Giá vàng cao kỷ lục đã kéo theo hàng dài người xếp hàng mua bán. Ở tầng hai trung tâm thương mại Global Harbor ở Thượng Hải, xuất hiện "cây ATM" cỡ bằng máy gắp thú trở thành giải pháp thay cho tiệm vàng truyền thống.
"Cây ATM" này có khả năng kiểm định độ tinh khiết của vàng sau khi nung chảy ở 1.200 độ C, cập nhật giá trực tuyến và thanh toán bằng chuyển khoản ngân hàng nhanh chóng, không mặc cả.
Vàng của bà He Xiaofang nặng 89,74 gram, độ tinh khiết 99,99%. Theo giá niêm yết của Sở giao dịch vàng Thượng Hải thời điểm đó là 781,70 tệ mỗi gram, máy đã tính toán số tiền thanh toán, trừ đi phí dịch vụ 1.615 tệ. Trong vòng 15 phút, giá vàng đã tăng thêm 7 tệ mỗi gram khiến bà He càng thêm mừng.
Máy tiến hành bước kiểm định lần hai bằng cách nung chảy vàng để tính độ tinh khiết. Quá trình mất khoảng 20 phút, khách hàng có thể theo dõi trực tiếp qua màn hình phía trên. Khi kết quả trùng khớp lần đầu, bà Hạ nhập thông tin tài khoản ngân hàng, xác nhận với nhân viên và hoàn tất giao dịch.
Máy ATM vàng đầu tiên của Thượng Hải đang hoạt động.
Từ tuần trước, Le Chunxiang, nhân viên phụ trách vận hành máy, ghi nhận lượng người sử dụng tăng vọt do giá vàng leo thang. Máy hoạt động liên tục từ 10h đến 22h, thực hiện khoảng 30 giao dịch mỗi ngày. Vào những đêm cao điểm, cô phải làm việc đến tận nửa đêm.
Theo cô, khoảng 70% người dùng là phụ nữ địa phương trong độ tuổi 50 đến 70. "Họ thường đến vào ban ngày, mang theo vàng trang sức kiểu cũ bán lấy tiền mặt", cô nói. Chính việc kiểm định miễn phí và không gây hư hại cũng khiến nhiều người tò mò muốn thử.
Vàng từ lâu đã mang giá trị văn hóa sâu sắc tại nhiều nền văn hóa, là biểu tượng của sự thịnh vượng và may mắn. Truyền thống tặng vàng trong dịp cưới hỏi, sinh nở hay lễ Tết khiến nó trở thành kênh tích lũy tài sản ưa chuộng, đặc biệt với người lớn tuổi.
Tuy nhiên, theo Hội đồng Vàng Thế giới, nhóm người mua trong độ tuổi 35 đến 55 vẫn dẫn đầu về sức mua, trong khi thế hệ trẻ đang nhanh chóng bắt kịp. Những người sinh sau năm 1990 hiện chiếm hơn một nửa số người tiêu dùng vàng tại Trung Quốc và nhóm tuổi từ 18 đến 34 chiếm hơn 1/3 tổng doanh số trang sức vàng bán lẻ. Với nhiều người trẻ, vàng là một khoản đầu tư cho tương lai.
Khách hàng xếp hàng tại máy ATM vàng đầu tiên của Thượng Hải, ngày 16 tháng 4 năm 2025. Ảnh: Sixthtone
Để giao dịch tại "ATM vàng", nhiều người phải chờ tới ba tiếng. Zhang Yewan, ngoài 30 tuổi, cuối cùng cũng đến lượt vào lúc 20h, sau ba tiếng xếp hàng.
"Các tiệm thường quảng cáo 'thu mua giá cao', nhưng giá thực tế rất mập mờ, tôi cũng không tin tưởng hoàn toàn vào cách họ định giá", anh nói. "Với máy, ít nhất quy trình chuẩn hóa và minh bạch. Dù giá có chênh lệch chút ít, tôi vẫn tin vào công nghệ hơn".
Zhou Xiaopu, 55 tuổi, cũng đồng tình. Ông đi cùng vợ, mang theo một chiếc vòng tay 5 gram, chủ yếu vì tò mò. Ông cho rằng sức hút của chiếc máy nằm ở sự đơn giản, rõ ràng và không phải trò chuyện quá nhiều. "Người thời nay thích tránh tiếp xúc trực tiếp với người khác", ông nói.
So với các chuỗi trang sức lớn, thường thu mua vàng theo giá nội bộ cố định, nhiều khách hàng đánh giá cao giá cập nhật theo thời gian thực và mức phí minh bạch của ATM.
Đưa vàng vào kiểm tra. Ảnh: Sixthtone
Ông Zhou từng thử cả tiệm vàng tư nhân lẫn nhà nước. Với ông, tiệm tư hay rao giá cao nhưng dễ xảy ra tranh cãi, còn tiệm nhà nước giá thấp và thái độ lạnh nhạt. "Máy ATM đơn giản, rõ ràng, dễ chịu", ông nhận xét.
Chiếc máy này do Tập đoàn Kinghood có trụ sở tại Thâm Quyến phát triển, hiện được triển khai tại khoảng 100 thành phố khắp Trung Quốc. Tại Thượng Hải, một chiếc máy thứ hai đang chuẩn bị đưa vào hoạt động.
Bảo Nhiên (Theo Sixthtone)