- Quốc hội đã thảo luận sau khi nghe Chính phủ báo cáo riêng về vấn đề Biển Đông, vậy Quốc hội có yêu cầu hay sáng kiến nào trong giải quyết vấn đề này?
- Quốc hội đã thảo luận nội dung này để nghe các đại biểu với tinh thần trách nhiệm của mình, đưa ra những đề xuất, sáng kiến. Tuy nhiên, việc thảo luận riêng tại đoàn nên Quốc hội đang tổng hợp ý kiến. Dự kiến ngày mai Quốc hội sẽ có thông cáo báo chí để nhân dân được biết.
- Thời điểm nào Quốc hội sẽ ra nghị quyết về Biển Đông như nhiều đại biểu đã đề cập?
- Phải hết sức bình tĩnh. Quốc hội họp xong mà tình hình vẫn căng thẳng thì Ủy ban Thường vụ vẫn có quyền ra nghị quyết sau khi xin ý kiến đại biểu.
Cần thận trọng khi Quốc hội ra một nghị quyết. Vấn đề đấu tranh pháp lý mà báo chí nói là nên kiện ra quốc tế cũng vậy. Đó cũng là biện pháp mà Việt Nam lợi thế vì có cơ sở về thực tiễn, lịch sử... Theo luật pháp quốc tế, ta hoàn toàn có chủ quyền nhưng kiện vào lúc nào, đưa giải pháp gì thì cần bàn. Cũng như người lính ra chiến trường, đánh như thế nào còn phải tùy thời cơ.
- Trước đó Ủy ban Quốc phòng An ninh cũng có nhiều phiên họp riêng với các bộ Quốc phòng, Công an về nội dung này, vậy Ủy ban có kiến nghị cụ thể gì?
- Ủy ban đề nghị với Quốc hội là chúng ta phải vào cuộc bằng cả hệ thống, tạo sức mạnh tổng hợp toàn dân. Phải nắm chắc tình hình để giải quyết khôn khéo cả trên biển lẫn trong hoạt động kinh tế nhằm đảm bảo các lợi ích. Chúng ta phải vừa giữ ổn định chính trị, vừa phát triển kinh tế thì mới có được “bờ” mạnh. Có bờ mạnh thì biển mới yên được.
Chúng ta phải tận dụng tất cả các kênh để đấu tranh bằng phương pháp hòa bình. Ngày mai, tại Diễn đàn kinh tế thế giới về Đông Á diễn ra ở Philippines, chắc rằng chúng ta sẽ tiếp tục có tiếng nói về vấn đề này. Tại hội nghị Bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN vừa kết thúc, các Bộ trưởng đã lên tiếng quyết liệt. Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã gặp trực tiếp người đồng cấp Trung Quốc để trao đổi.
Chúng ta kiên quyết buộc họ phải nhượng bộ vì chúng ta có chính nghĩa và được quốc tế ủng hộ. Họ sẽ còn hành động nhằm đạt được mục tiêu nhưng chúng ta cũng sẽ dứt khoát. Sẽ có các lực lượng để ngăn chặn họ nhưng chúng ta không có hành động quân sự.
- Việt Nam khẳng định giải quyết vấn đề bằng hòa bình và đối thoại, nhưng tại một hội nghị vừa diễn ra ở Thượng Hải, Chủ tịch Trung Quốc được báo chí nước ngoài dẫn lời ngụ ý rằng đang có liên minh quân sự để đối phó với họ trong vấn đề Biển Đông, ông bình luận gì?
- Việt Nam không tham gia liên một minh quân sự nào hết. Cộng đồng ASEAN mà chúng ta tham gia được hình thành dựa trên 3 trụ cột là Cộng đồng Chính trị-An ninh, Kinh tế và Văn hóa-Xã hội. Trong đó, trụ cột an ninh là nhằm mục tiêu tạo dựng một môi trường hòa bình và an ninh cho phát triển ở khu vực Đông Nam Á chứ không phải là liên minh quân sự. Việt Nam và ASEAN yêu cầu Trung Quốc thực hiện DOC và tiến tới COC cũng chính là vì an ninh trong khu vực chứ không phải chúng ta tham gia liên minh quân sự nào cả.
- Cũng tại hội nghị trên, Chủ tịch Trung Quốc đưa ra cam kết sẽ giải quyết các tranh chấp chủ quyền biển đảo với các nước láng giềng tại Biển Đông một cách hòa bình, ông đánh giá thế nào?
- Việc Trung Quốc nói giải quyết tranh chấp bằng phương pháp hoa bình rất hoan nghênh nhưng trên thực tế thì Trung Quốc đang dùng vũ lực.
Chí Hiếu