"Mình rất hoang mang và cảm thấy khốn đốn", Nhung, 19 tuổi, sống tại Đà Nẵng, nhớ lại cảm giác khi đọc thông báo hoãn các kỳ thi IELTS từ 10/11 trên toàn quốc của Hội đồng Anh.
Lịch thi của Nhung vào 19/11. Nữ sinh cần chứng chỉ IELTS vào đầu tháng 12 để hoàn thành hồ sơ học cao đẳng tại Canada. "Để đăng ký được lịch thi với Hội đồng Anh đã rất vất vả, nên giờ mà không được thi, cả tiền bạc, công sức lo giấy tờ của mình sẽ hỏng hết", Nhung nói.
Trong lúc bối rối, Nhung được một giáo viên tiếng Anh gửi địa chỉ đăng ký thi IELTS tại Hội đồng Anh ở Thái Lan vào ngày 21/11. Nữ sinh không đắn đo quá nhiều mà đăng ký ngay, rồi đặt vé máy bay, khách sạn.
Nhung nhẩm tính lệ phí thi là 5,1 triệu đồng, vé máy bay 3 triệu, chi phí ăn ở bốn ngày thêm 3 triệu nữa, tổng khoảng 12 triệu đồng. "Mình chấp nhận mất 4,6 triệu đồng lệ phí đã nộp tại Việt Nam", Nhung nói, cho rằng có chỗ thi ở thời điểm này đã là may mắn. Vì thi trên máy tính, nữ sinh sẽ có kết quả sau khoảng một tuần, kịp gửi hồ sơ sang Canada.
Chưa cần chứng chỉ IELTS gấp như Nhung, nhưng Thu Ngân, 22 tuổi, sống tại Hà Nội, cũng đã hoàn thành đăng ký thi IELTS tại Thái Lan vào ngày 1/12. Cô gái 22 tuổi cần chứng chỉ IELTS để du học thạc sĩ tại Australia. Trước đó, Ngân có lịch thi ngày 10/11 của Hội đồng Anh, nhưng bị huỷ. Thông qua trung tâm tư vấn du học, cô được khuyên phải có điểm IELTS càng sớm càng tốt để nộp hồ sơ xin visa. "Thời gian chờ visa khoảng hai tháng. Nếu chần chừ, mình có thể lỡ học kỳ mới, bắt đầu vào giữa tháng 2/2023", Ngân nói.
Thông báo của Hội đồng Anh và IDP về việc hoãn thi IELTS trong toàn quốc hôm 9/11 khiến dư luận trong nước quan tâm. Đây là thời điểm những thí sinh có ý định du học nộp hồ sơ vào các đại học Mỹ, châu Âu, trong khi học sinh lớp 12 cần chứng chỉ IELTS sớm để gia tăng cơ hội xét tuyển vào đại học. Nhiều đơn vị tổ chức thi lý giải việc tạm dừng này nhằm hoàn thiện thủ tục theo yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngay lập tức, ý tưởng ra nước ngoài thi IELTS được bàn tán rôm rả, thu hút hàng nghìn lượt tương tác trên mạng xã hội. Thái Lan được nhắc đến nhiều nhất vì là địa điểm du lịch phổ biến, đi lại thuận lợi, không cần visa.
Nhung và Ngân tham gia một nhóm gần 300 người có ý định ra nước ngoài thi IELTS. Các thành viên trao đổi thông tin, hỗ trợ nhau cách đăng ký, hoặc ghép chuyến đi cùng. "Không phải ai trong nhóm cũng đăng ký và nộp tiền như mình, nhưng đều có nhu cầu tìm hiểu thông tin thi tại nước ngoài", Ngân nói.
Nắm bắt nhu cầu thí sinh, các gói du lịch Thái Lan, Singapore, Lào kết hợp thi IELTS cũng xuất hiện.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Giám đốc Công ty Du lịch AZA, cho biết việc thiết kế tour du lịch kèm một hoạt động khác như xem biểu diễn, bóng đá rất phổ biến, nhưng kết hợp với thi IELTS thì khá mới. Dù vậy, ông Đạt đánh giá tour này vẫn khả thi.
"Đi các nước trong Đông Nam Á không cần visa, nên cũng không cần thêm thủ tục gì. Các công ty chỉ cần tìm được địa điểm thi, rồi sắp xếp chỗ ăn, ngủ cho khách để tiện đi lại, còn mọi quy trình vẫn vận hành như cũ", ông Đạt lý giải về việc các công ty du lịch chỉ mất một ngày để thiết kế và "chào hàng" dịch vụ mới.
Đại diện truyền thông của một trung tâm tư vấn du học Mỹ, Canada cho biết khoảng 20% học viên (40-50 người) có nhu cầu thi IELTS tại một quốc gia Đông Nam Á. Nhóm này đã nhờ bộ phận chăm sóc khách hàng tìm tour hoặc hỗ trợ các thủ tục đăng ký.
Theo nhận định của ông Tú Phạm, người sáng lập nền tảng luyện thi tiếng Anh trực tuyến Prep, thí sinh đăng ký thi IELTS tại nước ngoài thời điểm này thường là người cần gấp chứng chỉ để hoàn thành hồ sơ du học, làm việc vào đầu mùa xuân năm tới. Do quy trình, thủ tục thi IELTS trên toàn thế giới được thống nhất nên người Việt thi IELTS ở nước ngoài về cơ bản không gặp khó khăn lớn. "Thí sinh vẫn phải tuân thủ các quy tắc chung như lấy số báo danh, vào phòng thi, lấy vân tay, chụp ảnh. Mọi công đoạn đều có hướng dẫn bằng tiếng Anh", ông Tú cho biết.
Dù vậy, nhiều chuyên gia và giáo viên IELTS đang kêu gọi thí sinh bình tĩnh.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chiều nay cho biết sẽ ưu tiên phê duyệt cho các cơ sở tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là IELTS, TOEFL, trong vài ngày tới. Hôm qua Bộ cũng cấp phép cho 5 đơn vị tổ chức thi trở lại chỉ tiếng Anh Aptis.
Ông Tú khuyên thí sinh nên gửi email hoặc gọi điện trực tiếp cho đơn vị ở nước ngoài (trường học, công ty), trình bày rõ lý do chưa thể có chứng chỉ và xin lùi thời hạn. "Vì đây là lý do khách quan, nhiều đơn vị sẽ hiểu và linh hoạt thời gian cho các em, hoặc ít nhất là đưa ra yêu cầu để mình tìm cách khắc phục", ông Tú nói.
Đây là cách mà Hương Giang, 26 tuổi, sống tại TP HCM, áp dụng. Giang có lịch thi IELTS vào 3/12 để kịp lấy chứng chỉ, làm hồ sơ chuyển tiếp sang Thụy Sỹ học năm cuối đại học vào tháng 1 năm sau.
Hơn một ngày sau khi gửi mail cho trường, chia sẻ về sự việc xảy ra, Giang được trường đồng ý hoãn nộp kết quả IELTS. Trường bày tỏ thông cảm và không quên chúc Giang thi tốt ở cuối email.
"Mình nghĩ đây là cách làm tiết kiệm và đảm bảo nhất, cũng giúp tinh thần ổn định. Kể cả trường không cho hoãn, hoặc có đặt hạn nộp, việc đó cũng giúp thí sinh có kế hoạch rõ ràng hơn, thay vì hoang mang và cuống quýt tìm chỗ thi", Giang nói.
Nếu thí sinh không còn lựa chọn và quyết định thi IELTS tại nước ngoài, bà Trần Phương Hoa, Giám đốc Tổ chức Giáo dục Summit, khuyến cáo người học tự đăng ký để đảm bảo không bỏ sót công đoạn nào. Sau khi có lịch thi, thí sinh nên đến trước 1-2 ngày, tránh việc chuyến bay bị hoãn, huỷ hoặc đến nơi quá mệt, ảnh hưởng sức khoẻ và kết quả.
Trong trường hợp đi theo tour, ông Nguyễn Tiến Đạt cảnh báo thí sinh không chuyển tiền đặt cọc cho các cá nhân, xưng là đại diện công ty hoặc trưởng đoàn. Thay vào đó, người học nên đến trực tiếp, kiểm tra tư cách pháp nhân của đơn vị, xem kỹ các điều khoản rồi ký hợp đồng. Theo ông Đạt, thí sinh cần làm rõ ai là người đăng ký và thanh toán lệ phí thi. Ngoài chi phí thi, một tour Thái Lan năm ngày bốn đêm hiện có giá 7-8 triệu đồng, đã gồm vé máy bay. "Nếu trừ thời gian đi thi, không tham quan hoặc tour đi thi ít ngày hơn thì giá không thể đắt hơn mức kia được", ông Đạt nói.
Từ giờ đến lúc thi IELTS tại Thái Lan, Thu Ngân còn hơn hai tuần ôn tập. Cô xác định cần tập trung cải thiện kỹ năng Writing (Viết) để đạt trung bình 7.0 như mục tiêu ban đầu, đồng thời ổn định tinh thần, tìm hiểu về những điều khác biệt, cần lưu ý của kỳ thi, đề thi IELTS tại Thái Lan. "Những ngày tới, kể cả Việt Nam được mở lại các kỳ thi, mình cũng vẫn sang Thái. Mình không muốn thay đổi kế hoạch một lần nữa", Ngân nói.
Thanh Hằng - Duy Phương
* Tên nhân vật đã được thay đổi