Tác giả Trang Nguyễn, sinh năm 1990, đang bận thực hiện dự án bảo tồn chim di cư, không tham dự lễ trao giải. Cô là nhà sáng lập và điều hành WildAct - tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn động vật hoang dã và môi trường tại Việt Nam.
Chị Lê Mỹ Ái - biên tập viên cuốn sách - nói: "Giải là vinh dự lớn cho chúng tôi. Quá trình thực hiện từ kịch bản, vẽ, hoàn thiện tốn rất nhiều thời gian. Chúng tôi cố gắng biến những nội dung có phần khô khan thành một tác phẩm có giá trị nghệ thuật, dễ xem và dễ nhớ, đặc biệt là với độc giả nhỏ tuổi".
Chang hoang dã - Gấu kể hành trình đưa chú gấu Sorya về với thiên nhiên, được lấy cảm hứng từ chuyện có thật qua trải nghiệm của tác giả. Khi tám tuổi, trong một lần đi học về, nhân vật Chang vô tình chứng kiến cảnh những chú gấu bị hành hạ trong trại để lấy mật. Hình ảnh khiến cô hứa với bản thân khi lớn lên sẽ không để các loài động vật hoang dã bị hành hạ như vậy nữa.
Để thực hiện sách tranh, họa sĩ Jeet ZDung đã vào rừng sống suốt hai tháng. Anh thực hiện hơn 120 bức ký họa màu nước về động thực vật một cách chân thực, giàu cảm xúc. Toàn bộ lợi nhuận của tác giả Trang Nguyễn được sử dụng để phục vụ cho các dự án bảo tồn động vật hoang dã ở Việt Nam.
Tác phẩm là một trong hai cuốn của Trang Nguyễn được NXB Kim Đồng bán bản quyền cho NXB Anh - Pan Macmillan. Trang The Bookseller thông báo Pan Macmillan sở hữu bản quyền toàn cầu (trừ tiếng Việt), đồng thời bán bản quyền cho năm nước: Mỹ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Na Uy và Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà xuất bản Kim Đồng cho biết tiền bán bản quyền khá cao, nhưng không tiết lộ con số cụ thể.
Giải A còn lại là cuốn Súng, vi trùng và thép - Định mệnh của các xã hội loài người (tác giả: Jared Diamond, dịch giả: Trần Tiễn Cao Đăng do Nhà xuất bản Thế giới liên kết công ty Cổ phần Sách Omega Plus Việt Nam ấn hành). Tác phẩm giới thiệu lịch sử tiến hóa loài người, sự phát sinh và bành trướng của sản xuất lương thực, mối liên quan giữa lương thực và các cuộc chiến tranh... ở lục địa Á - Âu. Sách được trao giải Pulitzer năm 1997.
Bản dịch tiếng Việt được đánh giá dễ hiểu, lôi cuốn, hấp dẫn. Giáo sư Vũ Dương Ninh nói: "Sách có giá trị quốc tế và khi dịch sang tiếng Việt, nó rất thiết thực với tình hình thực tế trong nước. Theo tôi, sách đoạt giải A rất xứng đáng. Đặc biệt, có tác động tích cực đến những người nghiên cứu chuyên sâu".
Ban tổ chức trao chín giải B và 14 giải C cho các mảng sách chính trị, kinh tế, khoa học xã hội và nhân văn, văn hóa, văn học và nghệ thuật, thiếu nhi. Cuốn Bài thơ của một người yêu nước mình (tác giả: Trần Vàng Sao, Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam phát hành) đoạt giải B. Tập thơ do Nguyễn Khoa Điềm tuyển chọn, gồm 32 bài, là những tác phẩm in trên báo, tạp chí hoặc do gia đình lưu giữ. Trong đó, có một số bài được nhiều độc giả yêu thích như: Người đàn ông bốn mươi ba tuổi nói về mình, Bài thơ của một người yêu nước mình...
Tham dự lễ trao giải, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh tầm quan trọng của văn hóa đọc và đánh giá Giải thưởng Sách Quốc gia ngày càng chuyên nghiệp với số lượng nhà xuất bản, sách tham dự tăng lên hàng năm.
>>> Kết quả giải thưởng Sách Quốc gia 2021
Giải do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức thường niên từ năm 2004 đến nay, với tên ban đầu là Sách Việt Nam.
Năm 2020, Đoàn binh Tây Tiến - hồi ký của cố thi sĩ Quang Dũng - gây chú ý khi đoạt giải A. Tác phẩm xoay quanh những nhiệm vụ đoàn được giao như: đi tới các bản, chòm, mường để tuyên truyền chính sách đoàn kết của Chính phủ, ý chí kháng chiến của dân tộc và tinh thần của quân đội Việt Nam. Hai giải A còn lại là Lịch sử (tác giả Herodotus, Lê Đình Chi chuyển ngữ), hai cuốn Hình ảnh lâm sàng, chẩn đoán và điều trị trong chuyên ngành da liễu do Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thường chủ biên, Nhà xuất bản Y học ấn hành. Năm 2019, Vùng đất Nam Bộ - Quá trình hình thành và phát triển do cố giáo sư Phan Huy Lê chủ biên được vinh danh.
Hiểu Nhân