Nội dung được ông Trần Văn Nghĩa, Phó giám đốc Học viện Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ đề cập tại Hội nghị cải thiện và nâng cao chỉ số đổi mới sáng tạo (gọi tắt là PII) diễn ra ngày 16/10.
Trần Văn Nghĩa, phó Giám đốc Học viện Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo phát biểu tại hội nghị tổ chức tại tỉnh Cà Mau. Ảnh: Chúc Ly
Theo ông Nghĩa, kết quả bộ chỉ số PII lần đầu tiên được Bộ Khoa học và Công nghệ công bố vào tháng 3 năm nay, nhằm cung cấp bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng tỉnh. Qua đó, cung cấp căn cứ, bằng chứng về điểm mạnh, điểm yếu, các yếu tố tiềm năng và điều kiện cần thiết để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
"Chỉ số PII giúp cho các nhà hoạch định chính sách và các cấp lãnh đạo có cơ sở khoa học và thực tiễn để xác định, lựa chọn định hướng, giải pháp phù hợp cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương", ông Nghĩa nói.
Bộ Chỉ số PII năm 2023 có 52 chỉ số, chia làm 7 trụ cột: thể chế; vốn con người và nghiên cứu và phát triển; cơ sở hạ tầng; trình độ phát triển của thị trường; trình độ phát triển của doanh nghiệp; tác động; sản phẩm tri thức, sáng tạo và công nghệ.
Những năm qua, xác định vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đối với phát triển kinh tế - xã hội, Cà Mau đã đẩy mạnh nhiều hoạt động nghiên cứu thông qua đầu tư, ứng dụng công nghệ, phát triển và bảo vệ tài sản trí tuệ; hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; phát triển dịch vụ về khoa học và công nghệ; tăng cường các hoạt động liên kết, hợp tác trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Chế biến tôm xuất khẩu tại một doanh nghiệp thủy sản ở tỉnh Cà Mau. Ảnh: Chúc Ly
Chỉ số PII tỉnh Cà Mau năm 2023 đạt 30,52 điểm, xếp 50/63 so với các tỉnh, thành phố trên cả nước, vị trí 12 trong 13 trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Điều này cho thấy, hoạt động đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của tỉnh chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế hiện có.
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cà Mau Phan Tấn Thanh cho rằng kết quả của chỉ số PII là cơ sở khoa học để tỉnh đánh giá tổng quan, toàn diện về mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Từ đây, địa phương có cở sở nhận định sâu sát hơn những điểm mạnh, điểm yếu và tiềm năng cần được khai thác, phát huy trong thời gian tới.
Mới đây, UBND tỉnh Cà Mau ban hành kế hoạch cải thiện và nâng cao chỉ số PII năm 2024. Trong kế hoạch nêu rõ mục đích yêu cầu và nhiệm vụ giải pháp để cải thiện 7 trụ cột và phân công cho các sở ngành phụ trách để cải thiện và năng cao chỉ số PII năm nay và những năm tiếp theo.
Lãnh đạo Học viện Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cho rằng việc so sánh trực tiếp giữa các địa phương là mang tính tương đối, không phải mục đích chính của bộ chỉ số. Các địa phương có thể xem xét, so sánh với các tỉnh có cùng điều kiện tự nhiên hay mức độ phát triển kinh tế - xã hội, từ đó nhận diện những điểm mạnh để tiếp tục phát huy, điểm yếu cần cải thiện hay yếu tố tiềm năng có thể khai thác, phù hợp với định hướng phát triển.
Các đại biểu tại hội nghị gợi ý tỉnh Cà Mau cần thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo gắn với phát triển thủy sản, chuyển giao công nghệ trong sản xuất nông nghiệp và đẩy mạnh thương mại, dịch vụ logistic, kết nối thị trường của các sản phẩm nông sản. Địa phương cần xây dựng danh mục, công nhận hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo; liên kết với các tỉnh trong vùng để phát triển các dịch vụ mới, mô hình kinh doanh mới có giá trị gia tăng cao...
Chúc Ly