![]() |
PGS.TS. Sophia Leonhitdona Korchikova. |
Nhà giáo S.L. Korchikova năm nay đã bước vào tuổi 86, ở độ tuổi này hầu hết mọi người đã nghỉ ngơi, hoặc sức khỏe có thể bị yếu,… nhưng nhà giáo S.L. Korchikova vẫn còn rất khỏe, đi lại nhanh nhẹn, tháo vát, giọng nói còn rất trong…
Tiếp chúng tôi vào một buổi chiều trước ngày kỷ niệm lần thứ 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại nhà riêng ở thành phố Mátxcơva, bà rất vui vẻ, trọng khách và cho chúng tôi biết về công việc hiện nay, lòng kính phục Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như những tình cảm của những lưu học sinh Việt Nam từng là học trò của bà và những suy nghĩ về đất nước, con người Việt Nam xưa và nay.
Nhà giáo S.L. Korchikova tốt nghiệp Đại học sư phạm Lênin năm 1945, từ đó bà trở thành nhà giáo công tác liên tục đến bây giờ. Bà là PGS.TS ngôn ngữ học, bà giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu sinh tại Trường đại học tổng hợp quốc gia mỏ địa chất Matxcơva. Bà cho biết, hàng tuần bà vẫn đến trường làm việc và giảng dạy 3 ngày, những ngày cuối tuần bà thường đi tàu hỏa về nghỉ tại nhà riêng (đacha) của mình cách thành phố Matxcơva 380 km, những điều này thật là khó có ở một con người ở lứa “tuổi xưa nay hiếm”.
![]() |
Nhà giáo S.L Korchikova phát biểu tại lễ kỷ niệm 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh do Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga tổ chức ngày 16/5/2010. |
Một sự may mắn và bây giờ đã trở thành một vinh dự trong cuộc đời làm nhà giáo của bà, đó là bà đã giảng dạy tiếng Nga “cho 100” lưu học sinh đầu tiên của Việt Nam từ năm 1954, khi ấy bà mới 30 tuổi. Không thể nhớ hết những học trò Việt Nam cần cù, thông minh, học giỏi… bà nhớ lại, trong số đó có nguyên phó thủ tướng Vũ Khoan, nguyên đại sứ VN tại Liên Xô Hồ Huấn Nghiêm, dịch giả Thúy Toàn, nhà hóa học - họa sỹ Trần Quang Ngọc, họa sỹ Tô Liên, ông Nguyễn Đăng Nguyên, bà Nguyễn Tuyết Minh,… tất cả những học trò năm xưa của bà đã và đang làm việc trên nhiều lĩnh vực quan trọng khác nhau trong công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước Việt Nam.
Nhân dịp nhân dân Việt Nam tổ chức kỷ niệm 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà giáo S.L. Korchikova đã kể lại cho chúng tôi nghe một câu chuyện mà những hình ảnh đó vẫn còn như in trong tâm trí của mình. Vào khoảng năm 1956 hay 1957 gì đó, bà được may mắn gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đại học tổng hợp quốc gia Matxcơva (MGU). Hôm đó được tin Bác Hồ đến thăm, tất cả lưu học sinh Việt Nam rất háo hức và hồi hộp chờ đón Bác. Bác đến trường và đi thẳng vào Ký túc xá, nơi sinh viên Việt Nam ở, Bác đi xem nhà ăn, xem phòng ở, nhà vệ sinh của sinh viên... Sau đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện, căn dặn sinh viên Việt Nam nhiều điều, nhưng Người cũng không quên nhắc nhở sinh viên Việt Nam nên ăn, ở sạch sẽ, gọn gàng… Nhà giáo S.L. Korchikova nói về cảm nhận lần đầu tiên được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự xúc động và đầy sự kính trọng, rằng: " Hồ Chí Minh là một vị Chủ tịch nước, một vị lãnh tụ của một dân tộc, mà sao giản dị, gần gũi lạ thường". Rất tiếc, ngày ấy cũng chưa có ai chụp ảnh cho nên đã không có những bức ảnh để lưu giữ lại. Nhưng nhân cách của một con người, và sự quý trọng của những người Việt Nam gặp Bác hôm đó, chính là những hình ảnh mãi mãi được khắc ghi trong tinh thần của bà. Bà kể tiếp, chị Hồ Thị Lan, ngày ấy được cử làm đại diện lưu học sinh Việt Nam chuẩn bị phát biểu báo cáo với Bác Hồ. Việc chuẩn bị đã rất chu đáo từ trước, nhưng khi gặp Bác, chị Lan vui mừng, xúc động đến không còn nhớ gì nữa. Chủ tịch Hồ Chí Minh - là một con người có sự cuốn hút mãnh liệt.
Là những người học trò, học đã lâu, thời gian và không gian cách trở, nhưng tình cảm thầy và trò không bao giờ phai nhạt. TS. Korchikova rất xúc động tâm sự với chúng tôi, những học sinh Việt Nam ngày ấy họ vẫn thường xuyên liên lạc thăm hỏi cô giáo trẻ năm xưa của mình. Nhà giáo S.L. Korchikova được vinh dự mời sang Việt Nam 2 lần, hai chuyến đi đó đã để lại những kỷ niệm, tình cảm thật sâu đậm, không thể nào quên. Đó là vào tháng 10/2007 do Phó thủ tướng Vũ Khoan mời cô giáo cũ của mình sang thăm Việt Nam, và mới đây vào tháng 1/2010 nhà giáo S.L. Korchikova được Ban tổ chức “Cuộc gặp gỡ thầy trò Xô - Việt” mời sang Việt Nam tham dự cuộc gặp gỡ lịch sử này.
Sau những chuyến đi Việt Nam, đặc biệt là lần đi gần đây, đã để lại cho bà nhiều ấn tượng đẹp. Đó là những tình cảm chân thành, trân trọng của nhiều thế hệ học trò Việt Nam đã dành cho bà thật là ấm áp, gần gũi khó có. Bà rất thú vị với những món ăn đặc sản Việt Nam đạm bạc ở nhà hàng nổi Hồ Tây, những tô phở chỉ có ở Việt Nam giữa lòng Hà Nội, những cử chỉ luống cuống khi phải ăn bằng 2 chiếc đũa tre Việt Nam…
Những ngày ở Việt Nam, bà được Ban tổ chức cuộc gặp gỡ thầy trò Xô - Việt đưa đi tham quan nhiều di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh nổi tiếng như Trường Đại học đầu tiên ở Việt Nam - Quốc Tử giám, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, hồ Gươm… được nghỉ mát tại Hạ Long - một danh thắng cảnh, một di sản văn hóa, kỳ quan thiên nhiên tuyệt vời của thế giới. Ở đó bà biết được có một hòn đảo nhỏ mang tên nhà du hành vũ trụ Titốp, hòn đảo này do chính Bác Hồ đặt tên. Những kỷ vật được những học trò Việt Nam tặng bà sau hai chuyến đi, bà đã dành 1 góc trang trọng trong phòng khách nhà bà để trưng bày. Nhìn góc trưng bày đó, bất kỳ người Việt Nam nào cũng thấy rõ được bản sắc Việt Nam trong một căn nhà của một nhà giáo Nga.
Khi hỏi bà cảm nghĩ thế nào về đất nước và con người Việt Nam, Nhà giáo S.L. Korchikova cười rất vui và khen: "người Việt Nam hiền lành, chăm chỉ, tốt bụng, luôn tôn trọng người lớn tuổi và giữ gìn phát triển những phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc. Việt Nam có nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, khí hậu ấm áp, hoa và trái cây phong phú, luôn có nhiều quanh năm. Là một đất nước ổn định chính trị, an ninh tốt, du lịch hấp dẫn, chính hoạt động du lịch là tạo cho Việt Nam có mối quan hệ gần gũi hơn với các dân tộc khác trên thế giới. Một đất nước có nhiều loại hình nghệ thuật hấp dẫn như múa rối nước, vẽ tranh dân gian Đông hồ, hát Quan họ, hát Ả đào… Ngày xưa một đất nước Việt Nam rất nhiều xe đạp và bây là một đất nước có nhiều xe máy và ô tô…"
Chúng tôi cũng như những học trò năm xưa của một nhà giáo lão thành, xin kính chúc bà luôn luôn mạnh khỏe, sống có nhiều niềm vui và hẹn vào một dịp khác sẽ trở lại thăm bà.
Nguyễn Thế Dũng, nghiên cứu sinh tại trường MGU - Matxcơva (viết từ Nga)