Chị Linh (48 tuổi, Bình Thạnh), chủ căn hộ cho thuê 53 m2 trên đường Thống Nhất, cho biết đang đánh tiếng với khách sẽ tăng giá thuê từ 6 triệu đồng lên 7,5 triệu đồng từ sau Tết Nguyên đán. Mức tăng này theo chị là hợp lý vì gần 2 năm nay đã không tăng giá. Tuy nhiên, chị cũng bỏ ngỏ khả năng thương lượng với khách thuê.
"Vẫn phải chờ xem khách quyết định ra sao, trường hợp xấu thì khách trả nhà, mình phải tốn thêm phí tìm khách mới", chị Linh cho biết.
Một dự án chung cư đang có khách thuê khá đông tại quận Bình Tân: Ảnh: Thu Thảo
Còn chị Xuân, chủ căn nhà riêng trên đường Nguyễn Thị Nhỏ, quận 10 cũng tính đầu tháng Giêng sẽ tăng giá thuê từ 9,5 triệu đồng lên 11 triệu đồng mỗi tháng. Từ 2021 đến nay, chị đã không tăng tiền nhà nên hy vọng khách chấp nhận. Theo chị, đây không phải mức giá thuê cao, cũng không phải tăng phi lý vì đã giữ giá mấy năm qua.
"Ai cũng lo mất khách nhưng cho thuê nhà là nguồn thu chính nên việc tăng giá là bắt buộc", chị Xuân nói.
Anh Phước Hòa, chủ một cửa hàng giày da trên đường Lê Đại Hành, quận 11 thấp thỏm khi chủ nhà đánh tiếng tăng giá thuê lên 15% (tầm 4 triệu đồng một tháng) sau Tết. Cửa hàng của anh vẫn buôn bán ổn định, không đến mức ế nhưng cũng không được tốt như mấy năm trước. Gánh thêm vài triệu mỗi tháng sẽ làm khó những hộ kinh doanh nhỏ như anh.
"Tôi đang thương lượng với chủ nhà xem có thể hạ xuống chút đỉnh vì năm nay chưa biết kinh tế có tốt lên không. Chuyển mặt bằng thì phải làm lại nhiều thứ, chi phí không rẻ", anh Hòa cho hay.
Cũng nhận được thông báo tăng tiền thuê nhà thêm 1 triệu từ tháng 3 năm nay, anh Quân (kỹ sư IT, quận 7) thương lượng với chủ nhà để có thể giữ giá đến giữa năm nay hoặc tăng nhẹ chút. Bản thân anh cũng dò hỏi trong group dân cư xem có căn nào diện tích nhỏ hơn, giá thuê vừa tầm để nếu không thương lượng được thì chuyển đi.
"Kinh tế năm nay khó khăn nên hy vọng chủ nhà có thể duy trì giá thuê hết 2024, nếu không được phải tính toán trả nhà", anh Quân nói thêm.
Kinh tế khó khăn khiến thị trường cho thuê căn hộ, nhà phố năm 2023 kém sôi động. Nhu cầu thuê cũng sụt giảm mạnh ở hầu hết loại hình. Theo số liệu khảo sát của Công ty môi giới bất động sản trực tuyến Rever, quý III/2023, lượt tìm thuê chung cư ở TP HCM khu vực nội thành quận 3, 4 và Bình Thạnh ghi nhận giảm lần lượt 33%, 37% và 11%. Các quận ngoại thành có nguồn cung căn hộ cho thuê dồi dào như quận 2, quận 7 và quận 9 cũng có xu hướng giảm lần lượt là 21%, 24% và 35% so với cuối năm 2022.
Về giá thuê, theo Rever, chung cư các quận nội thành năm ngoái ít biến động, riêng khu vực ngoại thành có ghi nhận giảm 5-10% ở một vài dự án.
Còn theo ghi nhận của trang Batdongsan, tính đến cuối năm 2023, hầu như các loại hình đều có lượt tìm thuê giảm như: chung cư giảm 24%, nhà riêng giảm 30%, nhà trọ giảm 32%, cửa hàng, ki ốt giảm 31% so với tháng 2/2023. Dẫu vậy, giá thuê bất động sản vẫn tăng 6% trong năm qua.
Xét trên lợi nhuận đầu tư, chủ nhà cho thuê không thực sự lời cao. Với loại hình căn hộ, năm 2023, giá bán chung cư TP HCM trung bình từ 45,5 triệu đồng mỗi m2 nhưng giá thuê căn hộ không tăng trưởng tương xứng. Nhiều căn hộ chung cư có giá bán từ 3-4 tỷ đồng nhưng cho thuê tầm 8-12 triệu đồng mỗi tháng, căn hộ chung cư cao cấp giá 6-8 tỷ đồng, giá thuê cũng chỉ 15-25 triệu mỗi tháng. Lợi suất cho thuê căn hộ trên cả nước tính từ năm 2021 đến nay chỉ ở khoảng 4,4-4,6%, chưa thể về lại như thời điểm trước dịch là khoảng 6-8%.
Lý giải xu hướng tăng giá thuê nhà, ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan khu vực miền Nam, cho rằng chu kỳ sau Tết thường là giai đoạn vật giá leo thang, không chỉ tiền thuê nhà mà hầu hết mặt hàng thiết yếu, tiêu dùng đều canh thời điểm này để tăng giá. Đây cũng là giai đoạn mà nhiều người dễ dàng chấp nhận do việc điều chỉnh giá thuê sau giai đoạn Tết đã được in vào tâm lý của nhiều người thuê và người cho thuê.
Ngoài ra, chu kỳ kinh doanh mới bắt đầu, nhiều doanh nghiệp mới lựa chọn đầu năm sẽ tiến hành khởi động mở cửa văn phòng, cửa hàng kinh doanh. Nhu cầu thuê thường sẽ tăng cao trong giai đoạn này, mặc dù phân khúc nhà phố trung tâm có thể vẫn tiếp tục khó khăn.
Ngoài ra, có thể sau khi nhà nước siết chặt hơn phân khúc nhà trọ đảm bảo phòng cháy chữa cháy(PCCC) thì nguồn cung mới ở nhóm cung cấp cho số đông nhu cầu cũng sụt giảm. Những dãy trọ, nhà trọ còn đảm bảo về mặt PCCC có thể tăng giá để bù đắp và nhu cầu lúc này cũng tăng lên sau giai đoạn người lao động, học sinh quay trở lại thành phố. Mặt khác, chủ nhà cũng muốn tăng giá để bù đắp trượt giá.
Ông Tuấn dự báo, trong những tháng đầu năm 2024, giá thuê căn hộ TP HCM có thể tăng 4-6%, tỷ suất lợi nhuận cho thuê cũng sẽ tăng trở lại mức 4,9%. Tuy nhiên mức tăng sẽ không cao do chủ nhà phải "liệu cơm gắp mắm", lượng sức của người đi thuê nếu không muốn mất khách.
Còn theo bà Trịnh Thị Kim Liên, Giám đốc kinh doanh Đat Xanh Services, trong năm 2023 ghi nhận sự chuyển dịch trong hành vi của người tiêu dùng, hành động chuyển hướng từ mua sang thuê nhà trong bối cảnh kinh tế chưa phục hồi, nguồn cung nhà ở khan hiếm, giá bán cao. Sự chuyển hướng này làm nhu cầu thuê nhà tăng lên.
Dù vậy vẫn có sự phân hóa với các loại hình nhà cho thuê. Nhóm nhà ở thấp cấp, nhà ở công nhân đang trống khá nhiều và khó cho thuê, loại hình căn hộ cho thuê phân khúc trung bình khá trở lên lại duy trì được tỷ lệ hấp thụ tốt. Nhà ở càng gần trung tâm, các khu vực công sở, trường học, siêu thị càng được quan tâm đặc biệt và cho thuê được giá.
"Trong bối cảnh giá nhà đất tăng phi mã, giấc mơ mua nhà của người thu nhập thấp, người lao động ngày càng xa vời. Đi thuê nhà trở thành chọn lựa duy nhất, nhưng nếu giá thuê cũng leo thang, người lao động có thu nhập thấp càng tăng áp lực", bà Liên chia sẻ.
Nguyên Tiêu