Hôm 6/10, lần đầu tiên Ủy ban Giám sát và Cải tổ Chính phủ của Hạ viện Mỹ tiến hành buổi điều trần về các vấn đề liên quan tới cuộc khủng hoảng tài chính, khi mà cơn bão này tiếp tục tăng cấp tại Mỹ và tràn sang các khu vực châu Á, châu Âu.
Phát biểu khai mạc phiên làm việc, Chủ tịch Ủy ban, ông Henry Waxman nhận định khủng hoảng tín dụng đang đe dọa toàn bộ nền kinh tế. "Để nền kinh tế ổn định trở lại, có hai bước cần làm. Trước hết phải tìm hiểu chính xác sai lầm nào dẫn tới tình trạng như hiện nay. Từ đó chúng ta sẽ có bước cải tổ cách hữu hiệu", ông Waxman nói thêm.
Ông Richard Fuld, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành (CEO) ngân hàng đầu tư đã phá sản Lehman Brothers, thuộc nhóm đầu tiên trả lời chất vấn. Suốt 2 tiếng đồng hồ, các thành viên ủy ban xoáy sâu vào thu nhập, khả năng quản lý và chiến lược tài chính của ông. Chủ tịch Ủy ban đề nghị trả lời về chuyện ông Fuld đã được trả tổng cộng 480 triệu USD suốt từ năm 2000 đến nay. Tuy nhiên, vị lãnh đạo của ngân hàng đầu tư lớn thứ 4 Mỹ cho biết con số thực tế chỉ là 300-350 triệu USD.
 |
|
"Cho tới cái ngày thân xác tôi chôn vùi dưới đất, tôi vẫn chưa hết trăn trở", ông Fuld tỏ ra buồn rầu về sự sụp đổ của Lehman Brothers khi trả lời chất vấn trước ủy ban hôm 6/10. Ảnh: Reuters. |
"Ngài hưởng trọn số tiền này bằng cách đem lại rủi ro cho nhiều người khác. Hệ thống sinh lợi đã phục vụ đắc lực cho các ngài, nhưng dường như không mang lại lợi ích cho phần còn lại của đất nước và các công dân có nghĩa vụ nộp thuế, những người đang gánh trên vai số tiền 700 tỷ USD cứu trợ nền kinh tế", ông Waxman gay gắt nói.
Chủ tịch Ủy ban cũng chỉ trích ông Fuld đã đòi khoản thưởng nhiều triệu đôla để rời bỏ chức vụ, chỉ vài ngày trước khi ngân hàng phá sản. Các tài liệu của ủy ban cho thấy, vào ngày 11/9, Lehman có kế hoạch chi 18,2 triệu USD cho hai lãnh đạo điều hành vừa bị sa thải và bồi thường 5 triệu USD cho một vị khác tự xin nghỉ trước đó. 4 ngày sau khi dự định thông qua khoản chi trả đặc biệt này, Lehman phải nộp đơn phá sản, làm chao đảo thị trường tài chính toàn cầu.
 |
|
Ông Fuld rời Capitol Hill trong vòng vây của những người phản đối. Ảnh: AP. |
"Chúng tôi có một ủy ban giải quyết các vấn đề lương thưởng. Họ dành nhiều thời gian và công sức để đảm bảo quyền lợi của ban điều hành và người lao động song hành với các cổ đông", ông Fuld lý giải về các khoản tiền mình được nhận. Ông cho biết thêm Lehman đã cố gắng hết sức để hạn chế rủi ro và tự cứu mình, song đành thất bài trước cuộc khủng hoảng niềm tin trên phố Wall.
"Ngài có cho như vậy là công bằng?", Chủ tịch Ủy ban Waxman ám chỉ chuyện ông Fuld bỏ túi hàng trăm triệu USD còn các cổ đông trắng tay khi ngân hàng phá sản.
"Đây là nỗi đau. Và nó còn theo tôi cho tới những giây phút cuối đời. Cho tới cái ngày thân xác tôi chôn vùi dưới đất, tôi vẫn chưa hết trăn trở", Fuld buồn bã trả lời. Ông cho biết đã thức trắng nhiều đêm trăn trở tìm cách vực Lehman khỏi nguy cơ phá sản.
Theo kết luận điều tra ban đầu, Fuld chỉ là nạn nhân trong cuộc đổ vỡ của Lehman cũng như hệ thống tài chính. Gần cuối phiên chất vấn, ông Waxman công bố bức thư điện tử do Fuld gửi hồi tháng 6. Trong đó vị CEO Lehman từng bác bỏ đề nghị của ban điều hành về chuyện thưởng hoành tráng cho tầng lớp cấp cao trong ngân hàng nhằm phát đi thông điệp mạnh mẽ với nhân viên và giới đầu tư rằng tình hình hoạt động vẫn ổn. Lá thư có đoạn: "Đừng lo lắng. Họ cũng là những người chỉ biết lo cho túi tiền của mình mà thôi".
Song Linh (theo BBC, AP)