Australia nổi tiếng là một trong những quốc gia có nền giáo dục hàng đầu thế giới và cũng là quê hương của nhiều phát minh khoa học có giá trị với đời sống. Đến nay, các nhà nghiên cứu của Australia đã đạt được 15 giải Nobel danh giá, trong đó có công trình nghiên cứu của Giáo sư Barry Marshall cùng cộng sự Giáo sư Robin Warren phát hiện ra vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) ở dạ dày của người.
Nhằm giúp các bạn trẻ Việt Nam bồi đắp thêm tình yêu với khoa học, chương trình truyền hình giáo dục tiếng Anh "Shine with Australia" (Tỏa sáng cùng Australia) (trong IFO Nightly Show, VTV7) đã mời Giáo sư Marshall trò chuyện về công việc của ông cũng như con đường đến với thành công trong nghiên cứu khoa học.
"Trước hết để là một nhà khoa học, bạn phải làm việc chăm chỉ hơn những người khác và biết cách cân bằng cuộc sống. Bởi vì bạn vừa làm nghiên cứu và vừa phải kiếm sống", Giáo sư Marshall chia sẻ trong cuộc phỏng vấn phát sóng hồi tháng 10. "Có thể bạn sẽ phải dành thêm một vài giờ buổi sáng, buổi đêm và cuối tuần để làm việc. Nếu bạn thực hiện một dự án khoa học thì hãy biết rằng thời gian đầu bạn sẽ khó có thể thành công ngay lập tức. Bạn có thể bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu của mình bằng việc thực tập một vài tháng trong phòng thí nghiệm. Trong thời gian đó, cần cho mọi người thấy tiềm năng của bạn, rồi bạn sẽ tìm được đề tài mà bạn muốn nghiên cứu".

Giáo sư Barry Marshall (trái) và Giáo sư Robin Warren trong lễ trao giải Nobel năm 2005. Nguồn ảnh: Ảnh do nhân vật cung cấp. Ảnh: VTV7
Khi bị cộng đồng các nhà nghiên cứu khoa học từ chối và quay lưng với giả thuyết cho rằng vi khuẩn HP là nguyên nhân gây loét dạ dày, Giáo sư Marshall vẫn kiên trì với nghiên cứu của mình. Ban đầu ông thí nghiệm trên động vật nhưng không thành công do vi khuẩn HP chỉ ảnh hưởng đến động vật linh trưởng. Sau đó, để chứng minh rằng giả thuyết của mình đúng, ông quyết định tự thử nghiệm HP trên người bằng cách uống vi khuẩn để tự gây bệnh cho mình. Đây cũng là một trong những thí nghiệm nổi tiếng nhất trong lĩnh vực y khoa. Kết quả là ông bị nhiễm bệnh dạ dày nặng.
Khi được hỏi về việc tại sao lại dũng cảm nuốt vi khuẩn HP vào chính cơ thể mình, Giáo sư Marshall cho hay: "Tôi không phải là một người hay mạo hiểm nhưng tôi là người thích phiêu lưu khám phá và thích sự khác biệt. Trước bất kỳ quyết định nào, tôi cũng phải tính toán và lên kế hoạch kỹ lưỡng. Tôi đã mất khoảng 4 năm trước khi công bố giả thuyết của mình, mất một vài năm để có ý tưởng khả thi, thực hiện nghiên cứu mù đôi (double blind study), kiểm soát giả dược và một năm để viết báo cáo trước khi đưa công bố của mình đến công chúng".
Công trình khoa học này được Giáo sư Marshall cùng cộng sự bắt đầu từ năm 1981. Sau hơn 2 thập kỉ nghiên cứu, thử nghiệm và trải qua rất nhiều lần thất bại, cuối cùng ông và Giáo sư Robin Warren đã chứng minh được giả thuyết của mình và được công chúng công nhận.
"Có một điều về khoa học mà bạn có thể chưa biết, đó là khi bạn có một khám phá mới, một phát hiện mới, những người khác sẽ cố gắng chứng minh rằng bạn sai. Nếu họ không thể chứng minh nó sai là có lẽ nó đúng. Vì vậy ở thời điểm đó, tất cả các bạn bè của tôi hầu hết đều chống lại tôi", Giáo sư Marshall nói.
Năm 2005, Giáo sư Marshall cùng cộng sự Warren cùng đạt giải Nobel Y Sinh với nghiên cứu phát hiện ra vi khuẩn HP. Cơ chế gây bệnh của vi khuẩn HP được cho là nguyên nhân chính gây ra hơn 90% trường hợp viêm ruột và 80% trường hợp viêm loét dạ dày ở người. Phát hiện của ông giúp xóa bỏ lầm tưởng trước đó cho rằng sự căng thẳng thần kinh và lối sống là lý do gây ra hai căn bệnh trên. Từ đây, các nhà y học đã đưa ra giải pháp chữa trị bệnh đau dạ dày bằng cách dùng một liều thuốc trong thời gian chỉ vài ngày thay vì thực hiện phẫu thuật như trước đó.

Giáo sư Barry Marshall trò chuyện trong chương trình từ quê nhà của ông tại Perth, Western Australia. Ảnh: VTV7
Giáo sư Y học Barry Marshall sinh năm 1951 tại Kalgoorlie, Western Australia. Ông tốt nghiệp khoa Y Đại học Western Australia năm 1968. Bốn năm sau, ông lấy bằng Thạc sĩ Y khoa ngành nội khoa. Hiện ông đang là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Bệnh Truyền nhiễm The Marshall tại Đại học Western Australia, được đặt theo tên ông để vinh danh những thành quả nghiên cứu mang tầm ảnh hưởng của chính vị giáo sư này. Đây là một trong những trung tâm đang dẫn đầu trong việc xác định, giám sát, ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm.
Hiện Giáo sư Marshall cũng đã phát triển một phương pháp mới để chẩn đoán chứng rối loạn tiêu hóa thông qua trí tuệ nhân tạo và phân tích âm thanh của ruột.
Giáo sư Marshall chia sẻ lời khuyên cho bạn trẻ Việt Nam bắt đầu nghiên cứu khoa học. Video: VTV7
Anh Ngọc