Hôm 24/1, Tổng giám đốc FIDE, ông Emil Sutovsky chỉ trích Carlsen và nhóm cao thủ cờ vua thế giới. Ông cho rằng họ đã truyền bá thông tin sai lệch về việc liên đoàn đe dọa các kỳ thủ dự hệ thống giải Freestyle Chess Grand Slam Tour.
Sutovsky cho biết các kỳ thủ có hợp đồng ràng buộc với FIDE, không được phép dự giải nào có tên "World Championships" mà không do liên đoàn tổ chức. Hợp đồng này được ký tự nguyện, chứ không phải do FIDE ép buộc.
Magnus Carlsen trong ván đấu tại giải cờ chớp thế giới ở Phố Wall, thành phố New York, Mỹ tối 31/12/2024. Ảnh: FIDE
Freestyle Chess Grand Slam Tour là hệ thống giải cờ vua 960 có quỹ thưởng hàng triệu USD mỗi năm, do Freestyle Chess Players Club (FCPC) sáng lập. FCPC được chính Carlsen và triệu phú công nghệ Đức Jan Buettner sáng lập. Các thành viên FCPC gồm toàn cao thủ, có Elo cờ tiêu chuẩn trung bình 2.725 trở lên.
Carlsen và kỳ thủ số hai thế giới Hikaru Nakamura nhiều lần nói rằng FIDE đe dọa các kỳ thủ dự Grand Slam Tour. Trong khi, FIDE giải thích rằng ban đầu FCPC có ý định đặt tên giải là Freestyle Chess World Championship, trái với quy định của liên đoàn.
FIDE cũng đã hai lần tổ chức giải cờ vua 960 thế giới (World Chess960 Championship) năm 2019 và 2022, với chức vô địch lần lượt thuộc về Wesley So và Nakamura. Họ đang đàm phán với FCPC để đồng hành tổ chức hệ thống Freestyle Chess, nhưng phía Carlsen và Buettner chưa đồng ý.
"FIDE và cờ vua nói chung quan trọng hơn bất cứ cá nhân nào của làng cờ", ông Sutovsky nhấn mạnh.
Trong phỏng vấn hôm 26/1, Carlsen phản pháo phát biểu của Sutovsky. "Dĩ nhiên tôi không đặt mục tiêu trở thành nhân vật quan trọng hơn cờ vua", kỳ thủ 19 lần vô địch các giải thế giới của FIDE nói. "Nhưng tôi có quyền lên tiếng khi thấy có gì đó không ổn. Có những tổ chức nhất định cần tôi hơn là tôi cần họ. Cờ vua luôn quan trọng hơn tôi, nhưng với các tổ chức cờ vua thì không phải vậy".
Carlsen và FIDE bắt đầu mâu thuẫn từ khi anh bỏ ngôi Vua cờ năm 2022. Khi đó, kỳ thủ Na Uy muốn điều chỉnh thể thức thi đấu 14 ván cờ tiêu chuẩn trong 20 ngày chung kết thế giới, bằng cách đưa cờ nhanh hoặc cờ chớp vào trận đấu. Tuy nhiên, đề xuất của Carlsen không được FIDE thông qua.
Với tầm ảnh hưởng với làng cờ, Carlsen đã phối hợp sáng lập hệ thống giải trực tuyến Champions Chess Tour từ năm 2020, rồi đến Freestyle Chess Grand Slam Tour từ năm 2024. Trong lịch sử, cũng từng có Vua cờ tách khỏi FIDE để lập tổ chức đối nghịch, đó là Garry Kasparov.
Nội bộ FIDE cũng đang có những bất đồng quan điểm. Tại giải cờ nhanh, chớp thế giới ở New York, Mỹ cuối năm 2024, Carlsen đã bị đình chỉ một vòng đấu vì mặc quần bò. Anh quyết định bỏ giải cờ nhanh lẫn cờ chớp. Nhưng Chủ tịch FIDE Arkady Dvorkovich can thiệp và thuyết phục Carlsen trở lại đánh giải cờ chớp, cho phép anh mặc quần bò. Quyết định của ông Dvorkovich bị Sutovsky và Phó chủ tịch Viswanathan Anand phản đối.
Xuân Bình