H.T. -
Trong những ngày tháng đó, Anna, con gái Sigmund Freud là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho ông.
Anna không chỉ là niềm an ủi lúc tuổi già của Freud, cô còn là hy vọng của ông về tương lai. Freud không sợ chết. Ông ám ảnh bởi nỗi lo lắng rằng, học thuyết do ông dày công gây dựng nên sẽ bị thất truyền. Và ông sớm nhìn thấy, Anna chính là người lưu giữ và phát triển di sản của ông.
Nhưng Freud không đánh giá cao con gái mình từ khi cô bé còn nhỏ. Anna chưa bao giờ xinh đẹp, ít nhất là theo cách nhìn của Freud và cô cũng là thiếu nữ phát triển chậm. Anna chỉ là một cô con gái ngoan ngoãn, chín chắn, chu đáo và có khả năng làm việc cao độ không kém người bố nổi tiếng. Dần dà, Freud nhận ra, Anna tuy không nhanh nhạy trong việc nắm bắt vấn đề nhưng lại có khả năng nhận thức sự vật, hiện tượng ở chiều sâu. Cô từng bước được dẫn dắt vào thế giới nghiên cứu của bố. Khi còn là một cô gái nhỏ, Anna đã tham gia vào các buổi thảo luận giữa Freud và môn đệ tại căn hộ của hai bố con ở số 19, Berggasse, Vienna. Cô bé ngồi thinh lặng trong căn phòng tràn ngập khói thuốc và bắt đầu chìm đắm vào thế giới suy tưởng của bố và những người học trò. Nhưng sự tiếp nhận của Anna đối với học thuyết Freud lúc đó chưa hề có tính sáng tạo. Cô bé đơn giản chỉ học thuộc lòng các khái niệm này. Cô cũng không nghĩ rằng, những lý thuyết của cha còn cần được xem xét lại hoặc phát triển thêm.
![]() |
Nhà phân tâm học Sigmund Freud. |
Với Freud, Anna chính là một đối tượng để phân tích. Ông yêu cầu Anna kể cho ông nghe về tất cả mọi thứ, kể cả cuộc sống tình ái của cô. Anna chia sẻ với bố cả những suy nghĩ của mình về tình dục và ông đón nhận nó với một thái độ điềm tĩnh. Anna trở thành một mẫu phân tích cho Freud và cô rất tận tâm với công việc này. Đến tuổi 20, Anna có mối tình với một trong những học trò của Freud - Ernest Jones – một kẻ hám gái, Freud vẫn tuyên bố rằng, con gái ông còn quá trẻ để nghĩ đến chuyện lập gia đình. Một lần, khi Anna đi nghỉ, Freud ở nhà với vợ. Ông viết thư cho nhà tâm lý học người Nga Lou Andreas Salomé rằng: "Từ lâu, tôi đã thấy tội nghiệp cho Anna vì cháu cứ phải ở mãi với hai kẻ già cả như chúng tôi. Nhưng nếu con bé ra đi, tôi sẽ thấy túng thiếu, khổ sở như là bắt tôi bỏ thuốc vậy". Sigmund Freud là người nghiện cigar rất nặng, ngay cả trong thời gian ông đã bị phát hiện ung thư.
Năm 1938, Anna gần như đã hoàn toàn thay thế mẹ trong việc chăm sóc cha. Cô cho ông uống thuốc, lau rửa quai hàm giả thường xuyên cho ông - thứ mà ông gọi là "con quái vật". Cô duy trì sinh hoạt trí óc cho ông bằng cách thường xuyên trao đổi với bố các vấn đề về phân tâm học. Anna trở thành sợi dây níu giữ sự sống của Freud..
Trong những năm cuối đời, Freud ngày càng mong muốn tìm được người kế tục học thuyết của mình. Ông mời những môn đệ xuất sắc như Karl Abraham, Sándor Ferenczi, Carl Jung đến đàm đạo thường xuyên và gọi họ là con trai.
![]() |
Hai bố con Freud năm 1928. |
Nhưng nhiều lần, Freud không chịu nổi thái độ phản ứng của kẻ hậu bối với học thuyết của ông. Trong một cuộc tranh cãi, khi Freud đang định bác bỏ lại luận điểm của một học trò thì anh này cắt ngang và nói: "Nhưng, một người lùn đứng trên vai kẻ khổng lồ sẽ nhìn xa hơn chính kẻ khổng lồ ấy".
Vị sáng lập học thuyết phân tâm liền đốt một điều cigar rồi bình thản đáp trả: "Đúng. Nhưng nếu một con chấy đậu trên đầu nhà thiên văn thì nó sẽ nhìn thấy cái gì".
Ngày 22/3/1938, vài ngày sau khi Đức tiến vào xâm chiếm Áo, Gestapo đã ập đến ngôi nhà 19, Berggasse và bắt Anna. Chúng cho rằng, Hiệp hội phân tâm học quốc tế là một tổ chức chống phát xít trá hình. Tất nhiên, người chúng muốn bắt giữ và thẩm vấn nhất là Freud. Nhưng Anna cho biết, bố cô không thể rời khỏi căn hộ, ông quá yếu để có thể di chuyển xuống cầu thang. Cô sẵn sàng thay cha, theo chúng và trả lời các câu hỏi cần thiết. Trước khi Anna đi, Max Schur, bác sĩ riêng của Freud đã dúi vào tay cô một ít chất Veronal để cô có thể tự tử trong trường hợp bị Đức quốc xã tra tấn. Freud không biết điều đó. Nếu ông biết, chắc chắn ông sẽ nổi điên lên với Schur. Nhưng bằng sự khôn ngoan của mình, Anna đã thoát.
Freud đương nhiên yêu thương Anna. Ông muốn con gái được hạnh phúc. Nhưng ông cũng muốn giữ con gái làm người đảm bảo cho sự bất tử của học thuyết của mình. Và quả thực, về sau, Anna cũng trở thành một nhà phân tâm học nổi tiếng.
Ngày 23/9/1939, tiên liệu được cái chết của mình, Freud đã thảo luận với con gái và đề nghị Max Schur tiêm cho ông một lượng moocphin đủ mạnh để ông ra đi. Đây được coi là một cái chết dũng cảm và sáng suốt của nhà bác học vĩ đại này.
(Nguồn: chronicle)