Chia sẻ với VnExpress, chị Thu Anh (Hà Nội) có con tháng 9 này vào lớp 1 lo lắng khi nhắc chuyện con gái người bạn năm ngoái bị trầm cảm, sợ đến trường vì cô giáo chê học chậm, kém các bạn. Lý do là cháu không tham gia các lớp học viết chữ, tiếng Anh... trước khi vào năm học như hầu hết bạn khác.
Rút kinh nghiệm từ người bạn, đầu năm 2015, chị Thu Anh đã ráo riết tìm lớp luyện chữ cho con. "Tôi không hướng cháu vào trường điểm nhưng rất lo con bị học chậm, thiệt thòi hơn các bạn nếu không tham gia khóa tiền lớp 1", chị nói.
Sau Tết nguyên đán 2015, anh Hoàng Minh (Quảng An, Hà Nội) cũng bắt đầu cùng con "cắp cặp" đến nhà một giáo viên lớp 1 để con học thêm trước khi vào năm học mới. Đều đặn tuần 2 buổi, mỗi buổi kéo dài 90 phút, con trai anh được luyện cách cầm bút, làm quen với con chữ, cùng 10 bạn nhỏ khác. Chi phí mỗi buổi là 50.000 đồng.
"Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cấm việc dạy học trước nhằm tạo sự cân đối, công bằng về mặt kiến thức giữa các học sinh trong thời gian đầu đi học con chữ. Tuy nhiên, chẳng ai hưởng ứng và tình trạng lách luật vẫn diễn ra. Nếu các bạn trong lớp đều học trước, con mình không biết gì sẽ rất bị tách biệt, học hành căng thẳng, lớp đông cô giáo cũng không chỉ dẫn tận tình được", anh Minh tâm sự.
Để con đỗ vào trường điểm hoặc sau khi vào học chính thức không bị bỡ ngỡ so với các bạn cùng lớp, nhiều phụ huynh đã cho con tham gia các lớp học tiền lớp 1. Ảnh minh họa.
Nhiều phụ huynh muốn con vào trường chất lượng cao như tiểu học Nguyễn Siêu, Đoàn Thị Điểm, Lê Quý Đôn... lại càng sốt sắng. Những trường này năm nào cũng đông nghẹt học sinh đăng ký và tỷ lệ chọi, thi đầu vào căng thẳng chẳng khác nào thi đại học.
"Phải cho con đi học thêm trước lớp 1 vì càng lúc càng nhiều trường tổ chức thi đầu vào bằng trắc nghiệm IQ và kiểm tra khả năng kể chuyện, ngoại ngữ, nhận biết, ghi nhớ, diễn đạt, phát âm, thể chất... Nếu con không làm quen với các dạng đề trường ra thì khó lòng vượt được kỳ sát hạch. Chưa kể, tỷ lệ chọi vào trường điểm cao ngất 1 chọi 3-4 học sinh", chị Mai Lan (Mỹ Đình, Hà Nội) than thở.
Trên một số diễn đàn dành cho cha mẹ, topic "chuẩn bị cho con vào lớp 1" nóng từ cuối năm 2014. Rất nhiều phụ huynh đã chia sẻ băn khoăn chọn trường nào cho con học lớp 1, học luyện chữ, tiếng Việt, Toán, tiếng Anh, kỹ năng sống... ở đâu để con có cơ hội đỗ vào trường chất lượng cao.
Một bà mẹ tâm sự trên diễn đàn từ cuối năm 2014: "Tháng 9 năm sau con mình vào lớp 1 mà cả nhà lo lắng quá. Mình tính cho con vào tiểu học Nguyễn Siêu hoặc Đoàn Thị Điểm, nhưng các trường này năm nào cũng đông nghẹt học sinh đăng ký, tỷ lệ chọi cao vút. Do đó, mình muốn cho con đi học thêm để quen với cách ra đề của trường, sau học hành cũng đỡ vất vả".
Đề luyện thi vào lớp 1 của một trường tiểu học có tiếng ở Hà Nội.
Nắm bắt nhu cầu thực tế của phụ huynh, nhiều trường tiểu học đã mở câu lạc bộ "Tuổi thơ", "Hành trang vào lớp 1" như trường Đoàn Thị Điểm, Ban Mai, Brendon... Các lớp này hoạt động từ đầu tháng 2 với mỗi buổi một tuần, rèn khả năng phát triển ngôn ngữ, tư duy, âm nhạc, mỹ thuật và không thể thiếu các môn tiếng Việt, Toán, Ngoại ngữ. Các bé sẽ học cả ngày, được ăn bữa trưa, bữa nhẹ buổi chiều, chi phí khoảng 2-5 triệu đồng một khóa.
Một số giáo viên tiểu học đã đứng ra mở hoặc nhóm phụ huynh tổ chức rồi mời cô về dạy cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1 cũng hoạt động từ đầu năm với chi phí từ 50.000 đến 150.000 đồng/buổi.
Thạc sĩ Lê Thị Lan Anh, Phó viện trưởng Phát triển giáo dục và trí tuệ Việt, cho rằng việc dạy trẻ trước khi vào lớp 1 luôn có tính hai mặt. Với trẻ nhút nhát, ít giao tiếp với người lạ, việc tìm một môi trường khác ngoài trường mầm non cho trẻ tiếp xúc là rất nên. Tuy nhiên, với các bạn này, việc tham gia khóa tiền lớp 1 để tăng sự tự tin, tương tác với bạn đồng lứa, làm quen môi trường mới chứ không chỉ đi học chỉ để biết viết, biết số.
Những trẻ đã khá tự tin, khả năng hội nhập tốt, có kỹ năng tự phục vụ bản thân... thì thay vì cho trẻ đi học nên hướng trẻ vào các hoạt động ngoại khóa. Theo thạc sĩ Lan Anh, sự phân bổ chương trình học ở mầm non và tiểu học khá xa nhau. Nếu như mầm non, trẻ vẫn được chơi nhiều hơn học thì lên lớp 1, trẻ học tập trung hơn chơi. Các tiết học nối tiếp nhau, khoảng thời gian nghỉ trưa, ăn nhẹ cũng khác. Do đó, một em bé nếu chưa từng tiếp xúc với môi trường học khác ngoài trường mầm non, rất có thể sẽ gặp trở ngại khi vào lớp 1.
"Những trở ngại này đến từ tâm lý hơn là việc học chữ, học số. Hiện tượng trẻ sốc tâm lý khi vào lớp 1 cũng một phần do người lớn chuẩn bị tâm lý, tâm thế và kỹ năng cho trẻ chưa tốt", thạc sĩ Lan Anh đánh giá.
Minh Hiếu
* Tên nhân vật đã thay đổi.