Sáng 1/5, chiếc máy bay cỡ nhỏ Cessna 206 của hãng hàng không Avianline Charters rời khu vực rừng rậm Araracuara hướng đến San Jose del Guaviare, một trong những thành phố lớn của Colombia ở vùng Amazon. Trên máy bay có phi công, thủ lĩnh cộng đồng thổ dân Huitoto, Magdalena Mucutui Valencia cùng 4 đứa con 13 tuổi, 9 tuổi, 4 tuổi và 11 tháng.
Theo giới chức, 4 em bé người Huitoto lên máy bay cùng mẹ để chạy trốn lời đe dọa từ một nhóm vũ trang. Bố của các em, Manuel Ranoque, thủ lĩnh cộng đồng bản địa Puerto Sábalo, đã lên đường từ trước và hẹn đoàn tụ cùng cả nhà tại thành phố mới, tránh xa những cuộc xung đột vũ trang.
Tuy nhiên, tai nạn bất ngờ đã làm tan vỡ giấc mơ đó. Vài phút sau khi bắt đầu hành trình bay 350 km trên vùng rừng rậm, phi công thông báo động cơ gặp sự cố và máy bay nhanh chóng biến mất khỏi màn hình radar.
Hiện trường tai nạn máy bay rơi trong rừng Amazon ngày 19/5. Ảnh: AFP
Nhận định chiếc máy bay đã gặp nạn, quân đội Colombia mở Chiến dịch Hy vọng với hy vọng tìm thấy nạn nhân, dù biết rằng việc sống sót sau tai nạn máy bay trong rừng rậm đầy thú dữ, rắn độc là vô cùng khó khăn.
Tổng thống Colombia Gustavo Petro cho biết yếu tố mang tính quyết định trong chiến dịch chính là sự hợp tác giữa quân đội với các bộ tộc bản địa trong vùng Siona và Araracuara ở Amazon.
Pedro Sanchez, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Colombia, cho hay đã huy động 112 binh sĩ tinh nhuệ phối hợp với 72 tình nguyện viên từ các bộ tộc bản địa để liên tục "cày xới" khu rừng tìm kiếm dấu vết các nạn nhân.
"Các thành viên bộ tộc bản địa hiểu rừng rậm hơn, biết cách phân tích dấu vết trong rừng rất tốt", Sanchez cho hay. Trên thực tế, một người bản địa đã tìm ra vị trí máy bay rơi vào ngày 15/5.
Tại hiện trường, họ tìm thấy thi thể của ba người lớn, trong đó có mẹ của 4 đứa trẻ, nhưng không thấy dấu hiệu của chúng. Chó nghiệp vụ đánh hơi và tìm thấy bình sữa của em bé ở nơi trống trải gần hiện trường tai nạn. Đó là khi họ nghĩ rằng đám trẻ nhiều khả năng vẫn còn sống và đẩy nhanh Chiến dịch Hy vọng.
Trong khi các tình nguyện viên bản địa sử dụng kiến thức của họ về rừng rậm Amazon để lần theo dấu vết nhóm trẻ, quân đội Colombia đóng góp về công nghệ và cách tìm kiếm hiện đại.
Họ sử dụng đèn pha gắn trên trực thăng quần thảo trên bầu trời trong đêm tối để thu hút sự chú ý của đám trẻ, dùng loa phóng thanh phát đoạn ghi âm giọng nói của bà ngoại, nói bằng ngôn ngữ Huitoto, trong đó bà yêu cầu những đứa trẻ ở yên một chỗ để lực lượng cứu hộ có thể tìm thấy chúng. Họ cũng dùng băng keo dán còi lên cành cây để lũ trẻ có thể báo hiệu vị trí nếu tìm thấy chúng.
"Hai trực thăng Black Hawk và 9 máy bay khác liên tục quần thảo, thả 10.000 tờ rơi bằng ngôn ngữ bản địa và những gói thực phẩm xuống rừng để giúp các em sinh tồn nếu tìm thấy", Sanchez cho hay.
Giày dép, quần áo, trái cây ăn dở được tìm thấy giữa cây cối trong rừng. Cách hiện trường tai nạn khoảng 2,5 km, binh lính tìm thấy một trại du kích bỏ hoang. Mưa lớn và những cây cổ thụ cao tới 40 mét gây khó khăn thêm cho Chiến dịch Hy vọng.
Chiến dịch tìm kiếm được khoanh vùng trong cánh rừng rộng 20 km2. Ngày 17/5, họ tìm thấy một chỗ trú ẩn tạm thời được dựng từ cành cây. Một con chó nghiệp vụ phát hiện cây kéo và dây buộc tóc mà nhóm trẻ để lại trên đường di chuyển.
Chó nghiệp vụ tìm thấy kéo, dây buộc tóc. Ảnh: AFP
Các binh sĩ cũng tìm thấy tã, giày và nhận định có thể đã đến gần các em trong phạm vi 200-300 m, nhưng không thể nhìn thấy nhóm trẻ giữa rừng rậm bạt ngàn cây cối. Cùng ngày, Tổng thống Petro tuyên bố đã tìm thấy 4 trẻ em còn sống. Tuy nhiên, sau đó ông rút lại lời tuyên bố, giải thích đã được cung cấp tin sai.
Ngày 26/5, quân đội tổ chức lễ đầy năm mang tính tượng trưng cho em bé nhỏ tuổi nhất vào hôm đó, sau gần một tháng bé cùng các anh chị lạc trong rừng. Trong quá trình tìm kiếm, một chú chó béc giê Bỉ tên là Wilson đã đánh hơi thấy nhóm trẻ và ở bên cạnh các em khi chính chú chó này cũng bị lạc khỏi huấn luyện viên.
Nhóm tìm kiếm đã lần theo dấu chân của Wilson cùng các dấu vết khác để phát hiện nơi nhóm trẻ đang ẩn náu. Tổng thống Petro ngày 9/6 thông báo các binh sĩ đã tìm thấy cả 4 em nhỏ còn sống sau hơn 40 ngày giữa rừng rậm, đồng thời công bố ảnh các em giữa binh sĩ và người dân bản địa tham gia tìm kiếm.
4 trẻ em được lực lượng cứu hộ tìm thấy ngày 9/6. Ảnh: Reuters
Theo quân đội, lực lượng cứu hộ phát hiện các em ở vị trí cách hiện trường máy bay rơi khoảng 5 km về phía tây. Ngay trong đêm đó, trực thăng quân sự đã được triển khai tới hiện trường để đưa các em tới bệnh viện quân y.
Do cây rừng quá rậm rạp, trực thăng không có địa điểm hạ cánh, buộc các binh sĩ phải sử dụng dây cáp để kéo các em lên.
Khoảnh khắc các em bé được kéo lên trực thăng giữa đêm tối. Video: ITV News
Bộ trưởng Quốc phòng Colombia cho hay 4 em được chăm sóc và ổn định tinh thần, sau đó chuyển tới San Jose del Guaviare, lên máy bay y tế tới thủ đô Bogota sáng 10/6 và lên xe cấp cứu tới bệnh viện để chăm sóc y tế trong ít nhất hai tuần.
"Các cháu chỉ có một mình, tự sống sót. Đây là bài học sinh tồn sẽ đi vào lịch sử", Tổng thống Petro nói.
Hồng Hạnh (Theo AFP)