Thủ tướng Rutte triệu tập cuộc họp nội các ở The Hague hôm nay, nơi các bộ trưởng phải ra quyết định về việc từ chức đồng loạt. Ông sau đó ra tuyên bố từ chức trong nội các của liên minh 4 đảng. Với động thái này, chính phủ Hà Lan bị giải tán chỉ hai tháng trước khi nước này tổ chức tổng tuyển cử.
Quyết định được ông Rutte đưa ra trong bối cảnh các quan chức chính phủ bị cáo buộc đã thu hồi sai trái tiền trợ cấp cho hàng nghìn gia đình. Cơ quan Thuế vụ Hà Lan trước đó cáo buộc những gia đình này gian lận về tiền trợ cấp trẻ em trong giai đoạn 2013-2019, yêu cầu họ trả lại hàng chục nghìn euro.
Việc thu hồi tiền trợ cấp này đẩy nhiều gia đình vào cảnh phá sản, thậm chí một số gia đình đã ly dị. Một báo cáo điều tra của quốc hội Hà Lan cho rằng việc thu hồi hàng chục nghìn euro mà không cho các phụ huynh cơ hội chứng minh sự trong sạch là "sự bất công chưa từng có tiền lệ".
Việc một số phụ huynh trở thành mục tiêu điều tra của cơ quan thuế do họ mang hai quốc tịch phản ánh vấn đề phân biệt chủng tộc có hệ thống tại Hà Lan, vốn từ lâu bị chỉ trích.
Việc Thủ tướng Rutte từ chức và chính phủ giải tán có nguy cơ khiến Hà Lan rơi vào trạng thái không có chính phủ, trong bối cảnh nước này ghi nhận ngày càng nhiều ca nhiễm nCoV chủng mới, được phát hiện lần đầu ở Anh. Rutte từng phản đối để nội các của ông từ chức và nói Hà Lan cần lãnh đạo trong thời kỳ đại dịch.
Tuy nhiên, Rutte cũng từng nói nếu từ chức, ông có thể sẽ được ủy quyền lãnh đạo một chính phủ lâm thời cho tới khi diễn ra bầu cử. Các cuộc khảo sát cho thấy đảng Tự do và Dân chủ của Rutte có thể dẫn đầu trong cuộc bầu cử này.
Rutte lãnh đạo ba chính phủ liên minh từ năm 2010, gần đây nhất là chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2017, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ lãnh đạo phe cực hữu Geert Wilders. Các cuộc thăm dò cho biết Rutte có khả năng giành được nhiệm kỳ thứ tư trong cuộc bầu cử tới, khi dân chúng Hà Lan phần lớn ủng hộ cách xử lý cuộc khủng hoảng Covid-19 của ông.
Nguyễn Tiến (Theo AFP)