![]() |
Đại tướng Lê Đức Anh, nguyên Chủ tịch nước tại Hội thảo "Mặt trận hướng Đông, từ chiến dịch Xuân Lộc đến chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử". Ảnh: Tá Lâm. |
Các tướng lĩnh, nhân chứng lịch sử đã khẳng định 3 vấn đề chính trong chiến dịch Xuân Lộc. Đó là, mở chiến dịch này trên mặt trận hướng đông là một quyết định sáng suốt của Quân ủy Trung ương, chiến thắng Xuân Lộc thể hiện sự nhạy bén và sáng tạo về nghệ thuận chuyển hướng cách đánh của quân giải phóng miền Nam và chiến thắng này đã tạo thời cơ trực tiếp cho các cánh quân tiến vào giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Thượng tướng Nguyễn Thành Cung - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, đầu tháng 4/1975, Xuân Lộc đã được xây dựng thành cứ điểm phòng ngự mạnh, nhằm "tử thủ" bằng mọi giá bảo vệ cửa ngõ Sài Gòn. Trước tầm quan trọng của "cánh cửa thép" Xuân Lộc, Bộ Tư lệnh Miền đã quyết định mở chiến dịch Xuân Lộc từ mặt trận hướng đông. Sau 12 ngày đêm chiến đấu liên tục (9-21/4/1975), "cánh cửa thép" Xuân Lộc đã được phá vỡ, tạo thời cơ chuẩn bị mở chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
"Đó là một sự lựa chọn táo bạo, gây bất ngờ lớn với ngụy quân Sài Gòn nhất là vào thời điểm địch đang khó khăn nghiêm trọng. Quyết định kịp thời và chính xác đó đã làm rung chuyển tuyến phòng thủ bảo vệ Sài Gòn, gây tâm lý hoang mang tột độ trong chính quyền Sài Gòn", Thứ trưởng Bộ Quốc phòng khẳng định.
Nhiều đại biểu khác cũng cho rằng, chiến thắng Xuân Lộc là một trong những thắng lợi điển hình của sự chỉ đạo kịp thời thay đổi cách đánh từ chỗ ban đầu tập trung lực lượng, sử dụng bộ binh, xe tăng, pháo binh mở các đòn tấn công trực diện vào những mục tiêu then chốt, sau đó đã chuyển sang bao vây, đánh chia cắt nhằm cô lập Xuân Lộc với Biên Hòa.
"Tại sở chỉ huy Miền, Bộ Tư lệnh chăm chú theo dõi từng diễn biến của trận đánh. Các anh Phạm Hùng, Văn Tiến Dũng và Lê Đức Thọ gợi ý có thể cho anh em rút khỏi thị xã Xuân Lộc và đánh diệt quân địch từ bên ngoài, tập trung diệt từng bộ phận", trong tham luận của mình, đại tướng Lê Đức Anh - nguyên Chủ tịch nước viết.
Ngay sau khi chuyển sang cách đánh mới, quân giải phóng miền Nam đã giành thế chủ động. "Thay đổi cách đánh này đã tạo bước chuyển quan trọng trong thế trận Xuân Lộc, bộ đội ta đã bao vây, chia cắt, khống chế mọi ngã đường chi viện tiếp tế, buộc địch phải tháo chạy khỏi Xuân Lộc", Thứ trưởng Nguyễn Thành Cung nói tiếp.
Là một nhân chứng lịch sử từng tham gia chiến dịch, trung tướng Nguyễn Thới Bưng - nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, chiến thắng Xuân Lộc đã tạo những thuận lợi cơ bản cho nhiều mặt trận từ 4 hướng khác nhau tiến vào giải phóng Sài Gòn. Chiến thắng này cho thấy ý chí kiên cường của Sư đoàn 7, Quân đoàn 4 và nhân dân địa phương.
![]() |
Các tướng lĩnh tham gia hội thảo. Ảnh: Tá Lâm. |
Cũng là một nhân chứng lịch sử, nguyên Sư đoàn trưởng Sư đoàn 7, trung tướng Lê Nam Phong cũng khẳng định, chiến thắng này đã tạo ra thời cơ lớn cho đại quân từ nhiều hướng mở chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Còn thiếu tướng Vũ Quang Đạo - Viện trưởng Viện lịch sử quân sự Việt Nam thì phân tích, giá trị của chiến thắng Xuân Lộc không chỉ dừng lại ở chỗ mở toang cánh cửa phía đông cho đại quân tiến vào Sài Gòn, mà còn tạo nên một địa bàn hội quân, tập kết lực lượng mở chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
"Cần phải nói thêm rằng, chiến công cùng những tổn thất xương máu cần thiết, những bài học kinh nghiệm thành công và chưa thành công được rút ra từ Xuân Lộc đã hối thúc, tiếp thêm sức mạnh và ý chí quyết tâm giải phóng Sài Gòn", tướng Đạo nói.
Trong hội thảo này, cũng đã có một số tham luận trình bày đánh giá của "những người ở phía bên kia chiến tuyến" về mặt trận hướng đông và chiến dịch Xuân Lộc. "Mặc dù còn những nhìn nhận khác nhau nhưng hầu như tất cả trong số họ ngay lúc bấy giờ và tiếp đến sau này đều khẳng định Xuân Lộc là một thảm bại chiến lược của quân đội Sài Gòn và là thắng lợi có ý nghĩa to lớn của quân giải phóng miền Nam", thiếu tướng Vũ Quang Đạo nói.
Hội thảo do Bộ Quốc phòng cùng Tỉnh ủy Đồng Nai phối hợp tổ chức.
Tá Lâm