Lắm lúc tôi nghĩ vì con mà nhịn cho yên ấm gia đình nhưng anh ta thì không. Anh ta bia rượu suốt ngày, mỗi lần anh ta ăn nhậu về là vợ chồng lại to tiếng vì những chuyện không đâu. Anh ta gia trưởng, hay để ý vặt, từ đồ vật không đúng vị trí đến bếp núc trong nhà. Tiếng là giảng viên đại học nhưng anh chưa bao giờ mang về cho vợ đồng lương nào. Thấy chồng lương thấp, tôi cũng không hỏi. Từ a đến z trong gia đình, một mình tôi gồng gánh. Tôi thuê nhà để kinh doanh, tiền nhà anh ta cũng không lo chung cùng.
Hôm trước, anh chồng đi nghỉ mát nhờ chúng tôi trông hộ con chó. Tối anh ta đi uống bia về ôm con chó lên phòng ngủ dù phòng rất chật. Tôi nói với anh: "Vì con nhỏ và em bị bệnh hen phế quản, anh để con chó xuống nhà đi". Đến lần thứ ba, anh ta quát tôi: "Hen thì xuống nhà mà nằm một mình". Tôi ôm con chó nói: "Anh không bế để em bế nó xuống". Thế là anh ta quay ra đánh tôi túi bụi vào đầu, để mặc hai đứa con nhìn thấy và khóc ầm lên... Xin hỏi có ai xử sự với vợ mình như thế không? Cốc nước đã tràn ly, tôi quyết ly hôn con người cục súc này mặc dù rất thương hai con. (Hoàng)
Ảnh: steamenginefinancialcoaching.com
Trả lời:
Con người có một phần người xưa gọi là tính khí, các nhà tâm lý gọi là tính cách. Tính cách có nguồn gốc bản năng tự nhiên, không ai giống ai. Nếu y học hiện đại đủ sức thay thể tạng, ghép thể tạng… là một bước tiến lớn nhất của khoa học hiện đại về cá thể người, thì tâm lý học gần như vẫn đứng yên tại chỗ trong suốt lịch sử của mình về tính cách, có nghĩa là không thay thế được tính cách của người này cho người kia và thậm chí cũng không có cách nào thay đổi được tính cách cá thể một cách hiệu quả. Tuy nhiên, khi gặp người có tính cách nào đó mà ta biết cách ứng xử khéo léo thì tính cách đó sẽ chuyển thành nhân cách tốt; trái lại nếu ứng xử không khéo thì tính cách đó có thể trở thành nhân cách xấu - thế mới có câu “dụng nhân như dụng mộc”.
Trường hợp của bạn, chồng bạn là giảng viên đại học nhưng như những gì bạn kể thì anh ta có tính cách ích kỷ. Người ích kỷ thường gia trưởng, vụn vặt, cố chấp, hung hăng khi có mâu thuẫn. Khi sống với người ích kỷ đòi hỏi ở bạn sự đại lượng, tha thứ, tế nhị và hài hước mới phá vỡ được tính cách ích kỷ. Bạn nói “không ít lần anh ta đánh bạn, còn cãi nhau là chuyện cơm bữa”. Không ai đánh nhau một mình, không ai cãi nhau một mình, như vậy sự đánh nhau, cãi nhau đó có phần của bạn tham gia, nếu không một nửa thì cũng một phần. Bạn xem lại khi đánh nhau, cãi nhau thì thái độ, cử chỉ, hành vi của bạn thế nào, bạn có kiềm chế để tìm giải pháp hay cũng “thả sức” đến đâu thì đến. Đây là vấn đề quan trọng nhất để chúng ta tìm cách ứng xử với người tính cách như chồng bạn.
Bạn cũng nói “lắm lúc bạn nghĩ thôi vì con mà nhịn cho yên ấm gia đình, nhưng anh ta thì không”. Như vậy, “có lúc bạn không nhịn” có đúng không? Chính cái lúc không nhịn đã để trong tâm trí người chồng sự uất ức tức tối do tính cách anh ta gây ra cùng với thái độ của bạn đã tạo ra sự bùng nổ “như cơm bữa”. Chuyện “con chó” chẳng qua chỉ là giọt nước tràn ly. Bạn có nhẹ nhàng khi than phiền con chó không? Bạn nhớ lại thái độ của mình rồi hãy đi đến kết luận “cốc nước đã tràn ly, tôi quyết ly hôn con người cục súc này”, để biết đâu “rất thương con” cộng với sự khôn khéo, sẽ giữ được gia đình.
Chúc bạn sự bình tĩnh.
GS.TS. Vũ Gia Hiền
Hội Khoa học Tâm lý & Giáo dục TP HCM