Bộ Quốc phòng Mỹ công bố hình ảnh chiến đấu cơ Su-27 của Trung Quốc phơi bụng trước P-8 của Mỹ trong vụ việc hôm 19/8. Ảnh: USNavy
Phó đô đốc John Kirby, thư ký báo chí Lầu Năm Góc, hôm qua phản đối Bắc Kinh qua đường ngoại giao về vụ việc xảy ra hôm 19/8, cách đảo Hải Nam 215 km về phía đông. Hải Nam là nơi có căn cứ tàu ngầm của Trung Quốc.
Reuters dẫn lời ông Kirby cho biết chiến đấu cơ Su-27 vài lần bay vượt qua và dưới máy bay trinh sát chống ngầm P-8 Poseidon. Có lúc, phi cơ Trung Quốc chỉ bay cách đầu cánh máy bay Poseidon 9 m, và nó thực hiện cú lộn mình bên trên, ông Kirby nói. Phó đô đốc cho biết Su-27 bay "rất gần" và "rất nguy hiểm".
"Máy bay Trung Quốc cũng vượt qua mũi P-8 với một góc 90 độ, bụng hướng về phía P-8 Poseidon. Chúng tôi tin rằng hành động này nhằm cho thấy máy bay được trang bị vũ khí", Kirby nói. Ông cho biết loại hành vi này vừa không chuyên nghiệp, vừa không an toàn.
"Chúng tôi vừa thể hiện sự quan ngại mạnh mẽ đối với người Trung Quốc về hành động chặn vừa không chuyên nghiệp, vừa mất an toàn, đe dọa an toàn và thể trạng của phi công, và không phù hợp với luật quốc tế", phó đô đốc nói. Ông cũng cho rằng hành động làm xói mòn nỗ lực tiếp tục phát triển quan hệ quân sự với quân đội Trung Quốc.
Trong khi đó, ông Ben Rhodes, phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, gọi đây là "một sự khiêu khích gây quan ngại sâu sắc". "Điều chúng tôi đang khuyến khích là mối quan hệ quân sự mang tính xây dựng với Trung Quốc, và loại hành động này rõ ràng vi phạm tinh thần của cam kết đó. Chúng tôi vừa thể hiện sự quan ngại trực tiếp với Bắc Kinh", ông Rhodes cho hay.
Trung Quốc hiện chưa có bình luận về tuyên bố của Mỹ.
Chiến đấu cơ su-27 nhìn từ máy bay P-8 trong vụ việc hôm 19/8. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ
Hồi tháng 4/2001, một chiến đấu cơ F-8 từng chặn máy bay do thám EP-3E của Mỹ cũng tại khu vực này, dẫn đến một vụ va chạm làm phi công Trung Quốc thiệt mạng. Máy bay Mỹ buộc phải hạ cánh khẩn xuống một căn cứ ở đảo Hải Nam.
24 thành viên tổ bay Mỹ bị giữ trong 11 ngày cho tới khi Washington xin lỗi. Vụ việc gây tổn hại quan hệ Mỹ - Trung vào những ngày đầu chính quyền thời Tổng thống Mỹ George W. Bush.
Trọng Giáp