Trong căn phòng 40 m2 tại quận Hoàng Mai, Hoàng Anh trưng bày hàng trăm búp bê thủ công, trong trang phục truyền thống của 54 dân tộc do anh tự thiết kế.
Ý tưởng làm búp bê mặc trang phục dân tộc được Hoàng Anh ấp ủ khi nhiều lần thấy khách du lịch ngó lơ các sản phẩm búp bê bằng giấy, len trong quầy lưu niệm. "Tôi muốn khách du lịch khi vừa nhìn vào búp bê Việt Nam sẽ bị cuốn hút, thay vì các sản phẩm phủ đầy bụi, xếp xó trong kệ hàng", anh kể.
Để thực hiện kế hoạch của mình, anh dành hai năm đi khắp các bản làng vùng núi phía Bắc để tìm hiểu về truyền thống văn hóa, đặc điểm của từng dân tộc và bộ trang phục của họ. Nam họa sĩ cùng ăn ở, sinh hoạt với đồng bào, lắng nghe chia sẻ, xem cách họ may mặc, để lấy cảm hứng chế tác.
"Tôi mê mẩn khi được tận tay sờ vào từng miếng vải dệt tay và cả các trang phục các bà, các mẹ mất hàng năm để hoàn thiện", Hoàng Anh nói.
Từ năm 2011, anh Hoàng Anh bắt tay vào "thu nhỏ" các trang phục dân tộc. Các công đoạn chọn vải, cắt may cho đến lên trang phục cho búp bê và đính trang sức đều do anh thực hiện.
Nhưng thu nhỏ trang phục dân tộc cho búp bê không hề đơn giản. "Nếu không tìm hiểu sâu từng nét văn hóa, truyền thống của từng dân tộc, sẽ không thể tạo ra cái hồn cho từng sản phẩm", anh nói.
Theo anh, mỗi dân tộc có một trang phục riêng, gắn với từng hoa văn, họa tiết độc đáo. Đặc biệt, một số dân tộc có cách thiết kế trang phục của phụ nữ có chồng khác với những thiếu nữ tuổi đôi mươi.
Hoàng Anh đã thực hiện hàng nghìn bộ quần áo tinh xảo, giống hệt bản gốc của người dân tộc Dao, Mông, Thái, Tày, Hà Nhì, Lô Lô...
Hiện, anh sở hữu khoảng 5.000 búp bê với hai kích cỡ là 25 cm và 35 cm của 45 trong số 54 dân tộc. Tuy nhiên, mỗi dân tộc lại chia thành nhiều chi, nhánh khác nhau, nâng tổng số mẫu thiết kế lên 60 bộ.
Để chế tác một sản phẩm gồm nhiều công đoạn. Đầu tiên là nghiên cứu trang phục về kiểu dáng, chất liệu vải, sau tiến hành làm phôi bằng composite. Tiếp đến là tạo hình và vẽ mặt cho búp bê với yêu cầu khuôn mặt hồn hậu và xen chút mộc mạc, giản dị. Cuối cùng là may trang phục và gắn phụ kiện như gùi, chiêng, trống, khăn, mũ cho từng sản phẩm.
Tùy độ khó, mỗi búp bê mất 4-6 tiếng để hoàn thiện.
"Ngoại trừ các đồ trang sức không thể "sao y bản chính", các chất liệu vải cho đến các phần phối trên trang phục phải giống bản gốc", anh Hoàng Anh cho biết.
Với hàng trăm sản phẩm trưng bày tại nhà, Hoàng Anh có thể thuyết minh tỉ mỉ trang phục của từng đồng bào cùng các đặc trưng. Ví dụ, hoa văn trên trang phục Tà Ôi là thổ cẩm dệt cườm; của người Dao phải bôi sáp ong lên mặt vải rồi mới nhuộm màu, phần áo vạt dài, thêu đính cầu kỳ hơn; trong khi trang phục người Mường thường là áo cõn, mở cúc ngực khoe mảnh thổ cẩm trong áo yếm còn phụ nữ H'Mông thường may váy nhiều tầng lớp và có kiểu thêu ngược đặc biệt...
Từ một vài mẫu ban đầu định làm để trưng bày, nam họa sĩ bất ngờ khi sản phẩm được nhiều khách trong và quốc tế đặt hàng.
Giá bán dao động từ 3,5 triệu đến 4 triệu đồng tùy từng sản phẩm.
Trong thời gian tới, nam họa sĩ sẽ hoàn thiện bộ sưu tập búp bê của 54 dân tộc để phục vụ nhu cầu của khách hàng.
"Tôi muốn đưa văn hóa Việt đến gần hơn với bạn bè quốc tế như một minh chứng sản phẩm của người Việt cũng đặc sắc không kém búp bê nước ngoài”, anh Hoàng Anh nói.
Quỳnh Nguyễn