Tại Mỹ, nếu người lái xe cố tình cản trở dòng phương tiện bằng cách đi chậm ở làn bên trái, không nhường đường cho xe sau vượt khi họ đã phát tín hiệu xin vượt ở điều kiện cho phép thì lái xe đó vi phạm pháp luật và sẽ bị phạt tiền lên đến 500 USD. Ở các nước khác, dễ dàng bắt gặp các biển chỉ dẫn trên đường cao tốc như: “Left Lane for Passing only” - "Làn trái chỉ để vượt xe", “Slower Traffic Keep Right” - "Phương tiện đi chậm đi về bên phải".
Làn đường trái là để xe vượt.
Trong các điều luật ở hầu hết các bang của nước Mỹ đều ghi rõ: “Keep right if below speed limit” - đi bên phải nếu dưới tốc độ cho phép, “Must move right to let faster traffic pass” - bắt buộc sang phải để các phương tiện đi nhanh hơn vượt, “Yield left lane to faster traffic on signal. This applies even when faster traffic is speeding” - Nhường làn trái cho xe đi nhanh hơn đang xin vượt. Điều này áp dụng cả trong trường hợp xe đi nhanh hơn đang vượt tốc độ cho phép, “The law prohibits obstructing the regular flow of traffic on any state highway” - luật cấm cản trở sự lưu thông bình thường của dòng phương tiện trên tất cả các đường cao tốc của bang.
Ở Việt Nam hiện trên tất cả các đường cao tốc như: Nội Bài - Lào Cai, Pháp Vân - Cầu Giẽ, Đại lộ Thăng Long, đường Võ Nguyên Giáp đi Nội Bài… dễ dàng bắt gặp nhiều xe chạy chậm làn ngoài cùng bên trái cố tình không nhường đường cho xe sau vượt. Nhiều người không biết hoặc biết mà cố tình vi phạm, cố tình trêu tức xe sau mà không biết rằng hành vi tham gia giao thông của họ là thiếu văn minh lịch sự và phạm luật.
Làn đường bên trái chỉ để vượt và dành cho những xe rẽ trái, vì vậy những xe đi chậm đi sang làn bên phải nhường đường cho các xe xin vượt từ phía sau. Một số xe chạy tốc độ tối thiểu nhưng chậm hơn tốc độ bình thường của dòng phương tiện trong làn đường cũng là sai và nên chuyển sang làn trong cùng để không cản trở dòng phương tiện đang lưu thông với tốc độ cao hơn.
Những xe đang ở làn trái phải nhường đường cho xe phía sau đi nhanh hơn bất kể tốc độ của xe sau đang là bao nhiêu. Nếu họ vượt tốc độ tối đa đã có cảnh sát giao thông. Trong trường hợp làn phải quy định tốc độ thấp hơn tốc độ của làn bạn đang chạy, hãy phát tín hiệu chuyển sang phải, giảm tốc và chuyển làn nhường đường cho xe xin vượt.
Nhiều khi tôi thấy dòng phương tiện ở cả hai làn trái và phải rồng rắn chạy rất chậm nguyên do không phải ở phía trước có tai nạn giao thông mà là do có hai xe cùng chạy chậm ở cả hai làn nên các xe chạy nhanh không thể vượt được. Điều này thật sự gây ức chế cho rất nhiều người.
Vậy đi chậm ở làn trái và không chịu nhường đường sẽ gây ra những hậu quả gì?
- Cản trở dòng phương tiện lưu thông, làm chậm giao thông, gây ức chế các lái xe khác.
- Làm cho các xe đang chạy nhanh thiếu không gian để xử lý tình huống.
- Gây mất an toàn xung quanh do các xe muốn chạy nhanh buộc phải vượt bên phải.
- Gây thiệt hại kinh tế vì tốn nhiên liệu do các xe phải phanh nhiều - đi chậm lại và chuyển làn liên tục.
- Tăng ô nhiễm bầu không khí do lượng khí thải tăng khi thời gian chạy xe tăng.
Trên cao tốc nên cắm biển nhắc nhở lái xe "Đi chậm chuyển sang làn phải".
Thiết nghĩ, chúng ta không thể để những điều phi lý lại trở thành “luật bất thành văn”. Hãy lái xe lịch sự và văn minh, tạo cho đường cao tốc trở thành một không gian giao thông an toàn, tiết kiệm thời gian và chi phí hơn. Sẵn sàng sang phải và nhường đường để đảm bảo cho dòng chảy giao thông thông suốt đồng thời chính bạn được an toàn hơn khi tốc độ lưu thông ổn định và nhất quán.
Ngoài ra, trên cao tốc cũng nên cắm biển chỉ dẫn, yêu cầu lái xe nhường đường. Những xe thường xuyên chạy trên cao tốc hãy dán sau xe dòng chữ “Làn trái để vượt xe - Đi chậm mời sang phải” để tác động vào ý thức người tham gia giao thông góp phần xây dựng văn hóa lái xe trên cao tốc ngày càng tốt hơn.
Độc giả: Hoàng Ngọc Tú