Quân đội Nga đang dồn sức tấn công Ugledar, một trong những thành phố trọng yếu ở miền đông Ukraine mà họ đã tìm cách vây ép nhiều tháng qua. Các quan chức quân đội Ukraine cho biết trong ba tuần gần đây, Nga đã tung vào mặt trận Ugledar rất nhiều xe tăng, thiết giáp, nhằm tận dụng ưu thế cơ động và hỏa lực cao để nhanh chóng đánh chiếm mục tiêu.
Tuy nhiên, giới chuyên gia phương Tây cho rằng trong trận chiến này, Nga đã mắc sai lầm tương tự giai đoạn đầu chiến sự, đó là tiến quân vào ổ phục kích của Ukraine, khiến họ mất hàng trăm xe tăng, thiết giáp.
Khi tấn công Ugledar, xe tăng, thiết giáp Nga thường di chuyển theo hàng dọc, trong khi lực lượng Ukraine cơ động phòng thủ, khai hỏa từ xa hoặc tại nơi ẩn nấp khi đối phương tiến vào trận địa phục kích của họ.
Trung sĩ Artyom Knignitsky, thành viên đơn vị Ukraine phòng thủ Ugledar, cho biết họ nghiên cứu những tuyến đường mà lực lượng Nga thường sử dụng, sau đó triển khai các đội phục kích đón lõng đối phương.
Trung úy Vladislav Bayak, phó chỉ huy tiểu đoàn cơ giới số 1 thuộc lữ đoàn 72 Ukraine, cho hay phục kích là chiến thuật đặc trưng của Ukraine từ ngày đầu chiến sự nhằm đối phó các đoàn xe tăng, thiết giáp Nga. Họ tiếp tục phát huy hiệu quả chiến thuật này khi phòng thủ Ugledar.
Trong hầm ngầm tại Ugledar, đơn vị của trung úy Bayak sử dụng máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ phát hiện khoảng 15 xe tăng và thiết giáp chở quân Nga áp sát. "Chúng tôi đã sẵn sàng, chúng tôi biết điều gì sẽ xảy ra", trung úy Bayak nói. "Chỉ huy chỉ cần phát lệnh khai hỏa qua bộ đàm".
Theo chiến thuật phục kích, các tổ diệt tăng của Ukraine nấp trong hàng cây dọc cánh đồng, mang theo tên lửa chống tăng FGM-148 Javellin của Mỹ và Stugna-P. Các khẩu đội pháo binh Ukraine được bố trí ở xa hơn, sẵn sàng yểm trợ hỏa lực.
Xe tăng Nga bị Ukraine phá hủy trong trận phục kích gần thành phố Ugledar hồi tháng 2. Ảnh: AP.
Binh sĩ Ukraine còn cài mìn chống tăng trên cánh đồng xung quanh thành phố, chỉ chừa lại một con đường để dụ lực lượng Nga tiến vào ổ phục kích, đồng thời ngăn họ rút lui sau khi rơi vào bẫy.
Trung úy Bayak nói đoàn xe tăng trở nên dễ tổn thương nhất sau khi những phát tên lửa chống tăng đầu tiên được khai hỏa. Lái xe tăng Nga cố gắng tấp xe vào lề đường để quay đầu, khu vực vốn được cài đầy mìn trước đó.
Những chiếc xe tăng hoặc thiết giáp trúng mìn trở thành chướng ngại vật làm chậm hoặc cản trở đoàn xe. Binh sĩ Ukraine tiếp tục phóng tên lửa Javellin, phá hủy thêm tăng thiết giáp hoặc hạ quân nhân đối phương đang trèo ra khỏi xe.
Đó cũng là lúc pháo binh Ukraine được lệnh khai hỏa. Ngoài lựu pháo M777 của Mỹ và CAESAR do Pháp sản xuất, các tổ diệt tăng Ukraine ở Ugledar cũng yêu cầu pháo phản lực HIMARS yểm trợ hỏa lực. Ukraine thường sử dụng HIMARS tập kích mục tiêu cố định như kho đạn hoặc doanh trại, song vũ khí này cũng phát huy hiệu quả khi tấn công đoàn xe bất động.
Lực lượng phòng thủ Ukraine còn sử dụng xe tăng tham gia trận địa phục kích. Các kíp lái Ukraine thường giấu xe tăng trên tuyến đường mà lực lượng Nga có thể đi qua. Họ tắt máy để giữ yên lặng và dùng lò sưởi nhỏ bằng dầu hỏa để giữ ấm động cơ giữa trời lạnh, giúp tiến trình khởi động lại xe nhanh hơn.
"Chúng tôi giấu xe tăng trong hàng cây và đợi họ", binh nhì Hrebenok nói. Trong một trận phục kích, đơn vị của Hrebenok dừng cách vị trí đón lõng gần 5 km, ngoài tầm bắn trả của đối phương. Họ phối hợp với binh sĩ vận hành UAV, người này báo tọa độ mục tiêu mà đơn vị của Hrebenok không quan sát trực tiếp được.
Khi đoàn tăng thiết giáp Nga chững lại vì trúng mìn, xe tăng Ukraine khai hỏa. Binh nhì Hrebenok cho hay các đoàn xe tăng Nga có rất ít cơ hội khi rơi vào ổ phục kích. "Chúng tôi đã phá hủy rất nhiều khí tài của Nga", Hrebenok nói.
Sau trận đánh, nhiều xác xe tăng và thiết giáp Nga nằm rải rác trên cánh đồng quanh Ugledar do trúng mìn, đạn pháo hoặc tên lửa chống tăng. Quân đội Ukraine cho biết Nga mất ít nhất 130 xe tăng và thiết giáp trong nỗ lực tấn công bất thành.
Vị trí thành phố Ugledar. Đồ họa: RYV.
Các chỉ huy Ukraine cho rằng Nga mất quá nhiều xe tăng, thiết giáp để mở các đợt đột kích vào Ugledar, khiến họ thay đổi chiến thuật và chỉ dùng bộ binh để gây sức ép.
Một số blogger quân sự Nga cũng bày tỏ giận dữ sau nhiều trận đột kích bằng tăng thiết giáp bất thành, đổ lỗi cho giới chỉ huy khi áp dụng chiến thuật sai lầm. Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin.
Nguyễn Tiến (Theo Guardian)