Diễn viên thủ vai vợ Trương Ba trong vở Hồn Trương Ba, da hàng thịt do đạo diễn Nhật Bản Tsuyoshi Sugiyama dựng, công diễn tại Nhà hát Kịch Hà Nội từ ngày 12 đến 14/1. Dịp này, chị nói về vai diễn, cuộc sống.
- Cảm xúc của chị khi trở lại sân khấu sau 18 năm vắng bóng?
- Khi chia tay Nhà hát Kịch Việt Nam năm 2006, tôi điều hành hai công ty, làm các dự án phim nên cũng không có thời gian trống để buồn. Nhưng càng lớn tuổi, tôi bắt đầu có những giấc mơ được trở lại sân khấu. Và Hồn Trương Ba, da hàng thịt đến với tôi như một cái duyên. Đứng trên "thánh đường" sau gần 20 năm, tôi sung sướng lắm, mới thấy tình yêu, nhiệt huyết của mình dành cho nơi này không hề suy giảm.
Trong ba đêm công diễn, lòng tôi ngập tràn hồi hộp và hạnh phúc khi khán giả kín rạp, rồi nán lại đến hơn nửa rạp để giao lưu cùng nghệ sĩ sau khi kết vở. Trước khi diễn, tôi cũng lo nhưng cảm xúc ấy chỉ thoáng qua. Nhìn thấy khán giả, tôi chỉ muốn kéo mọi người lại gần, để họ thấy được điều tôi muốn nói.
Trong những tác phẩm của Lưu Quang Vũ, tinh thần đấu tranh để những điều tốt đẹp chiến thắng, sự thật xấu xa được phơi bày và bị tiêu diệt luôn rất rõ ràng. Chúng tôi tự hào đã có một bản dựng Hồn Trương Ba da hàng thịt của đạo diễn Sugiyama chuyển tải thông điệp đó thật sâu sắc với hơi thở hiện đại mãnh liệt.
- Vai bà Trương Ba thử thách chị ra sao?
- Khi nhà sản xuất Nguyễn Hoàng Điệp và đạo diễn Tsuyoshi Sugiyama ngỏ ý mời, tôi rất hứng thú. Bởi tôi biết Sugiyama là người có nhiều đột phá, tôi mong chờ cậu ấy sẽ lý giải tác phẩm này thế nào.
Ngày tôi nhận thức rằng đạo diễn sẽ có cách tiếp cận khác bản dựng của Nguyễn Đình Nghi, tôi đã khóc một trận ra trò. Vừa đọc kịch bản, tôi vừa khóc, trong khi mọi người vẫn tập thoại ở bên cạnh. Tôi buồn vì phải từ biệt quá khứ, chia tay từng vai diễn, câu thoại đã trở thành tượng đài trong lòng tôi.
Trong nửa năm tập luyện, tôi mất hai tháng để làm quen vai diễn. Thời gian đầu, tôi stress đến mất ăn, mất ngủ. Không chỉ tôi mà cả êkíp đều áp lực khi phải tìm ra con đường mới từ một vở kịch đã quá thành công. Tuy nhiên, thời gian tham gia dự án, tôi lại thấy được phục hồi năng lượng. Tính tôi thích những công việc khiến mình hưng phấn, có động lực chinh phục thử thách. Nếu làm việc gì quá nhàm chán, tôi mới thấy kiệt sức. Tôi không chọn những con đường bằng phẳng.
- Chồng chị - nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - chia sẻ áp lực ấy ra sao?
- Anh không biết nhiều, chỉ nghe tôi "than thở" rằng "Khó quá" là hiểu vợ đang rất căng thẳng. Vì vậy khi xong công việc, anh thường vào bếp nấu mấy món ăn ngon, thế là tôi hạnh phúc. Có thời điểm chồng đi vắng đúng lúc tôi tập luyện vất vả nhất, ăn uống thất thường nên thấy sức khỏe yếu đi. Thế nhưng, chỉ cần anh Quân về, nấu vài bữa là tôi khỏe trở lại (cười).
- Lý do nào khiến chị vẫn tích cực đóng phim, quay quảng cáo, dù đã ở tuổi gần 60?
- Tôi không phải người kén chọn vai, dự án, miễn tôi thấy phù hợp và hấp dẫn. Đến thời điểm này, tôi thấy mình đã nhận được quá nhiều thứ từ nghề thì phải biết trả ơn. Nghề của tôi không giàu nhưng hiện tại đủ để sống thoải mái, không còn áp lực về cơm áo, gạo tiền.
Bước sang tuổi 57, tôi chưa từng nghĩ đến việc nghỉ ngơi, bởi tôi thấy có nhiều nghệ sĩ vẫn làm nghề dù tuổi đã cao. Tuy nhiên, đến một giai đoạn, tôi sẽ sắp xếp lại thời gian của mình để có thể làm những việc khác, như đam mê chụp ảnh. Khi làm các dự án điện ảnh, truyền hình, tôi vỡ lẽ nhiều điều trong nhiếp ảnh. Tôi thấy các công việc đều bổ trợ cho mình, giúp bản thân có góc nhìn phong phú hơn.
- Chị làm gì để giữ sức khỏe?
- Tôi thường xuyên tập thể dục, duy trì các bộ môn như yoga, dance, khí công. Thời gian đầu làm vở Hồn Trương Ba, da hàng thịt, tôi không còn sức lực nên không thể làm gì khác. Nhưng khi đã quen với nhân vật, tôi luôn dành một khoảng thời gian cố định trong ngày để tập luyện. Buổi sáng, tôi sẽ đi tập sớm, sau đó về nhà ngủ bù. Ăn trưa xong, tôi nghiên cứu vai diễn, nghỉ ngơi một chút rồi tới Nhà hát tập vở. Khi ấy tôi mới có đủ thể lực để cống hiến hết mình. Tôi cho rằng dù ở bất kỳ lứa tuổi nào, nếu muốn làm việc tốt, cần phải có sự tích lũy cả về thể chất lẫn tinh thần.
- Nhìn lại sự nghiệp, cuộc sống hôn nhân, chị còn điều gì tiếc nuối?
- Nếu cứ ngồi tự vấn rằng mình cần cái nọ, thứ kia, chưa chắc mọi chuyện đã diễn ra tốt đẹp. Tôi cho rằng việc cưỡng cầu sẽ khiến cuộc sống của mình không vui, đôi khi thấy buồn vì mọi thứ diễn ra không như kỳ vọng. Dù không phải lúc nào cũng thấy hài lòng với những gì mình làm, tôi vẫn duy trì thái độ phấn đấu, luôn nhìn về phía trước để thấy giá trị của cuộc sống.
Chiều Xuân là con gái đạo diễn sân khấu Đức Đọc, từng là diễn viên Nhà hát Kịch Việt Nam. Nghệ sĩ sớm xuất hiện trên điện ảnh, truyền hình, được yêu mến qua nhiều bộ phim như Mẹ chồng tôi, Người yêu đi lấy chồng (1994), Hà Nội 12 ngày đêm (2002), Tình biển (2004).
Chị kết hôn với nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân năm 1987, khi tròn 20 tuổi. Gần 40 năm hôn nhân, hai nghệ sĩ luôn được công chúng ngưỡng mộ vì tình cảm dành cho nhau. Họ có hai con gái Hồng Mi (36 tuổi) và Hồng Khanh (20 tuổi) - từng tham gia The Voice Kids năm 2019, hiện theo đuổi đam mê ca hát.
Phương Linh