Tốc độ tăng trưởng của trẻ trong năm đầu tiên cao nhất so với bất cứ giai đoạn nào của cuộc đời. Vì vậy năng lượng cần thiết cho trẻ phát triển cũng tăng lên nhanh theo tháng tuổi. Một em bé 6 tháng tuổi cần khoảng 700 kcal một ngày. Trẻ một tuổi sẽ cần khoảng 900-1000 kcal mỗi ngày. Một lít sữa mẹ hoặc sữa công thức thường cung cấp khoảng 670 kcal. Do đó trẻ cần những thức ăn có thể cung cấp nhiều năng lượng hơn là sữa. Hơn nữa, bé còn cần thêm nhiều vi chất dinh dưỡng như sắt, kẽm... mà sữa mẹ không cung cấp đủ. Tổ chức Y tế Thế giới khuyên nên cho trẻ bắt đầu ăn dặm khi 6 tháng tuổi nhưng vẫn tiếp tục cho bú mẹ.
![]() |
Hầu hết các bà mẹ trên thế giới tập ăn dặm cho con với thức ăn đầu tiên là chất bột như gạo (ở các nước châu Á), lúa mì (ở châu Âu) hoặc ngô, sắn (châu Phi). Chất bột được cấu tạo bởi rất nhiều phân tử đường gluco liên kết với nhau, cần phải được cắt nhỏ thành các phân tử gluco riêng lẻ thì cơ thể mới hấp thu được. Quá trình phân cắt này cần có sự tham gia của nhiều men tiêu hóa chất bột của nước bọt, tuyến tụy và ruột non. Những men tiêu hóa này sẽ cắt phân tử tinh bột lớn thành các phần nhỏ hơn và cuối cùng thành các phân tử gluco.
Tuy nhiên, khả năng tiêu hóa chất bột của trẻ lại phát triển dần trong năm đầu đời. Men tiêu hóa chất bột của nước bọt và tuyến tụy cũng không phát triển đồng đều. Theo các nghiên cứu khoa học, men tiêu hóa chất bột trong nước bọt của trẻ rất thấp ở những tháng đầu đời (a,b,c). Đến tháng thứ 5, bé mới đạt mức như người lớn (a). Vì vậy bạn không nên cho trẻ ăn dặm quá sớm. Men tiêu hóa chất bột của tụy còn phát triển chậm hơn. Khi trẻ một tuổi, men tiêu hóa chất bột của tụy mới đạt 25-50% so với người lớn (d). Nếu lượng chất bột ăn vào nhiều hơn khả năng tiêu hóa có thể khiến bé bị rối loạn tiêu hóa.
Việc nấu bột kỹ, cho trẻ ăn bột đúng độ tuổi, từ lỏng đến đặc, ít đến nhiều sẽ giúp bé có thể tiêu hóa tốt thức ăn dặm. Ngoài bột tự chế biến, các bà mẹ cũng có thể lựa chọn thức ăn dặm chế biến sẵn sử dụng công nghệ thủy phân tinh bột bằng men - CHE. Ở giai đoạn ăn dặm, bạn nên chú ý đến những đặc điểm sinh lý của trẻ để cho con ăn dặm đúng, đủ và phù hợp với cơ quan tiêu hóa.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Hoa
Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 1
Hiện một số loại thức ăn dặm sử dụng công nghệ thủy phân tinh bột bằng các men - công nghệ CHE. CHE cắt chất bột thành những phân tử nhỏ hơn nên trẻ dễ tiêu hóa hơn. Đồng thời bột ăn dặm xử lý bằng công nghệ này còn giúp bột mịn hơn, có độ lỏng vừa phải giúp bé dễ nuốt. Chất bột sau khi được thủy phân có khả năng tan trong nước tốt nên có thể pha một lượng bột ăn dặm lớn trong một lượng nước nhỏ hơn mà không làm bột bị đặc quá, giúp tăng đậm độ năng lượng cho chén bột. |
(Nguồn: Nestle)