Trong tháng 7, Hội Hô hấp Việt Nam phối hợp cùng MSD tổ chức hai buổi hội nghị khoa học với chủ đề "Dự phòng Bệnh do phế cầu khuẩn: Tầm quan trọng của bảo vệ đa týp huyết thanh". Hội thảo nhằm cập nhật thông tin về gánh nặng bệnh tật và ra mắt vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn với chỉ định bảo vệ có tầm phủ rộng đa týp huyết thanh, vừa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trong tháng 5.
Vaccine này giúp tạo miễn dịch chủ động phòng ngừa viêm phổi và nhiễm phế cầu khuẩn do các týp huyết thanh phổ biến, cho người có nguy cơ nhiễm bệnh từ 2 tuổi trở lên mà không giới hạn độ tuổi trần.

Các chuyên gia tại hội nghị "Dự phòng Bệnh do phế cầu khuẩn: Tầm quan trọng của bảo vệ đa týp huyết thanh" tại Hà Nội. Ảnh: MSD Việt Nam
Nhiễm phế cầu khuẩn là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, gây ra những bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, và nhiễm trùng máu. Năm 2021, thế giới ghi nhận 97,9 triệu trường hợp mắc mới nhiễm khuẩn hô hấp dưới do phế cầu khuẩn. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 50 tuổi, và người có bệnh mãn tính là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh do phế cầu cao nhất.
PGS. TS. BS Chu Thị Hạnh, Phó Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Trưởng khoa Hô hấp - Bệnh viện Tâm Anh Hà Nội, chia sẻ tại hội thảo: "Tại Việt Nam, phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi nhập viện ở người lớn và gây viêm màng não ở trẻ em dưới 5 tuổi".
Đến nay, đã có khoảng 100 týp huyết thanh được phát hiện, trong đó 23 týp gây nên 80 - 90% bệnh phế cầu xâm lấn (IPD) trên thế giới. Theo dữ liệu tại Mỹ giai đoạn 2010 - 2018, tỷ lệ mắc mới bệnh do phế cầu xâm lấn có xu hướng gia tăng ở những týp huyết thanh phế cầu không có trong các vaccine cộng hợp, từ 61% lên 77%.

PGS. TS. BS Chu Thị Hạnh, Phó Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Trưởng khoa Hô hấp - Bệnh viện Tâm Anh Hà Nội chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: MSD Việt Nam
PGS. TS. BS. Cao Hữu Nghĩa, Chủ nhiệm Bộ môn Khoa học Y sinh, Viện Pasteur TP HCM, bổ sung: "Vaccine là chiến lược hàng đầu để phòng chống bệnh do phế cầu khuẩn gây ra. Vì phế cầu khuẩn có tính đa dạng về týp huyết thanh, việc bảo vệ đa týp huyết thanh ở tầm phủ rộng sẽ mở ra cơ hội mới cho người dân trong việc dự phòng các bệnh lý nguy hiểm".
Tỷ lệ tử vong do bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn đáng lo ngại, lên đến 10 - 25% ngay cả khi đã sử dụng hợp lý kháng sinh. Theo WHO, các nước đang phát triển chịu ảnh hưởng nặng nề nhất và ước tính mỗi năm có khoảng một triệu trẻ em tử vong vì các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra.
PGS. TS. BS. Trần Văn Ngọc - Ban Chấp hành Hội Hô hấp Việt Nam, Chủ tịch Liên Chi hội Hô hấp TP HCM, cho biết rằng tại Việt Nam, phế cầu khuẩn có thể kháng rất nhiều loại kháng sinh phổ biến, khả năng kháng lên đến 70 - 97%. Điều này khiến cho quá trình điều trị cho bệnh nhân khó khăn và tốn kém. Theo thống kê, chi phí điều trị trung bình cho mỗi bệnh nhân viêm phổi cộng đồng tại Việt Nam là 629 USD (tương đương 16 triệu đồng), thời gian nằm viện trung bình 10 ngày. "Vì vậy, việc dự phòng kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tác hại của bệnh do phế cầu gây ra", bác sĩ Trần Văn Ngọc nhấn mạnh.
Thế giới, trong đó có Việt Nam, đang chịu tác động nặng nề của già hóa dân số. Vì vậy, tiêm chủng cho người lớn, đặc biệt là người già, cũng cần được ưu tiên. Theo nghiên cứu tại Đức, nguy cơ tử vong vì viêm phổi tăng dần theo độ tuổi ở người lớn trên 50 tuổi. PGS. TS. BS. Phạm Quang Thái, Phó Trưởng Khoa Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, giải thích, đối tượng này dễ mắc các bệnh truyền nhiễm hơn, có thể là do hệ thống miễn dịch suy yếu và không có khả năng loại bỏ mầm bệnh trước khi chúng có khả năng gây bệnh. "Việc cấp phép vaccine không giới hạn độ tuổi trần có ý nghĩa quan trọng trong công tác phòng chống bệnh do phế cầu khuẩn cho người trưởng thành, đặc biệt là người cao tuổi", bác sĩ Phạm Quang Thái nói.

Bà Katharina Geppert, Tổng giám đốc MSD Việt Nam, tại hội nghị. Ảnh: MSD Việt Nam
MSD đã dành hơn 125 năm để liên tục nghiên cứu và phát triển các loại thuốc và vaccine phòng bệnh do phế cầu khuẩn. Bà Katharina Geppert, Tổng Giám đốc MSD Việt Nam, chia sẻ, đến nay, đã có đến 4 loại vaccine phế cầu mà MSD phát triển được cấp phép bởi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), bao gồm loại vaccine phế cầu đầu tiên được cấp phép tại Mỹ. "Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ đã khuyến nghị sử dụng ba loại vaccine để chống bệnh do phế cầu khuẩn - hai trong số đó là những vaccine phế cầu mà MSD đã phát triển", bà Katharina Geppert cho hay.
Thế Đan