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương về công tác chống dịch trên địa bàn.
- Bắc Giang là tỉnh đầu tiên đóng cửa bốn khu công nghiệp để phòng dịch từ khi Covid-19 xuất hiện. Tỉnh đã tính toán thế nào để đưa ra quyết định này, thưa ông?
- Trước khi đi đến quyết định tạm dừng hoạt động bốn trong sáu khu công nghiệp, tỉnh đã họp với các doanh nghiệp, thông báo diễn biến phức tạp của dịch và bàn bạc các giải pháp. Thời hạn tạm dừng sản xuất bao lâu sẽ phụ thuộc vào tiến độ kiểm soát được dịch, song chủ trương không kéo dài quá lâu ảnh hưởng sản xuất của doanh nghiệp.
Trong thời gian tạm dừng hoạt động, chính quyền sẽ cùng với doanh nghiệp thiết kế lại công tác phòng chống dịch trong từng nhà máy, sao cho đảm bảo phòng dịch, về lâu dài phải thích ứng để sống chung với dịch.
Với người lao động, chúng tôi kêu gọi công nhân lao động tỉnh ngoài ở lại Bắc Giang, không về quê lúc này khiến dịch bệnh dễ lây lan. Tỉnh chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể cho từng người lao động, song sẽ không để công nhân thiếu thốn trong thời gian tạm ngừng việc hoặc đang phải cách ly, phong tỏa. Tỉnh giao Liên đoàn lao động, các hội nhóm phát động phong trào tương thân tương ái để hỗ trợ cho công nhân lúc này.
- Vậy Bắc Giang tính đến phương án cách ly xã hội toàn tỉnh để dập dịch không?
- Diễn biến dịch ở Bắc Giang đang hết sức phức tạp, nhưng chủ yếu là lây nhiễm trong nhà máy, khu công nghiệp. Các ca dương tính phần lớn là công nhân. Dịch trong cộng đồng, khu dân cư lác đác vài ca, không lây lan nhiều và vẫn kiểm soát được.
Tỉnh phải áp dụng các biện pháp mạnh mẽ, cụ thể từ 0h ngày 18/5 tạm đóng cửa 4 khu công nghiệp, cách ly xã hội toàn bộ Việt Yên là huyện trọng điểm phát triển công nghiệp và ba xã của huyện Yên Dũng - những nơi có đông khu nhà ở công nhân. Với các biện pháp mạnh, chắc chắn một thời gian ngắn nữa sẽ chặn được đà lây lan của dịch. Tuy nhiên, những ngày tới số ca nhiễm vẫn sẽ tăng, vì 6.500 F1 đang cách ly tập trung, kết quả xét nghiệm lần đầu có thể âm tính, nhưng lần thứ 2, 3 lại dương tính.
Tỉnh cho lấy mẫu toàn bộ 300.000 người ở Việt Yên gồm 200.000 cư dân và 100.000 công nhân, những khu vực có nguy cơ cao đều đã bị phong tỏa, cách ly y tế. Dù khả năng lây nhiễm cộng đồng cao, song tình hình chưa vượt tầm kiểm soát của địa phương, chưa đến mức phải cách ly xã hội toàn tỉnh.
- Có nhận định rằng Bắc Giang dập dịch chậm, ông bình luận sao về điều này?
- Nếu dịch ngoài khu dân cư, chúng ta có thể phản ứng nhanh hơn, nhiều sự lựa chọn hơn. Nhưng dịch bùng phát tại Bắc Giang lần này trong khu công nghiệp, đặc thù nhiều nhà máy lớn tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Hàng trăm nghìn công nhân làm việc đến từ nhiều tỉnh thành trong cả nước.
Bắc Giang đã phải tính toán thời điểm để tạm dừng hoạt động các khu công nghiệp, áp dụng biện pháp mạnh là cách ly xã hội với một huyện hơn 200.000 dân. Dập dịch bằng biện pháp mạnh nhưng không thể vội vàng áp đặt mà phải chọn thời điểm thích hợp.
Tỉnh chọn dừng hoạt động các khu công nghiệp khi đã xét nghiệm gần 140.000 công nhân, sàng lọc ca nhiễm nCoV đưa đi điều trị, người tiếp xúc gần đưa đi cách ly. Những người kết quả âm tính đưa về nơi ở, tạm thời cách ly họ ở nhà, có sự kiểm soát của chính quyền, không để công nhân trở về địa phương. 57 tỉnh, thành có công nhân làm việc trên địa bàn tỉnh. Nếu Bắc Giang đóng cửa sớm khu công nghiệp, công nhân vội vã trở về quê nhà khi chưa được xét nghiệm, chưa được sàng lọc thì nguy cơ bùng phát dịch cho các tỉnh thành còn lớn hơn.
Bắc Giang đã có sự lựa chọn rất khó khăn và hầu như không còn sự lựa chọn nữa. Làm như vậy, đồng nghĩa với việc chấp nhận rủi ro cho Bắc Giang nhưng an toàn cho cả nước.
- Những ngày tới, Bắc Giang sẽ đột phá vào khâu nào để dập dịch nhanh nhất?
- Vũ khí chống dịch hiệu quả nhất hiện giờ chính là đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm trên diện rộng. Tỉnh đã hoàn thành lấy mẫu xét nghiệm công nhân các khu công nghiệp, và một phần khu vực dân cư có nguy cơ cao, tiến tới xét nghiệm tầm soát toàn dân để sàng lọc ca nhiễm.
Tỉnh đã có văn bản đề xuất với Ban chỉ đạo, Bộ Y tế bổ sung trang thiết bị, vật tư y tế, đặc biệt là xét nghiệm cho 200.000 mẫu bằng PCR, 140.000 test chẩn đoán nhanh và một số vật tư, phương tiện phòng hộ cho các bệnh viện điều trị bệnh nhân Covid-19. Bộ nói sẽ ưu tiên hỗ trợ sinh phẩm xét nghiệm cho Bắc Giang, nên vấn đề này sẽ nhanh chóng được giải quyết. Hiện giờ tỉnh vẫn đủ sinh phẩm xét nghiệm.
- Chỉ còn năm ngày nữa là đến kỳ bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp, Bắc Giang làm thế nào để có thể vẹn toàn được bài toán mục tiêu kép và tổ chức thành công kỳ bầu cử?
- Sẽ không kịp dập dịch trước kỳ bầu cử, tỉnh xác định tổ chức bầu cử trong điều kiện có dịch. Bắc Giang đã lên phương án tập huấn cho bầu cử, thực hiện giãn cách vào ngày 23/5.
Từng bộ phận cử tri đi bầu theo thôn, xóm, ngõ phố, không tập trung cùng một lúc. Những nơi đang cách ly, phong tỏa sẽ tổ chức hòm phiếu phụ lưu động. Bệnh viện dã chiến nơi đang điều trị bệnh nhân Covid-19 hình thành một điểm bầu cử, kiểm phiếu ở trong đó để đảm bảo an toàn phòng dịch.
Cuối ngày 18/5, Bắc Giang ghi nhận 507 ca dương tính Covid-19, phần lớn tại hai ổ dịch Công ty Hosiden (KCN Quang Châu) và Công ty Shin Young (KCN Vân Trung). Toàn tỉnh cách ly tập trung hơn 6.500 F1, cách ly tại nhà hơn 30.600 F2.
Bắc Giang có hơn 240.000 công nhân làm việc tại 6 khu công nghiệp trong tỉnh. Các khu công nghiệp thường nằm gần khu dân cư, sát đường quốc lộ, hệ thống đường xá, phương tiện giao thông tỏa đi khắp nơi trong vùng và tỉnh khác.
Hoàng Phương