Cùng mẹ từ Hà Nội vào TP HCM nhận giải cuối tuần qua, Khang Thịnh cho biết: "Em rất vinh dự. Vào chung khảo hạng mục sách Thiếu nhi là một phép màu". Cậu nói chỉ tranh thủ sáng tác lúc rảnh rỗi vì ưu tiên việc học. Nhờ mẹ - là độc giả trung thành - góp ý kiến thường xuyên, thúc đẩy mỗi ngày, Khang Thịnh hoàn thành bản thảo trong ba năm.
Trong khán phòng hôm nhận giải, trước hàng trăm người, Khang Thịnh tự tin kể chuyện viết sách, dù trước đó cậu lo lắng, đọc đi đọc lại tờ giấy phát biểu. Khi mọi người về hết, Thịnh mới nhìn giấy khen có tên mình, cười tủm tỉm. Cậu bé 13 tuổi viết sách từ cảm hứng sau khi đọc truyện Nhật ký chú bé nhút nhát (2007) của tác giả Jeff Kinney.
Khang Thịnh lấy chất liệu từ cuộc sống của cậu để thổi hồn vào những nhân vật. Tương tự tác giả, Alvin thích chơi game, khám phá khoa học và muốn trở thành youtuber. Thịnh cho biết mẹ của cậu là hình mẫu cho người mẹ trong truyện - nghiêm khắc dạy điều hay lẽ phải, nhưng tâm lý, cho con tự do phát triển. Alvin được cha cho phép chơi game, còn ngoài đời Thịnh không được thoải mái như thế.
Thịnh đặt bối cảnh tác phẩm ở Mỹ. Để tạo các tình tiết, cậu nghiên cứu phim, sách vở nói về cuộc sống trẻ em ở nước ngoài. Truyện kể về cậu bé Alvin hiếu động, nghịch ngợm nhưng tò mò, thích khám phá. Nhân vật phải chuyển trường, gặp những người bạn mới, gây ra những chuyện "dở khóc dở cười". Sách hơn 200 trang được trình bày theo dạng nhật ký. Tác phẩm gồm bốn chương - Khu phố mới và trường mới, Suốt học kỳ, Cậu bé đặc biệt, Sự giác ngộ - là quá trình Alvin từ bỡ ngỡ đến yêu ngôi trường mới.
Ngoài ra, sách thể hiện nỗi trăn trở, thất vọng, buồn tủi của cậu bé, sau cùng hướng đến niềm vui, hy vọng. Ở Mỹ hay Việt Nam, trẻ con đều cần yêu thương và được chia sẻ về sở thích. Khi cha mẹ quan tâm đúng mực, ủng hộ hết mình, con cái sẽ phát triển lành mạnh và tự tin vào bản thân. Tác giả nói lên ước muốn được giáo viên, ba mẹ tôn trọng, lắng nghe.
Tiến sĩ Quách Thu Nguyệt - thành viên hội đồng trao giải - nhận xét Khang Thịnh xây dựng các nhân vật hồn nhiên, không gò bó trong khuôn khổ. Alvin xưng hô cậu - tớ với độc giả, không ngại bộc lộ các suy nghĩ điên rồ nhất. Nhân vật này là điển hình cho trẻ em ở bất cứ nơi đâu, hay ngủ gật, trốn học, giấu bố mẹ những bài điểm xấu...
Nguyễn Khang Thịnh sinh năm 2007, học lớp bảy tại Hà Nội. Năm 2017, cậu nhận giải Potential Translator - Dịch giả tiềm năng tại cuộc thi Đi tìm Đại sứ văn học Ireland. Cậu là cộng tác viên của nhiều báo dành cho thiếu niên, học trò. Thịnh dự định viết sách bằng tiếng Anh để chia sẻ với người bạn quốc tế.
Sách Hay là giải thưởng độc lập, được độc giả và các học giả bình chọn, do Viện giáo dục IRED, Dự án Khuyến đọc Sách Hay và Sáng kiến OpenEdu đồng tổ chức. Qua 10 mùa, chương trình luôn thu hút đông đảo giới thức giả, doanh nhân, nhà giáo, nhà báo tham dự. Mùa tới, giải không tổ chức thường niên mà sẽ diễn ra hai năm một lần.
*Kết quả giải Sách Hay 2020 ở bảy hạng mục
Quỳnh Quyên