Ngày 21/5, tỉnh Quảng Đông ghi nhận số ca nhiễm nCoV tăng đột biến sau nhiều tháng yên bình. Nguồn lây đầu tiên là từ một phụ nữ 78 tuổi, sống tại huyện Lệ Loan, thành phố Quảng Châu. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh cho biết chủng virus chiếm ưu thế là Delta, lần đầu xuất hiện ở Ấn Độ, có khả năng lây lan nhanh chóng và làm giảm hiệu quả của vaccine. Thành phố có nguy cơ đối mặt với đợt bùng phát nghiêm trọng nếu mất cảnh giác.
Song giới chức đã không để điều này xảy ra, dù ban đầu họ mất dấu F0. Bằng biện pháp phong tỏa toàn thành phố, xét nghiệm diện rộng và truy vết nghiêm ngặt, đô thị 18 triệu dân thành công chặn đứng đợt bùng phát Covid-19 trong ba tuần.
Phong tỏa
Ngay sau khi phát hiện ca nhiễm đầu tiên, chính quyền huyện Lệ Loan áp lệnh phong tỏa nghiêm ngặt tại các con phố. Tại nhiều khu vực, người dân không được phép rời khỏi nhà. Giới chức cũng thiết lập các chốt kiểm dịch hoạt động 24 giờ để giám sát việc đi lại. Nhà hàng, địa điểm giải trí bị đóng cửa.
Quảng Châu gần như phong tỏa hoàn toàn. Kể từ ngày 31/5, người dân rời thành phố cần xét nghiệm trước khi khởi hành. 140.000 người sinh sống tại 37 khu dân cư - nơi phát hiện cụm dịch được yêu cầu ở nhà.
Đây là các biện pháp chưa từng có đối với một trung tâm kinh tế như Quảng Châu. Ngay cả trong thời điểm tồi tệ nhất của đợt bùng phát năm 2020, đây vẫn là một trong số ít thành phố được mở cửa. Sân bay Quảng Châu năm ngoái đón 43,8 triệu lượt khách, là sân bay đông đúc nhất trong đại dịch.
Biển hạn chế đi lại bên ngoài một khu phố ở huyện Lệ Loan, thành phố Quảng Châu, Trung Quốc, ngày 4/6. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, virus đã nhanh chóng lây lan sang các khu vực khác. Thành phố Phật Sơn, phía nam Quảng Châu, báo cáo một vài ca nhiễm. Ngày 4/6, 6 thành viên trong cùng một gia đình tại huyện Nam Sa cũng có kết quả dương tính nCoV. Chính quyền nhanh chóng khoanh vùng ổ dịch và cách ly các ca nghi nhiễm.
Ở các khu vực ít bị ảnh hưởng, một số nhà hàng, quán bar cho phép bán đồ ăn mang đi. Những nơi khác bị đóng cửa hoàn toàn.
Ý thức được mối nguy từ biến thể nCoV
Ngày 7/6, Zhang Zhoubin, phó giám đốc CDC Quảng Châu, thông báo: "Biến thể Delta có thời gian ủ bệnh ngắn hơn, tốc độ lây truyền nhanh và tải lượng virus cao. Tình hình ở Quảng Châu khác hoàn toàn so với trước đây".
Trung Quốc coi biến thể mới là kẻ thù nguy hiểm hơn, đề cao việc cảnh giác tối đa. Các bệnh nhân đầu tiên ở cụm dịch Quảng Châu dùng bữa ở cùng nhà hàng. Một số người không tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây, ngồi cách xa nhau trong phòng nhưng vẫn nhiễm virus. Điều này cho thấy biến thể rất dễ lây lan.
Cai Weiping, trưởng khoa Truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhân dân số 8 Quảng Châu, nhận định: "Nhiều người không bị sốt hoặc có các triệu chứng khác dù phổi đã nhiễm trùng, theo ảnh chụp CT".
Xét nghiệm diện rộng
Đầu đợt dịch, chính quyền thành phố Quảng Châu triển khai xét nghiệm hàng loạt đối với huyện Lệ Loan, sau đó mở rộng sang các khu vực khác. Chỉ trong ba ngày, thành phố đã xét nghiệm cho hơn 18 triệu người. Xét nghiệm trở thành công cụ chống dịch quan trọng nhất.
Ngày 7/6, phát ngôn viên Ủy ban Y tế Quảng Châu, ông Chen Bin, cho biết: "Việc xét nghiệm sàng lọc axit nucleic (kỹ thuật PCR) nhanh chóng và kịp thời với lượng lớn dân số là cách hiệu quả để phát hiện ca nhiễm, cắt đứt chuỗi lây truyền càng sớm càng tốt".
Người dân thành phố Quảng Châu được xét nghiệm nCoV, tháng 5/2021. Ảnh: AP
Tại khu đô thị mới Châu Giang, người dân được yêu cầu xét nghiệm ở gần căn hộ từ thứ Sáu đến Chủ nhật hàng tuần. Các điểm xét nghiệm khác được dựng lên ở những con phố có nhiều quán bar hoặc nhà hàng sang trọng. Người dân luôn xếp hàng dài.
Giới chức cũng áp đặt lệnh hạn chế đi lại chặt chẽ. Một số ga tàu điện ngầm trong thành phố bị đóng cửa. Nếu cần đến tỉnh thành khác, người dân cần có kết quả âm tính nCoV trong vòng 48 giờ. Hàng trăm chuyến bay nội địa bị hủy bỏ.
Đảm bảo nhu yếu phẩm cho người bị phong tỏa
Trong thời gian phong tỏa, chính quyền tổ chức hệ thống cung cấp lương thực cho toàn thành phố, huy động cả xe chuyển phát tự động nếu cần. Trước đó, Quảng Châu là trung tâm sản xuất ô tô không người lái, vốn được thử nghiệm trên các tuyến đường công cộng. Khi Lệ Loan giãn cách toàn huyện, lương thực, nhu yếu phẩm được chuyển đến bằng các chuyến xe tự động.
Công ty WeRide có trụ sở tại Quảng Châu đã sử dụng xe bus không người lái để đưa thực phẩm đến khu vực này. Gã khổng lồ viễn thông Baidu cũng gửi thức ăn cho nhân viên y tế bằng hình thức tương tự.
Thục Linh (Theo CNBC, CGTN, Nikkei)