Từ đầu tháng 4, bà Nguyễn Thị Luyến (phường Hiệp Bình Phước, quận Thủ Đức) thuê hai gia sư môn Toán và Văn dạy kèm cho con gái đang học lớp 9 trường THCS Hiệp Bình với mục tiêu đậu lớp 10 THPT Nguyễn Hữu Huân.
"Đây là trường cấp ba tốt nhất ở quận nên rất đông học sinh đăng ký, điểm chuẩn mọi năm cũng cao lắm nên tôi phải tăng tốc cho con mới hy vọng cạnh tranh được", bà Luyến cho biết.
Hiện, con gái bà Luyến có ba bận học mỗi ngày, ban ngày học ở trường và đi học thêm ở nhà thầy cô, buổi tối học tại nhà với gia sư. Việc học kéo dài triền miên cả tuần, đến 23h hằng ngày mới kết thúc và chỉ được nghỉ mỗi buổi chiều chủ nhật.
Dù cánh cửa vào lớp 10 các trường trung học phổ thông công lập tại TP HCM được Sở Giáo dục đánh giá khá rộng, song các phụ huynh vẫn không yên tâm cho “cuộc đua” này. Họ cho cuộc thi "căng" không kém kỳ thi vào các trường đại học.
Cũng với mong muốn con đậu vào trường cấp ba công lập, chị Nguyễn Kim Anh – phụ huynh học sinh lớp 9 THCS Trường Chinh (quận Tân Bình) – bỏ 2 triệu đồng mỗi tháng thuê gia sư dạy kèm Toán cho con, từ đầu tháng 3.
Ngoài công việc, gần như thời gian còn lại trong ngày chị Anh theo sát việc học của con, từ lớp học chính đến lớp học thêm. "Nỗi lo lớn nhất lúc này là con tôi phải thi kết thúc học kỳ 2 tốt để đạt được học lực khá cả năm. Tiếp đó mới hy vọng đậu vào lớp 10 trường công lập", chị nói.
Trong khi đó, với lực học trung bình của con, phụ huynh em Bảo - lớp 9 THCS Lương Thế Vinh (quận 3) – không "mơ" đến các trường chuyên, trường tốp trên nhưng quyết phải vào được trường THPT công lập.
Tuy nhiên, để đảm bảo suất vào trường này, ngay từ đầu năm học cha của Bảo cho con học thêm ba môn Toán, Văn, Anh và mới đây đăng ký thêm lớp ôn thi cấp tốc vào lớp 10 môn Toán vào buổi tối ở một trung tâm luyện thi.
Buổi sáng, Bảo học chính khóa, buổi chiều tham gia lớp phụ đạo trên trường và chiều tối lại đến lớp học thêm hoặc lớp ôn thi cấp tốc. Mỗi ngày học của Bảo kéo dài từ 7h đến 21h với các bữa ăn vội ngoài đường. "Dù học trung bình nhưng cũng ráng cho con vô công lập chứ rớt ra ngoài, học ở các trung tâm giáo dục thường xuyên thì tội nó", cha Bảo chia sẻ.
Trước kỳ vọng vào trường công lập của cha mẹ, phần đông học sinh lớp 9 rất căng thẳng và mệt mỏi. Chi - nữ sinh THCS Tân Bình (quận Tân Bình) - nói rằng mỗi ngày phải dành 14–15 giờ bên sách vở với chút thời gian ngắt quãng để nghỉ ngơi, di chuyển nơi học.
Các năm học trước Chi đều đạt danh hiệu học sinh giỏi nên việc đậu vào trường công lập là nhiệm vụ buộc phải hoàn thành mà cha mẹ giao cho em. "Lúc nào đầu em cũng căng như dây đàn. Bài vở, con số cứ quay cuồng ngay cả lúc ngồi ăn hay đi ngủ", cô bé than.
Một giáo viên trường THCS ở quận 3 kể, mới đây, nữ sinh lớp 9 của trường đã ngất lịm tại lớp mà nguyên nhân là mỏi mệt do phải học thêm, luyện thi quá nhiều.
Hiện, một số trường THCS cũng mở các lớp phụ đạo cho học sinh lớp 9 vào buổi chiều để củng cố kiến thức cho các em thi tốt học kỳ 2 cũng như thi tốt vào lớp 10. Đồng thời, các trường cũng khuyên phụ huynh chỉ cần cho con em học tốt kiến thức mà giáo viên truyền dạy trên lớp là có thể đậu vào trường công lập. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn không yên tâm và tìm đến các trung tâm ôn luyện bên ngoài.
Hiện, nhiều trung tâm luyện thi tại TP HCM tăng cường mở các lớp ôn thi vào lớp 10 cấp tốc với giá một môn học 600.000–800.000 đồng mỗi tháng (học từ 2 đến 3 buổi mỗi tuần). Các trung tâm gia sư cũng ráo riết tuyển gia sư dạy kèm với học phí một triệu đồng mỗi tháng nếu gia sư là sinh viên và trên 1,5 triệu đồng với gia sư là giáo viên.
Bên cạnh đó, nhiều trung tâm ôn thi của trường THPT trên địa bàn TP HCM cũng mở các lớp ôn luyện vào lớp 10 với học phí hàng tháng 250.000–350.000 đồng mỗi môn.
"Cuộc đua" vào lớp 10 năm học 2016–2017 sẽ diễn ra trong hai ngày 11 và 12/6 với khoảng 80.000 học sinh tham gia. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM, 80% học sinh sẽ vào các trường THPT công lập và 20% còn lại sẽ học chương trình THPT tại các trường ngoài công lập, trung tâm giáo dục thường xuyên hoặc các trường nghề.
Theo hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM, đề thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay sẽ tập trung các câu hỏi để thí sinh giải quyết những tình huống thực tiễn nhằm hướng tới phát triển năng lực của học sinh. Thí sinh muốn làm tốt bài thi phải thông hiểu kiến thức, có kỹ năng phân tích, tổng hợp, sáng tạo chứ không phải học thuộc lòng như trước đây.
Tiến sĩ Lê Trọng Tín, Hiệu trưởng THCS và THPT Nguyễn Khuyến (quận Tân Bình) cho hay, đề thi tuyển vào lớp 10 nhiều năm nay đều tập trung kiến thức đã được học trong chương trình. Do đó, chỉ cần nắm chắc kiến thức cơ bản và ôn bài tốt, học sinh có thể đậu vào trường công lập như mong muốn.
Theo ông Tín, việc phụ huynh lo lắng và cho con theo học lớp luyện thi cấp tốc là điều dễ hiểu bởi tính chất quan trọng của kỳ thi. Tuy nhiên, nếu bắt các em học quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và đôi khi phản tác dụng.
Mạnh Tùng
* Tên phụ huynh và học sinh được thay đổi