Giữa năm 2013, khi nạn “sưa tặc” hoành hành ở thủ đô, Phó chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Sửu đã ký văn bản đồng ý với các đề xuất của Sở Xây dựng trong việc quản lý, bảo vệ cây sưa đỏ trên địa bàn. Theo đó, trong công tác trồng cây đông xuân và trồng cây thay thế sau khi chặt hạ không lựa chọn sưa đỏ để trồng trên các tuyến đường thủ đô. Những cây sưa có đường kính nhỏ, trồng đơn lẻ được dịch chuyển về các công viên kín hoặc vườn hoa để thuận tiện quản lý và bảo vệ.
Trong Quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa và hồ của thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, Hà Nội đưa ra danh sách gợi ý trồng 22 loại cây xanh đô thị, trong đó có ngũ gia bì, đa, tếch, bàng, trúc đào, nguyệt quế, long não, phượng…, nhưng không có vàng tâm.
Tuy nhiên, tháng 2/2015 lãnh đạo thành phố đã ký văn bản chấp thuận chủ trương theo đề nghị của nhà tài trợ, thay thế toàn bộ cây xanh trên đường Nguyễn Chí Thanh bằng cây vàng tâm - cây nằm trong sách đỏ. Việc thay thế cây trên tuyến đường này sau đó gặp phản ứng dữ dội của người dân và các chuyên gia thực vật vì cây vừa không đúng chủng loại, vừa không phù hợp để trồng trong đô thị. Chủ tịch Hà Nội đã phải yêu cầu dừng thay thế cây xanh để rà soát. Một đoàn thanh tra liên ngành của thành phố cũng được thành lập để thanh tra toàn diện việc chặt hạ, thay thế cây xanh trên địa bàn thành phố.
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 1/4, người phát ngôn Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết thành phố Hà Nội đã có báo cáo gửi Thủ tướng về tình hình chặt hạ, thay thế cây xanh và đề xuất các giải pháp xử lý. Thủ tướng yêu cầu Hà Nội khẩn trương thanh tra, làm rõ, kết luận và xử lý nghiêm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân theo quy định. Bên cạnh đó phải rà soát, đánh giá các biện pháp, cách thức tổ chức thực hiện để kịp thời điều chỉnh biện pháp, cách làm không phù hợp.
"Thủ tướng cũng yêu cầu Hà Nội tăng cường quản lý cây xanh đô thị trên địa bàn theo đúng quy định và thông tin kịp thời, đầy đủ, công khai, minh bạch và tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học, nhân dân, tạo sự đồng thuận trước khi thực hiện", Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên cho hay.
Cùng ngày, Chủ tịch UBND Hà Nội đã có văn bản chỉ đạo xử lý “vụ chặt cây xanh” trên địa bàn theo chỉ đạo của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải. Theo đó, ông Thảo yêu cầu các đơn vị chức năng khẩn trương thanh tra việc cải tạo, thay thế cây xanh trên địa bàn, làm rõ, kết luận và báo cáo đề xuất thành phố xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân theo quy định.
Võ Hải