Ma Ngọc Anh, lớp 12 chuyên Anh, THPT chuyên Hùng Vương, thành phố Việt Trì, Phú Thọ, nhẹ nhõm khi nhận kết quả IELTS 8.0. Ngọc Anh thi hồi tháng 10/2021 với mục đích dùng chứng chỉ này để xét tuyển vào các đại học trong nước và chuẩn bị cho cơ hội du học.
Nữ sinh cho hay, em biết đến lợi ích của IELTS từ năm lớp 10. Lên lớp 11, Ngọc Anh bắt đầu mua sách và tải tài liệu trên mạng về luyện tập. Không thể xuống Hà Nội học vì dịch bệnh, em đăng ký một khóa viết online gần 2 triệu đồng, các kỹ năng còn lại tự ôn. Ba tháng trước kỳ thi, do Hội đồng Anh phối hợp tổ chức tại Phú Thọ, em mới học tập trung và đặt mục tiêu 7.5. Kết quả đạt được tốt hơn mong đợi.
Ma Ngọc Anh. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Quan sát các đợt tuyển sinh 3-4 năm qua, biết nhiều em vào được trường tốt theo hình thức xét tuyển kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ và một tiêu chí khác, bố mẹ Ngọc Anh ủng hộ con thi. "Em đặt mục tiêu vào đại học nhờ chứng chỉ tiếng Anh và 'học bạ đẹp'. Trước đây, chị gái em ôn thi đại học vất vả nên em cố gắng để được xét tuyển thẳng theo cách đỡ áp lực hơn", Ngọc Anh chia sẻ.
Từ 2017, các chứng chỉ ngoại ngữ như IELTS, TOEFL bắt đầu được sử dụng làm một trong những tiêu chí kết hợp để tuyển thẳng đại học. Tùy từng trường, chứng chỉ ngoại ngữ thường được xét tuyển kết hợp với: điểm thi tốt nghiệp THPT; điểm học bạ hoặc ưu tiên điểm xét tuyển (thí sinh có IELTS được áp dụng điểm trúng tuyển thấp hơn).
Năm 2021, hơn 30 trường trên cả nước sử dụng chứng chỉ IELTS trong xét tuyển đại học chính quy. Năm nay, chưa có thống kê đầy đủ, nhưng ước tính cũng có một số lượng tương tự hoặc hơn các trường áp dụng chính sách ưu tiên thí sinh sở hữu ngoại ngữ.
Ngọc Anh dự định đăng ký vào Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội. Năm ngoái trường áp dụng xét tuyển học bạ kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ. Điểm trung bình học kỳ vừa rồi của Ngọc Anh là 9,5. Em đang phấn đấu cả năm trên 9,3 để đáp ứng tốt yêu cầu về học bạ.
Ngọc Anh cho biết lớp em sĩ số 35, hiện hơn 30 bạn đã thi xong IELTS trong học kỳ I, đạt từ 7.0, trong đó 8 bạn được 8.0. "Ngoài vài bạn định du học, hầu hết thi để vào đại học trong nước. Không chỉ lớp em, nhiều bạn lớp khác trong trường cũng thi IELTS", Ngọc Anh cho hay.
Không học chuyên Anh như Ngọc Anh, Lê Minh Quân, lớp 12 chuyên Tin, THPT chuyên Hùng Vương, cũng vừa nhận kết quả vài tuần trước với số điểm 7.0. Cùng đợt, lớp Quân có 4 bạn thi.
Năm ngoái, chị gái Quân cũng nộp chứng chỉ này để xét tuyển vào Đại học Kinh tế Quốc dân. Ban đầu, bố mẹ không ủng hộ vì sợ con dồn thời gian học nhưng không đạt được kết quả mong muốn sẽ "xôi hỏng bỏng không".
"Em phải thuyết phục gia đình, rằng đây là chìa khóa quan trọng để giành lợi thế vào đại học. Ở Việt Nam, nhiều trường dùng chứng chỉ đó để xét tuyển. Hơn nữa, IELTS điểm cao cũng giúp em tăng cơ hội nhận học bổng và du học", Quân giải thích.
"Đó đúng là một 'chiến dịch'. Mở mắt ra là em nghĩ đến việc phải học để thi cho tốt. Em thậm chí không dám nghỉ cuối tuần", Quân tâm sự.
Nhiều phụ huynh bắt đầu cho con học IELTS sớm, nhằm tận dụng tốt chính sách tuyển sinh ưu tiên chứng chỉ ngoại ngữ. Chị Đặng Hoàng Hà (quận Hà Đông, Hà Nội) là một trong số đó. Con gái chị Hà học lớp 10 và đang luyện thi.
Ngoài ý định dùng điểm IELTS để vào đại học trong nước, chị cũng định hướng cho con du học. Do đó, chị không tiếc tiền bỏ ra 15 triệu đồng cho một khóa IELTS 4-5 tháng gồm bốn kỹ năng. Mỗi tuần, ngoài chương trình học trên lớp và học thêm, con gái chị có ba buổi học tiếng Anh online ở trung tâm.
Theo khảo sát của Trung tâm IPP IELTS, tỷ lệ học viên học IELTS hai năm qua tăng mạnh. Thạc sĩ Tú Phạm, chủ nhiệm trung tâm, cho biết khi chưa có chính sách sử dụng IELTS trong tuyển sinh đại học, người học chủ yếu là sinh viên (chiếm khoảng 60%), học sinh chiếm hơn 30%, các học viên thuộc đối tượng khác chiếm tỷ lệ rất nhỏ, không đáng kể. Tuy nhiên số người học là học sinh hiện giờ đã tăng lên 75%.
Học sinh thường luyện IELTS từ lớp 10-11. Những phụ huynh lớp 12 mới cho con ôn sẽ yêu cầu học cấp tốc. Nếu ở trình độ thấp, các em thường đăng ký cả bốn kỹ năng. Những em đã có trình độ tốt có thể chỉ tập trung học Nói và Viết.
Chuyên gia luyện thi IELTS cho biết thêm, các khóa học kéo dài 2,5-3 tháng, với học phí dao động 5,5 tới 12 triệu đồng tùy vào trình độ và số giờ học mỗi tuần.
Tác giả của hai cuốn sách về IELTS phân tích, dùng IELTS trong tuyển sinh giúp các đại học có chung chuẩn đầu vào ngoại ngữ với các trường trong khu vực và quốc tế. IELTS có cả Speaking và Writing nên đánh giá về kỹ năng của học sinh toàn diện hơn so với kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia.
Ngoài những mặt tích cực, thầy Tú Phạm chỉ ra một số vấn đề tồn tại. Các địa chỉ học IELTS tốt nhất phần lớn ở Hà Nội và TP HCM nên học sinh ở tỉnh ít có điều kiện tiếp cận. "Học và thi IELTS cũng không rẻ nên cũng sẽ có sự hạn chế đối với các bạn chưa có điều kiện tài chính", thầy Tú nói.
Hơn nữa, nếu chỉ dồn sức chạy đua để có chứng chỉ ngoại ngữ, học sinh có thể chểnh mảng các môn học khác, dẫn tới không đạt mục tiêu kỳ vọng. Bởi đến nay, chưa có bất cứ trường đại học nào tuyển thẳng thí sinh chỉ dựa vào chứng chỉ tiếng Anh. Các hình thức xét tuyển kết hợp IELTS, TOEFL chỉ chiếm khoảng 5-20% tổng chỉ tiêu xét tuyển của mỗi trường. Học sinh còn rất nhiều con đường vào đại học như: dựa vào kỳ thi đánh giá năng lực tư duy; điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông, kết quả của quá trình học tập...
Bình Minh