Năm 2001, Nadal được biết đến như tiềm năng của quần vợt Tây Ban Nha. Khi đó, anh muốn dự giải trẻ Roland Garros, nhưng bị người cha Sebastian Nadal và mẹ Ana Maria ngăn cản, vì thời gian giải diễn ra trùng với kỳ thi ở trường.
"Tôi đã rất háo hức. Khi đó tôi 15 tuổi và thật khó để hiểu được cha mẹ, bởi trước mắt tôi là cơ hội được chơi một giải Grand Slam", Nadal kể lại, sau khi nhận bằng Tiến sĩ danh dự của đại học Salamanca ngày 12/10. "Dù tôi rất thất vọng, cha mẹ vẫn giữ vững quyết định và cuối cùng tôi không được thi đấu".

Nadal (giữa) trong lễ trao bằng Tiến sĩ danh dự ở Đại học Salamanca, Tây Madrid, Tây Ban Nha hôm 12/10. Ảnh: Reuters
Chuyến đi đến Pháp của Nadal bị hủy bỏ, vì cha mẹ muốn anh tập trung cho việc học. Ban đầu Nadal không chấp nhận quyết định của phụ huynh, nhưng sau này anh nghĩ khác. "Theo thời gian, tôi hiểu rằng quyết định đó là một bài học lớn", Nadal nói thêm. "Bây giờ tôi cảm ơn cha mẹ, vì họ đã giúp tôi hoàn thành chương trình giáo dục bắt buộc và dạy tôi rằng không một mục tiêu thể thao nào có thể đặt trên các giá trị cốt lõi".
Năm 2004, Nadal sẵn sàng cho lần đầu tiên ra mắt ở cấp độ chuyên nghiệp tại Paris. Nhưng anh lại dính một chấn thương ở bàn chân phải, dấu hiệu báo trước cho hội chứng Muller-Weiss sau này, khiến anh phải sử dụng đôi giày đặc biệt và tìm mọi cách để giảm đau trong suốt sự nghiệp. Năm 2005, Nadal mới có thể thi đấu tại Paris, và giành chiếc cup đầu tiên trong số 14 danh hiệu tại Roland Garros, chiếm phần lớn 22 Grand Slam trong toàn bộ sự nghiệp.
Một trong những đặc điểm nổi bật của Nadal là khả năng làm việc không ngừng nghỉ, dựa trên ý chí vượt qua mọi trở ngại trên con đường sự nghiệp. Anh luôn biết học hỏi từ cả chiến thắng lẫn thất bại. "Bạn không đạt được điều gì nếu không nỗ lực hằng ngày, không có sự cam kết với bản thân và không chú ý đến những chi tiết nhỏ", Nadal nói thêm. "Việc mơ ước lớn sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu không làm việc với cường độ cao và mục tiêu rõ ràng mỗi ngày. Chính thói quen và nỗ lực kiên trì, âm thầm mới thực sự là nơi mà những thành công lớn bắt đầu hình thành".
Nadal trở thành VĐV đầu tiên trong lịch sử được đại học Salamanca, ngôi trường phía tây Madrid, trao bằng Tiến sĩ danh dự. "Như các bạn đã biết, tôi không theo đuổi con đường học thuật truyền thống như hầu hết các bạn ở đây, hành trình giáo dục của tôi hoàn toàn khác", anh nói. "Cuộc sống của tôi đã diễn ra qua những giải đấu và sân tennis, chu du khắp năm châu lục, thi đấu và học hỏi từ thể thao cũng như từ những trải nghiệm đi kèm. Do đó, sự công nhận này không chỉ là một vinh dự đối với tôi, mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với thể thao và những gì nó đại diện cho xã hội".
"Vua đất nện" không chỉ nổi bật nhờ tinh thần thi đấu quyết liệt và những thành công vang dội trong sự nghiệp, mà còn bởi tư cách mẫu mực cả trong và ngoài sân đấu. Nadal chia sẻ rằng thể thao chính là ngôi trường của cuộc đời anh.
"Ngay từ khi còn bé, thể thao đã là trường học của tôi, thậm chí là trường đại học của tôi", anh nói. "Những gì tôi học được trên sân đấu luôn theo tôi cả trong quần vợt lẫn cuộc sống. Thể thao đã dạy tôi giá trị của kỷ luật, dạy tôi rằng mình không hơn ai cả. Vì trong các giải đấu, cũng như trong cuộc sống, không ai có thể chiến thắng mọi lúc".
Vy Anh