Ngày 3/8, ngày thứ hai xét xử tại TAND Hà Nội, trong 5 bị cáo là cựu cán bộ của Trung tâm hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới (thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn Việt Nam), ông Trung là người duy nhất "kêu oan".
Bị cáo này phản bác toàn bộ cáo trạng, cho rằng bị cơ quan công tố và các bị cáo khác "vu oan, đổ tội" về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ông Trung thừa nhận ngay từ đầu khi thành lập năm 2013, Trung tâm đã hoạt động không hiệu quả, "không giúp gì được cho nông dân nghèo". Do đó từ tháng 6/2015, bị cáo bắt đầu chỉ đạo nhân viên triển khai chương trình "Trái tim Việt Nam" với tinh thần người tham gia "đóng góp tiền tự nguyện".
Để "kích cầu", ông Trung khai đưa ra chính sách ai giới thiệu được người nộp 1,2 triệu đồng sẽ được nhận hoa hồng 500.000 đồng. Người ủng hộ tiền còn được phát một thẻ giảm giá mua hàng.
Bị cáo Trần Đức Trung tại tòa. Ảnh: Danh Lam
Khi chủ tọa Phạm Năng Thành hỏi "mua sản phẩm gì", ông Trung không trả lời.
"Tóm lại trung tâm đã hỗ trợ gì cho người nghèo chưa? Chương trình hoạt động thế nào? Lấy vốn từ đâu?", chủ tọa truy vấn. Ông Trung đáp: "Trung tâm hỗ trợ người nghèo phát triển kinh tế; nguồn vốn đóng góp chủ yếu từ các nhà tài trợ".
Song theo cáo buộc của VKSND Tối cao, "chiêu trò" chính được các bị cáo sử dụng là tuyên truyền, hứa hẹn trong khoảng thời gian nhất định người góp tiền sẽ nhận được tiền lãi cao. Nguồn tiền chi trả hầu hết lấy của người sau trả cho người trước. Số rất ít là tiền ủng hộ của nhà hảo tâm, ngoài ra không có nguồn thu nào khác.
Các bị hại được triệu tập đến tòa đều khẳng định "chỉ được yêu cầu nộp tiền cho trung tâm, thực chất chưa được hỗ trợ, giúp đỡ gì".
Trước tòa, 4 bị cáo là cấp dưới của ông Trung đều thừa nhận cáo buộc, nói thực hiện theo sự chỉ đạo cao nhất của Chủ tịch.
"Bị cáo nghĩ sao về các lời khai này?", chủ tọa hỏi. Ông Trung nói: "Họ làm sai thì họ chịu. Bị cáo không sai".
Theo cáo trạng, Trung tâm thành lập năm 2013, chưa được cấp phép hoạt động và không có hoạt động phát sinh doanh thu, nhưng từ tháng 4/2015, các bị cáo lấy danh nghĩa Trung tâm để tổ chức chương trình "Trái tim Việt Nam", hứa hẹn hỗ trợ lại với lãi suất cao.
Các bị cáo đã lập 26 điểm tư vấn, 6 nhóm để thu tiền của hơn 1.000 bị hại tại 16 tỉnh, thành phố, tổng cộng khoảng 148 tỷ đồng. Các bị cáo đưa thông tin sai sự thật về nguồn vốn của Trung tâm. Theo cáo buộc, 5 bị cáo chiếm đoạt, sử dụng cá nhân hơn 49 tỷ đồng. Riêng ông Trung chiếm hưởng 26,3 tỷ đồng.
Cuối năm 2015, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn giải thể Trung tâm. Song các bị cáo tiếp tục móc nối để tổ chức chương trình "Liên kết ba bên", hoạt động theo mô hình đa cấp để bán thực phẩm chức năng.
Qua chương trình "Liên kết ba bên", các bị cáo tiếp tục thu về gần 17,5 tỷ đồng của 104 người. Ông Trung dùng một phần chi trả cho những người tham gia chương trình "Trái tim Việt Nam", còn lại chiếm đoạt 2,7 tỷ đồng, cáo trạng nêu.
Ngày mai, phiên tòa tiếp tục làm việc.
Hải Thư