Những người mai mối hoạt động ở công viên cho biết từ khi các quy định phòng dịch Covid-19 được nới lỏng, nhu cầu mai mối tăng mạnh. Nhiều ông bố, bà mẹ ở Trùng Khánh dành hàng giờ đồng hồ để xem thông tin về những người độc thân in trên giấy, hy vọng tìm được bạn đời cho con. Trong đám đông đó, rất ít người tham gia là thanh niên.

Góc mai mối ở Công viên Nhân dân Trùng Khánh tập trung đông người lớn tuổi đến tìm bạn đời thay con. Ảnh: SPH/Edwin Ong
Bất chấp cái nóng đầu hè, ông Shen Zaicheng, 50 tuổi, đến góc mai mối để tìm bạn gái cho con trai. Nhưng sau cùng ông lại thất vọng rời đi vì không tìm được đối tượng phù hợp.
Shen và gia đình sống ở khu Jiefangbei trong thành phố Trung Khánh 20 năm. Ông nói rất nhiều cô gái tin trên tờ rơi phù hợp với con trai ông, nhưng tiêu chuẩn của họ quá cao.
Những người này không chỉ đòi hỏi về học vấn mà còn công việc. Họ muốn đối tượng sẽ kết hôn phải có nhà lầu, xe hơi, ý chí phấn đấu, chưa kể phải cao ráo, đẹp trai. Điều này khiến những chàng trai có vẻ ngoài ưa nhìn, cao 1,8 m những vẫn bị loại nếu công việc bấp bênh, không có tiền tiết kiệm và nhà riêng bởi "thiếu cảm giác an toàn".
"Cơ hội thành công rất thấp, thậm chí không đến 10%. Nhất khi 99,99% người ở đó rất thực dụng và chỉ nhìn vào tiền", Shen nhận xét.
Trên thực tế, hầu hết các quảng cáo độc thân được công khai tại đây đều được phụ huynh trả phí. Toàn bộ thông tin về chiều cao, cân nặng, nghề nghiệp, thu nhập, học vấn cũng như yêu cầu về bạn đời được liệt kê rõ ràng kèm thông tin liên lạc.
Nhiều phụ huynh than thở góc mai mối giống như một cái chợ và nhiệm vụ của họ phải vượt mặt các gia đình khác. Đây cũng chính là mô hình thu nhỏ của sự phân chia kinh tế xã hội.
Shen nói rằng những phụ huynh xuất hiện ở góc mai mối giống như người gác cổng cho lựa chọn bạn đời của con cái. Họ sẽ chủ động gọi điện thoại hoặc Wechat trong nửa tháng để tìm hiểu cặn kẽ về tài sản, trình độ học vấn, công việc của đối tượng muốn con cái kết đôi. Buổi gặp trực tiếp chỉ diễn ra khi mọi xác minh được thông qua.
Và bởi gia cảnh không khá giả khiến Shen chưa dám tiếp cận các cô gái. "Con trai tôi không đáp ứng tiêu chí của họ, vậy nên có mở lời cũng vô nghĩa", ông nói.
Trên thực tế, trong hầu hết các gia đình ở Trùng Khánh, phụ nữ luôn giữ tiền và có tiếng nói quyết định. Điều này khiến nam giới trở thành "phái yếu".
Kết quả từ cuộc Tổng điều tra dân số quốc gia lần thứ 7 của Trung Quốc công bố tháng 5/2021 cho thấy nam giới trong độ tuổi 20-40 nhiều hơn gần 18 triệu người so với nữ. Điều này cho thấy sự mất cân bằng giữa những người trong độ tuổi kết hôn và nữ giới luôn nắm lợi thế khi chọn bạn đời.

Một người mai mối tại góc mai mối Trùng Khánh mời các bậc cha mẹ quét mã QR để tham gia nhóm WeChat, tăng khả năng tìm kiếm bạn đời ưng ý cho con. Ảnh: SPH/Edwin Ong
Chen Zihan, bà mối 32 tuổi ở Trùng Khánh, nhận định cơ hội thành công ở góc mai mối không cao. Nguyên nhân giới trẻ nhìn chung không mặn mà với hôn nhân. Khá nhiều người chỉ đến các buổi mai mối vì hiếu kỳ.
Theo Chen, người trẻ ở Trùng Khánh chia thành 3 loại. Nhóm có thể tự nuôi sống bản thân và khao khát tự do; Nhóm không thể tự nuôi sống bản thân, gia đình; và cuối cùng là nhóm xuất thân từ gia đình khá giả, đặt ra những yêu cầu phi thực tế cho bạn đời. Đáng chú ý, những đối tượng thuộc nhóm thứ 2 luôn muốn cuộc sống ổn định, lập gia đình, nhưng lại thiếu điều kiện vật chất và không thể thay đổi tình thế.
Yu Ping, ngoài 50 tuổi, cũng đến góc mai mối thay con trai. Theo miêu tả, con trai bà cao gần 1,8 m, khá đẹp trai nhưng vẫn ở nhà thuê, không sở hữu bất động sản hay xe hơi do bị ảnh hưởng sau 3 năm đại dịch.
"Lương giảm nhiều công ty tước bỏ phần thưởng tiền mặt và quà cho nhân viên vào các dịp lễ, Tết, đã gây ảnh hưởng đến các lao động trẻ như con tôi", bà Yu nói.
Các chuyên gia nhận định tác động kinh tế đối với người trẻ tuổi là đáng kể. Những người mai mối hay chính các phụ huynh tiết lộ mức lương mà người trẻ ở Trùng Khánh kiếm được rất thấp, chỉ 4.000-6.000 tệ (13-20 triệu đồng) mỗi tháng. Rất ít người kiếm được hơn 10.000 tệ. Điều này khiến người lao động phải cẩn trọng phân bổ thu nhập cho nhu yếu phẩm, hàng tạp hóa, tiện ích và các phương tiện đi lại và không còn tiền tiết kiệm.
Gu Jia, khoảng 30 tuổi, là một trong rất ít người trẻ tìm đến góc mai mối, khi phải đối mặt với áp lực kết hôn từ gia đình.
Cô cho rằng có nhiều yếu tố ngăn cản người trẻ lập gia đình, nhưng phần lớn là lương giảm và giá sinh hoạt tăng. "Không phải giới trẻ từ chối kết hôn, chỉ là chúng tôi thiếu tiền", cô nói.
Tan Gangqiang, người đứng đầu trung tâm tư vấn tâm lý ở Trung Khánh, nói rằng những điều hiện bên ngoài không thuận lợi đã ngăn cản người trẻ kết hôn. "Họ sẵn sàng thay đổi công việc, địa điểm làm việc, thậm chí chọn học lên cao hơn chỉ để nâng cấp bản thân và tăng thu nhập thay vì lập gia đình", Tan nói.
Gu cũng thú nhận rằng bản thân sợ lập gia đình bởi tỷ lệ ly hôn cao ở Trung Quốc. Thống kê của Bộ Nội vụ Trung Quốc cho thấy tỷ lệ ly hôn ở nước này tăng cao trong hai thập kỷ qua, từ 1,05% năm 2003 lên hơn 3% năm 2020. Cuộc khảo sát hôn nhân quốc gia năm 2020 cho thấy tỷ lệ ly hôn giữa những người sinh sau năm 1990 lên đến gần 57%. Theo đó, nhiều người trẻ sẵn sàng hẹn hò nhưng từ chối kết hôn.
Bên cạnh đó, thất bại trong hôn nhân có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng với phụ nữ. "Họ không chỉ mất đi tuổi trẻ, một mình nuôi con và khó tái hôn. Nhiều chàng trai không nổi bật cũng từ chối phụ nữ ly hôn và có con riêng", Gu nói.

Bất chấp việc người trẻ ngại kết hôn, góc mai mối tại Công viên Nhân dân Trùng Khánh vẫn tập trung rất đông phụ huynh. Ảnh: SPH/Edwin Ong
Trước cuộc khủng hoảng dân số, chính phủ Trung Quốc đã đưa ra hàng loạt chính sách và chiến dịch tuyên truyền, khuyến khích các cặp vợ chồng sinh con. Truyền thông nhà nước liên tục tuyên truyền rằng sinh con "không phải là chuyện của gia đình, mà còn là chuyện quốc gia". Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định đây là nhiệm vụ khó khăn, cần nhiều thời gian thay đổi từ suy nghĩ đến hành động.
Còn riêng với Shen, ông vẫn kiên trì đến góc mai mối mỗi tuần để tìm cơ hội thay con. "Gia đình tôi không quan hệ rộng nên chẳng có ai giới thiệu, bản thân con trai cũng không giỏi kết bạn nên mai mối là con đường duy nhất, dù tỉ lệ thành công rất mong manh", người đàn ông 50 tuổi nói.
Minh Phương (Theo Zaobao)